بارِ دیگر با نامِ جلال آل احمد جایزه‌ای برپا شد. جلالی که نامش تداعی‌کنندهٔ وجدانِ آگاهِ یک روشنفکرِ حقیقی‌ست. روشنفکری که گرچه برخی دربارهٔ عمقِ فکری‌اش چون و چرا دارند، کسی منکرِ جنگندگیِ ذاتی و جستجوگری بیداردلانه‌اش نیست. وقتی نامِ جلالِ آل‌احمد آورده می‌شود، انتظار آن است که جایزه به کسانی برسد که چون جلال روحی جستجوگر و بی‌قرار دارند. با این وصف، شش دورِ پیشین و دورِ فعلی که همچنان در جریان است موضوعِ پرسش‌های بسیار و گفتگوهای بسیارتر است. در عجبم که خبرنگارانِ امروزِ صفحاتِ ادبی روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها به‌سادگی از کنارِ نام‌هایی که به عنوانِ نامزدِ دریافتِ جایزه برده شد گذشتند. البته برخی هم بودند که در انکار یا اثبات چیزی در صفحاتِ شبکه‌های اجتماعی‌شان نوشتند، اما آن‌چه که از یک خبرنگارِ بی‌آرام انتظار می‌رود تا امروز نوشته و خوانده نشده است.
هیئت علمی جایزهٔ جلال آل‌احمد معرفی شدند و خبرنگاران تنها به درجِ خبری ساده اکتفا کردند. پس از آن نامزدها نیز معرفی شدند و قصه همان بود که بود. کسی در این میان نپرسید آیا این نامزدها با جلال آل‌احمد نسبتی دارند؟ کسی به عنوانِ نمایندهٔ افکارِ عمومی نگفت که این نامزدها با آیین‌نامهٔ جایزهٔ جلال تطابق دارند یا نه؟ شاید تنها یک رسانه بود که با مرور نامِ ناشران از چپ کردنِ جایزهٔ جلال نوشت. با این حال باید به همین چند سطر گله‌گذاری هم دل‌خوش بود، چرا که بالأخره عیان بود و عیان بودنِ نقد از غیبت کردن در شبکه‌های اجتماعی به مراتب ارزشمندتر است.
اما چه اتفاقی برای جایزهٔ ادبی جلال آل‌احمد در هفتمین گامش افتاده است؟ جایزه پس از شش دوره برگزاری پرحاشیه، از مؤسسه خانهٔ کتاب ایران به بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان منتقل شد تا این نهاد نوپا با مدیرعامل تازه بر صندلی تکیه‌زده‌اش مجری گران‌ترین جایزهٔ ادبیات ایران باشد. هیئت علمی برای اولین بار رسماً معرفی شد تا بالأخره یکی در این کشور نشان بدهد که می‌توان با شفافیت جایزه برگزار کرد. هیئت علمی طبیعتاً داوران را انتخاب کردند. داورانی که باید تصمیم بگیرند گران‌ترین جایزهٔ ادبی ایران را به چه کسی تقدیم کنند. و این قضاوتی‌ست بس دشوار؛ چرا که بی‌شک حب و بغض‌ها انسان را رها نمی‌کند. با این وصف داوران این دوره آن‌قدر شجاعت داشته‌اند که پای تصمیم‌شان بایستند و قبول کنند –طبق نویدی که دبیر اجرایی جایزه داده است- اسامی‌شان رسانه‌ای شود. این همه یعنی شفافیت.
اما وجود نامزدهایی از طیف‌های مختلف موضوعِ قابل تقدیر دیگر دربارهٔ این دوره از جایزهٔ جلال است. در شش دورهٔ قبل یک طیف نمایندگان بیشتری میان برندگان یا نامزدها داشتند. چنین نتیجه‌ای با وجود داورانی از همان طیف رقم می‌خورد. اما در دور هفتم، طیف نامزدها تا حدود زیادی تغییر کرده است. گویی داوران می‌خواسته‌اند جبرانِ یک‌جانبه‌گرایی‌های دوره‌های قبل را بکنند. تفسیر و تعبیر دیگر هم این است که شاید طیفِ همیشه برندهٔ شش دورهٔ قبل، در این سال اثرِ قابل توجهی تولید نکرده است. تفسیر و تعبیر دیگر شاید این باشد که طیف داوران عوض شده است.
جایزهٔ جلال آل احمد به خاطرِ نامِ جلال، به خاطرِ ارزش ریالی جایزه و به خاطر جامعهٔ طوفان‌زدهٔ ادبی ایران محلِ آزمونِ گروه‌های مختلف است. آزمونی‌ست برای داوران به عنوانِ قاضی، آزمونی‌ست برای نمایندگان افکار عمومی نه به عنوانِ مچ‌گیرانِ منفعت‌خواه و آزمونی‌ست برای اهالی ادبیات تا از خود تستِ حسادت، کینه، عدالت و توازن بگیرند.
