به گزارش خبرنگار فرهنگي خبرگزاري مهر، امروز در آخرين نشست كتاب ماه ادبيات و فلسفه درماه ارديبهشت كه با موضوع" توانمندي زبان فارسي و مسائل ترجمه" در خانه كتاب ايران برگزار شد،ابوالحسن نجفي گفت : تحصيلكردگان اروپا رفته نه دستور زبان فارسي را به درستي مي شناختند و نه گرامر زبان انگليسي يا زبان فرانسه را بدرستي مي دانستند . اما با همان دانسته هاي اندك دست به ترجمه زدند و اين موضوع باعث شد ترجمه هاي بدي عرضه شود . در طول چند سال اخير نيز اين مشكل دوباره خود را نشان داد چون بسياري از اروپا رفته هاي دوباره به وطن برگشته ، با همان زبان دست و پا شكسته اي كه بلد بودند شروع به ترجمه كردند . از طرف ديگر تعداد ناشران زياد شد و هر كدام بدنبال مترجم مي گشتند. اين موضوع باعث شد هركسي دست به ترجمه بزند.
نجفي در افزود : حال ، خود اين مترجمين از زبان فارسي گله مي كنند و ناتواني خود را به زبان فارسي نسبت مي دهند و مي گويند زبان فارسي ظرفيت پذيرش اصطلاحات اروپايي را ندارد. اين اشتباه است زيرا خود مترجمين اصطلاحات را نمي شناسند و نمي توانند بدرستي معادل سازي كنند.
اين مترجم كشورمان در ادامه با اشاره به قدمت چند هزار ساله زبان فارسي گفت : زباني با اين قدمت چگونه ظرفيت ترجمه ندارد ؟ زبان فارسي از معدود زبانهائي است كه خواننده مي تواند با آن متون چند هزار سال پيش اين زبان را بخواند و درك كند در حالي كه در زبان انگليسي خواننده امروزي ، متن چند قرن پيش را هم متوجه نمي شود .
نجفي ادامه داد: عده اي معتقدند كه اين به جمود زبان فارسي برمي گردد اما من به اين نظر معتقد نيستم ، زبان فارسي زبان زنده اي است كه تحولات خود را در طول ساليان داشته است. مثلا اگر رفتگان هزار سال پيش زنده شوند زبان فارسي امروزي را به دليل اين تغيير و تحولات متوجه نمي شوند اما ما زبان آنها را مي فهميم چون زبان فارسي نه تنها داشته هاي خود را حفظ كرده بلكه يافته هاي جديد نيز بدست آورده است.
نجفي در خصوص معادل سازي براي لغات خارجي گفت : اينكه براي لغات خارجي واژه وطني انتخاب شود براي هر كشوري مهم است وتنها مشكل ما نيست بلكه مشكلي جهاني شده است . اما اين مهمترين معضل به شمار نمي رود ، در حال حاضر مشكل اساسي اصطلاحات و واژه هائي است كه ناخواسته و از طريق ترجمه هاي بد وارد زبان ما شده ، اصطلاحاتي كه كم كم وارد زبان عاميانه ما نيز شده و جاي لغات و اصطلاحات فارسي را چنان گرفته كه براي ما نيز عادي شده است و اين به دليل ترجمه هاي لغت به لغتي است كه توسط مترجمين تنبل انجام مي شود. چون اين افراد به جاي اينكه خود را به زحمت انداخته و كمي فكر كنند با ترجمه لغت به لغت كار خود را راحت كرده واين بلا را بر سر زبان فارسي آورده اند .
وي گرته برداري (ترجمه لفظ به لفظ) ، تغييرات اصطلاحي و عدم استفاده از ساخته هاي متعارف در واژه گزيني را مشكل اساسي ترجمه هاي امروزي دانست و گفت : من تجربه كرده ام كه مي توان براي هر جمله يا اصطلاحي با همان معادلات، ساخت هاي مختلفي ارائه كرد كه اگر مترجمين ما كمي با مطالعه در زبان فارسي و زبان مبدا و همچمنين با تامل و آگاهي ترجمه كنند مي توانند به اين ساختها دست پيدا كنند و بهترين ساخت جمله را براي اصطلاح خود انتخاب كنند بطوري كه زبان فارسي لطمه نبيند.
نجفي در پايان ترجمه خوب را ترجمه اي دانست كه هم معني زبان اصلي را در بر داشته باشد و هم براي خواننده مفهوم باشد
نظر شما