به گزارش خبرنگار مهر، آغازین روزهای سال اول هجری قمری بود و مدت زیادی از هجرت حضرت محمد(ص) و یاران ایشان به مدینه نگذشته بود که پیامبر(ص) به مسلمانان مدینه اعم از انصار و مهاجران دستور دادند در ورودی شهری مدینه مکانی برای ایشان آماده کنند تا ایشان در این مکان به امور مردم رسیدگی کرده و همچنین این مکان محلی برای عبادت و اجتماع مسلمانان باشند.
به این تریتب نخستین مسجد از گل و کپر ساخته شد و بلال نخستین کسی بود که بر پشت بام این مسجد رفت و برای نخستین بار اذان را اقامه کرد و مسلمانان اولین نماز جماعت را در مسجد به جا آوردند و این آغازی طلایی و پرشکوه برای مسجد بود و پس از آن تمامی امور مسلمین در مسجد انجام شده و می توان ریشه سرنوشت سازترین تصمیمات اسلامی را به وسیله پیامبر در مسجد یافت.
پیامبر (ص) با تصمیمی که در خصوص احداث مسجد گرفتند این مکان را به قلب جهان اسلام تبدیل کرده که تمامی امور مسلمانان از این مکان نشات می گرفت و مسلمانان هم پس از پیامبر مسجد را مهم ترین مکان برای خود قرار داده و زیباترین مساجد را در دنیا از جمله مسجد شیخ لطف الله را ساختند.
مساجد نماد تمدن اسلامی بوده و آمیزه ای از فرهنگ هنر و دین اسلام است اما متاسفانه با گذر زمان به تدریج با ساخت دار الخلافه و نهادهای حکومتی امور سیاسی از امور دینی در مسجد جدا شده و مساجد تنها به محلی برای عبادت تبدیل شد که این موضوع شاید مهم ترین انحرافی بود که دشمنان اسلام در دین ایجاد کرده و ارتباط مستمر مردم را با مسجد قطع کردند.
دشمنان اسلام تلاش کردند تا نقش مسجد را روز به روز کمرنگ تر کنند که این موضوع شاید با یک دید سطحی مهم جلوه نکند ولی متاسفانه زمانی که حضور مردم در مسجد کمرنگ شد به طبع آن آسیب های اجتماعی و کج روی های اخلاقی در جامعه گسترش یافت.
در دین اسلام مسجد تنها محلی برای عبادت انسان نیست بلکه محلی برای تربیت فردی مردم و تربیت اجتماعی حکومت های اسلامی است که امروزه این کارکرد مسجد به شدت مرود بی مهری قرار گرفته است.
از سوی دیگر نتیجه بی مهری به این کارکرد مسجد ثمره ای جز کمرنگی حضور مردم و نسل جوان در مساجد نداشته و به مرور زمان زمینه انحراف مردم را فراهم کرده است و متاسفانه این بی مهری به مسجد در حال حاضر به حدی شده که جایگاه مسجد در شهرسازی های مدرن مورد تردید و بی مهری قرار گرفته است.
غفلت از ساخت مساجد در نظام شهرسازی امروزی
استاد حوزه و مدیر گروه فلسفه و معارف اسلامی دانشگاه بیرجند با بیان اینکه امروزه کارکردهای مسجد مورد بی مهری قرار گرفته و همین موضوع زمینه ساز افزایش فساد، آسیب های اجتماعی در جامعه شده است، گفت: غفلت از ساخت مساجد در نظام شهرسازی جدید به ویژه در شهرهای تازه تاسیس خراسان جنوبی به یک رویه عادی تبدیل شده است.
حجت الاسلام محمد هادی شهاب در گفتگو با مهر، با بیان این که امروزه در نظام شهرسازی جدید توجه ای به در نظر گرفتن مکانی برای ساخت مساجد نمی شود و مسجد در آخرین اولویت کاری مهندسان قرار دارد، افزود: متاسفانه اگر یک بررسی سطحی در شهرک ها تازه تاسیس خراسان جنوبی داشته باشید متوجه می شوید بیشتر آنها فاقد مسجد بوده و پس از این که ساخت سازها تمام شده تازه به فکر ساخت مسجد افتاده و مکان هایی که در این زمان برای مسجد در نظر گرفته می شود نمی تواند تامین کننده نیاز مردم بوده و در مکان های پرت و دور از جمعیت ساخته می شود و یا اگر هم در مکان مناسبی ساخته شده از نظر ظاهری هیچ شباهتی به مسجد نداشته به گونه ای که فرد بدون تابلو قادر به تشخیص مسجد نیست.
وی با بیان اینکه مسجد خانه امن خداوند است، گفت: مساجد باید از نظر ظاهری و فنی به گونه ای ساخت شوند که مومن با دیدن مکان متوجه مسجد بودن آن شده و زیبایی و حس امنیت آن توجه فرد را به نماز خواندن و خلوت در مسجد دعوت کند و موجب امنیت روانی وروحی فرد شود که متاسفانه بیشتر مساجدی که در حال حاضر ساخته می شوند فاقد این عناصر هستند.
