به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در کنفرانس بررسی اندیشه های فلسفی و فقهی علامه محمدرضا فضل الله عاملی در کشور لبنان گفت: وضعیت و شرایط خاص اجتماعی لبنان باعث شده که فقها و علمای آن نوعا منعزل و جدا از جامعه نباشند بلکه اسلام را ناظر به واقعیت های اجتماعی، شکل داده اند. اسلام نمی خواهد علم به مثابه صرفا تئوری ها و نظریه هایی غیر قابل تحقق شکل گیرد؛ بلکه می خواهد به محض آنکه علم تولید شد راه به واقعیت برد و به مرحله تحقق و عملیات پا گذارد و در خدمت به جامعه و انسان ها به کار گرفته شود. بر این اساس نمی خواهد صرفا یکسری دیدگاه های فقهی بدون کارکرد اجتماعی مطرح شود، بلکه اسلام فقه هدفمند و ناظر به واقعیتهای اجتماعی و دارای تأثیرگذاری بر واقعیتها وخدمت به جامعه را می خواهد.
وی با اشاره به آیه 122 سوره توبه "لِّيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ" افزود: در اسلام صرف تفقه در دین معیار نیست بلکه تفقه برای این است که فقیه جامعه و قوم خود را انزار دهد. از "لام" در کلمه " وَلِيُنذِرُوا"، لزوم کارکرد داشتن استفاده می شود.به این معنا که صرف تفقه در دین معیار نیست بلکه تفقه برای این است که در جامعه و قوم تاثیرگذاشته شود. آنچه از این آیه استفاده می شود اینکه این هدفمندی با توجه به نیاز قوم و وضعیت و شرایط جانعه معنا پیدا می کند. از این آیه هم می توان این برداشت را داشت که اگر در شرایطی، یک قوم متشکل از طرفداران یک مذهب نبودند بلکه از طرفداران مذاهب مختلف تشکیل شدند یک فقیه اعم از شیعه یا سنی، باید برای همه جامعه و به سمت همه جامعه برود.
حجت الاسلام مبلغی، شهید اول و ثانی را از مصادیق این سخنان خود ذکر کرد و گفت: این دو عالم بزرگ، با وجودی که شیعه مذهب بودند و فقه شیعه را تولید می کردند ولی چون در جامعه آنها اهل تسنن نیز زندگی می کردند، فقه مذاهب را تدریس و فتوای مطابق مذاهب را ارایه می دادندو فقه مقارن را دنبال می کردند. این نشانگر این است که فقیه و کارکرد فقه آن باید برای جامعه باشد و اصولا بسیاری از فقهای ما چنین بوده و یکی از محاسن لبنان نیز این است که فقها و علمای آن عمدتا منعزل و جدا از مردم نبوده، بلکه فقه آنها ناظر به واقعیت های اجتماعی شکل می گرفته است.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: امام موسی صدر نیز از دیگر شخصیتهای اجتماعی بود که نگاه وی به شرایط اجتماعی و خواستن فقه برای زندگی اجتماعی مورد توجه بود، ایشان (امام موسی صدر) توانسته نظریه تعایش را در لبنان تحقق بخشیده و خطوط آن را روشن و تبلور بخشد. این از امتیازات لبنان است، حزب الله لبنان تجسم بخش این اراده در سرزمین لبنان است توانسته خدمت خوبی را به عالم اسلام ارائه دهد.
استاد حوزه علمیه قم افزود: یکی از شخصیتهای فقیه در این مجموعه و سلاله لبنان و جبل عامل مرحوم سیدمحمدرضا فضل الله بود که علم، عمل، نظریه و تطبیق در ایشان جمع شده بود. ایشان اندیشه های فلسفی دارد ولی اندیشه فلسفی او به گونه ای در آثار وی ترسیم شده که ناظر به واقعیتهای اجتماعی است.
گفتنی است: حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی برای سخنرانی در کنفرانس بررسی اندیشه های فقهی علامه محمدرضا فضل الله عاملی در لبنان دعوت و پیرامون شخصیت آن عالم و فقیه بزرگ، سخنرانی کرد. این همایش بین المللی در چارچوب احیای میراث فقیه علامه سیدمحمدرضا فضل الله از طرف انجمن امام صادق(ع) لبنان برگزار شد.
علاوه بر استاد مبلغی، سیدهاشم صفی الدین رئیس شورای اجرایی حزب الله لبنان و شیخ عبد الحلیم زهیری از شخصیتهای برجسته عراق در این مراسم سخنرانی کردند. مقالات تخصصی این همایش نیز بر شخصیت این فقیه عاملی و نقش بارز او در تاریخ نجف اشرف و جبل عامل لبنان، متمرکز می باشد.
علامه "محمدرضا فضل الله" فقیهی عالم، فیلسوف و شاعری بود که مواضعی مهم و ویژه در مسائل علمی و سیاسی داشت. او از جمله علمای جبل عامل لبنان بود که در مقابل استعمار کشورهای اسلامی توسط کشورهای اروپایی مقاومت کرد و مخالف تفکیک دولت عثمانی در آغاز قرن بیستم و از جمله داعیان وحدت امت اسلامی در مقابله با استعمار بود. او در سال 1911 فریاد یاری ملت لیبی در برابر هجوم ایتالیا را سر داد.
نظر شما