ماندلا 67 سال از عمرش را به مبارزه با تبعیض‌نژادی گذراند. او را قهرمان مبارزه با آپارتاید نامیده‌اند.

سال‌هایی که ماندلا مبارزاتش را آغاز کرد، افریقایی‌ها در استعمار کشورهای اروپایی، به زندگی برده‌واری دچار شده بودند که اقلیت سفیدپوست برای آنان رقم زده بود. ماندلا برای خاتمه دادن به استیلای بی‌رحمانه سفیدپوستان، مبارزه با جدایی نژادی یا همان آپارتاید را در افریقای جنوبی آغاز کرد و کوشید دامنه مبارزات را به تمامی کشورهای افریقایی گسترش دهد. او به مبارزه بدون خشونت تأکید داشت، اما پس از چندی ناچار شد در اقدامی دفاعی در برابر خشونت آپارتاید، به مبارزه مسلحانه و چریکی روی آورد.

در سال 1962 دولت افریقای جنوبی با همکاری سازمان سیا، ماندلا را دستگیر و زندانی کرد. او در دادگاه به حبس ابد محکوم شد، اما مبارزه بر علیه سیستم آپارتاید، با دستگیری او پایان نیافت.

در سال 1990 ماندلا در اوج محبوبیت از زندان آزاد شد و در نخستین سخنرانی، از هوادارانش خواست اسلحه‌هایشان را کنار بگذارند. سقوط سیستم آپارتاید، با آزادی او سرعت گرفت و سیاست‌های جدید او در مبارزه با نژادپرستی، جایزه صلح نوبل را در سال 1993 برایش به  ارمغان آورد. یک سال بعد او در انتخاباتی دموکراتیک که برای نخستین بار، همه نژادها می‌توانستند در آن شرکت کنند، به ریاست‌جمهوری افریقای جنوبی منصوب شد و تا پایان دوره حکومتش در سال 1999 به خوبی زمینه انتقال حکومت آپارتاید به حکومتی دموکراتیک را فراهم کرد.

ماندلا پس از آن، از سیاست کناره‌گیری کرد، اما همچنان یک رهبر معنوی برای افریقایی‌ها و بسیاری از آزادی‌خواهان جهان باقی ماند. مردم افریقای جنوبی، او را همچنان محافظ خود می‌دانند و می‌گویند که از آینده بدون او هراس دارند. اکنون چشم‌ آنها و بسیاری از آزادی‌خواهان و علاقه‌مندان به ماندلا در تمام جهان، به بیمارستانی در پرتوریای افریقای جنوبی خیره مانده تا ببینند این رهبر سالخورده، مبارزه بین مرگ و زندگی را چگونه پایان می‌دهد.

تولید: احسان ظهیرالدینی

نویسنده: محسن رخش‌خورشید