مدیرگروه فلسفه و معارف اسلامی دانشگاه بیرجند با بیان این که مسجد مهم ترین نماد تمدنی اسلام است، افزود: مسجد باید تمامی نمادهای فرهنگی اسلام را در خود داشته و به ببیندگان جلوه گر باشد برای مثال مسجد شیخ لطف الله به گونه ای ساخته شد که اندیشمندان و گردشگردان مسیحی را به خود جلب کرده و موجب تحیر آنها در برابر شکوه اسلام و لطافت خداوند شده بنابراین مسجد خوب از نظر ظاهری مسجدی است که با جلوه ظاهری خود بتواند افراد غیر مسلمان را به اسلام دعوت کرده و موجب لطافت و خضوع آنها در برابر خداوند شوند.
حجت الاسلام شهاب با بیان این که قوس، کمان ستوهای بلند، باغ های بهشتی و آجرهای فیروزه ای از مهم ترین نشانه های مساجد فاخر و اصیل اسلامی هستند، ادامه داد: هنرمندان معمار این مساجد با هنر خود در مساجدی مانند مسجد شیخ لطف الله بهشت و شکوه خلقت خداوند در آیات قرآن کریم در مسجد برای نمازگزار جلوه گر ساخته و علاوه براین که انسان را متوجه شکوه و عظمت خداوند می کنند با ستون های بلند عجز انسان را به او یادآوری کرده و موجب خضوع و آرامش آدمی در برابر خداوند می شوند.
وی با بیان این که امروزه بیشتر مساجد ساخته شده در خراسان جنوبی و در سراسر کشور به سبک رومی هستند، بیان داشت: این مساجد به هیچ وجه نمی توانند موجب آرامش روحی و روانی فرد شده و نمی توانند نسل جوان و تنوع طلب را به خود جذب کرده از سوی دیگر سخت گیری های بی مورد بعضی از هیئت امنای مساجد به جوانان و عدم اجازه ورود جوانان با پوشش های مختلف مشکلاتی را ایجاد کرده است که همین موضوع موجب دلزدگی نسل جوان از مسجد شده است.
استاد حوزه و دانشگاه بیرجند با بیان این که نه تنها مساجد کنونی از نظر ظاهری چندان مناسب نیستند، گفت: در بعضی از موارد اختلاف میان اعضای هیئت امنا، نبود روحانی پیش نماز و عدم برخورد مناسب با جوانان موجب می شود که در بعضی از مساجد علی رغم هزینه های زیاد برای ساخت و تجهیز بیش از سه تا چهار نفر در آن نماز نخوانند یا مسجد به محلی برای برای حضور افراد مسن تبدیل شود که این موضوع هم جایگاه مسجد را به عنوان نماد فرهنگی و مذهبی اسلام زیر سوال برده و هم موجب هدر رفت اموال و درآمدهای بیت المال می شود.
قفل کردن درب مساجد و مقطعی بازکردن آن در نقاط روستایی
حجت الاسلام شهاب تصریح کرد: وضعیت مساجد در بعضی از روستا ها از شهرها هم بدتر است و به دلیل نبود روحانی پیش نماز مردم درب مساجد را قفل کرده و فقط در ایام ماه مبارک رمضان و محرم درب مساجد را باز می کنند که این موضوع زیبنده اسلام و مسلمانی نیست و مدیران باید در این زمینه تصمیمی جدی و گره گشا بگیرند.
وی با بیان اینکه روحانیون و مبلغان باید برای خدمت رسانی به مردم و تبلیغ اسلام هر رنجی را به جان بخرند، گفت: متاسفانه بعضی از طلاب حاضر نیستند پس از اتمام تحصیلات خود به مناطق محروم رفته و برای ادامه تحصیل و فعالیت های فرهنگی در شهر می مانند که همین موضوع موجب شده مناطق محروم بدون مبلغ و رو حانی باشند.
وی عنوان کرد: این مهم در نقاط مرزی خراسان جنوبی زمینه را برای افزایش هجمه های تبلیغاتی وهابیت فراهم کرده که باید حوزه های علمیه در این زمینه از طلاب و روحانیان مطالبه گری داشته باشند زیرا در بعضی از نقاط مرزی خراسان جنوبی با وجود این که هزینه زیادی برای ساخت مسجد و خانه عالم شده این روستاها و مساجد بدون روحانی هستند.
استاد حوزه و دانشگاه بیرجند با اشاره به اینکه تعداد طلاب و مبلغان دراستان نسبت به جمعیت کمتر است، افزود: خیران برای شکوفایی مساجد باید در کنار ساخت مسجد بودجه ای را برای ساخت حوزه های علمیه و تربیت مبلغ در نظر بگیرند تا ثمره زحمات آنها در زمینه ساخت مسجد به هدر نرفته و مساجدی که ساخته می شوند بدون عالم باقی نماند و متولیان مجبور نشوند درب آن را قفل کنند.
حجت الاسلام شهاب با بیان اینکه باید برای شکوفایی مساجد در استان چاره ای مهم و کاربردی اندیشه شود، افزود: خراسان جنوبی به دلیل مرزی بودن در شرایط حساسی است و اگر از مساجد و رونق این خانه های امن خداوند غفلت شود ایمان مردم به ویژه نسل جوان به تارج برده خواهد شد.
کمبود عالم مشکل جدی مساجد خراسان جنوبی
مدیراداره تبلیغات اسلامی خوسف نیز با بیان این که در شهرها به نسبت مناطق روستایی و محروم تعداد روحانیون پیش نماز مساجد بیشتر است، گفت: مهم ترین مشکل مساجد خراسان جنوبی نبود عالم و در بعضی از موارد نبود خانه عالم برای روحانیون مستقر است.
حجت الاسلام علیرضا عزیزی در گفتگو با مهر با بیان اینکه متاسفانه مشکلات مساجد در سطح کشور به نسبت نقش و جایگاه این مکان ها در نشر اسلام بسیار زیاد است، بیان کرد: هر کدام از مساجد خراسان جنوبی بسته به مکان و شهری که در آن واقع شده اند متفاوت است برای مثال بعضی از مساجد فاقد و یا با کمبود تجهیزات و سرویس های بهداشتی روبرو هستند بعضی از مساجد به لحاظ ظاهری و تجهیزات دچار مشکل بوده و بیشتر مساجد استان در نقاط محروم با کمبود و نبود عالم مواجه هستند.
وی با بیان این که کمبود سرویس بهداشتی در بعضی از مساجد در این شهرستان موجب شده نسل جوان که به بهداشت اهمیت بیشتری می دهند در این مساجد کمتر باشند، ادامه داد: مهم ترین مشکل مساجد شهرستان خوسف به ویژه در نقاط روستایی کمبود عالم است.
وی با بیان اینکه این موضوع با توجه به کمبود تعداد طلاب به جمعیت در تمام نقاط خراسان جنوبی یک مشکل جدی است، گفت: تا زمانی که این مشکل برطرف نشود سایر حوزه های فرهنگی استان از جمله مساجد بدون عالم باقی خواهد ماند.
مدیر اداره تبلیغات اسلامی خوسف با بیان این که باید هیئت امنای مساجد با یکدیگر وحدت داشته باشند و از اختلاف پرهیز کنند، اظهارداشت: اختلاف و کج خلقی متولیان مساجد موجب می شود حضور مردم در مساجد کاهش یابد.
حجت الاسلام عزیزی با اشاره به اینکه باید نهادهای متولی امورمساجد در استان با یکدیگر همکاری بیشتری داشته باشند، گفت: باید امکانات بهداشتی و تجهیزات لازم برای امنیت روانی و جسمی مردم در مساجد فراهم شود تا مساجد به معنای واقعی تجلی این کلام باشند که خانه امن خداوند هستند زیرا زمانی که فرد در مسجد امنیت خاطر نداشته و نگران وضو گرفتن و کفش و سرویس بهداشتی باشد نماز او به دلیل عدم آرامش مورد قبول واقع نخواهد شد.
وی افزود: باید برنامه فرهنگی در مساجد پربار باشد تا بتواند خواسته و نظر نسل جوان را به خود جلب کند.
مدیر تبلیغات اسلامی شهرستان خوسف یادآورشد: همچنین بعضی از نقاط محروم و مرزی خراسان جنوبی فاقد مسجد هستند که مدیران و خیران باید در زمینه توجه جدی داشته باشند و مردم را در ساخت مسجد یاری دهند.
لزوم رسیدگی به مساجد نقاط پر جمعیت
حجت الاسلام محمد کاظمی استاد حوزه و دانشگاه بیرجند نیز در گفتگو با مهر با بیان این که مسجد نقش کلیدی در رفع مشکلات فرهنگی و تقویت جایگاه نظام دارد، گفت: باید به مشکلات مساجد رسیدگی شود.
وی با بیان اینکه گره حل مشکلات فرهنگی جامعه در رونق مساجد است، بیان داشت: با توجه به این که خراسان جنوبی یکی از استان های است که در مسیر میقات الرضا قرار دارد باید توجه ویژه ای به رسیدگی به مشکلات آن به ویژه نقاط پرجمعیت صورت گیرد.
استاد حوزه و دانشگاه بیرجند با بیان اینکه در حال حاضر باید در استان مبلغان مورد نیاز و ائمه جماعات مساجد تامین شوند، گفت: ائمه جماعات بازوی اجرایی و قدرتمند مساجد هستند و تا زمانی که ائمه جماعات در مساجد حضور نداشته باشند مساجد رونق لازم را نخواهند داشت.
حجت الاسلام کاظمی یادآورشد: اگر به رونق مساجد در نقاط صفر مرزی و نقاط روستایی توجه ویژه ای نشود در آینده ای نه چندان دور کشور در این نواحی دچار ضعف و عدم امنیت خواهد شد چون جایی را که ما در نیابیم دشمن با تبلیغات رسانه ای خود بر آن مسلط خواهد شد.
نظر شما