مروری بر واقعه ۲۳ آذر مشهد/ خون‌هایی که به ثمر نشست

به گزارش خبرنگار مهر، به ثمر رسیدن مجاهدت ها در بستر پیروزی انقلاب اسلامی در ایران؛ بهایی سنگین به قیمت خون هم میهنانمان دارد.

یکی از این رویدادهای بی نظیر در آن دوران؛ تحصن پزشکان و  روحانیت در بیمارستان شاه رضا در مشهد است. این بیمارستان که بعدها و در همان ایام و به پیشنهاد یکی از بزرگان به امام رضا(ع) تغییر نام یافت؛ در ۲۳ خرداد ۱۳۵۷ آبستن ظلم و بیداد شد.

در این روز چماق به دستان و سربازان رژیم ظالم پهلوی به بهانه های واهی در دهه دوم محرم الحرام به این بیمارستان هجوم آورده و بیماران؛ پزشکان؛ پرستاران و مردمی که برای کمک به مظلومان شتافته بودند را به گلوله بستند. از این حادثه زمانی بیش از ۳۰ سال می گذرد؛ اما هنوز شاهدان عینی آن زنده هستند و می توان با دیدن آثار و اسناد موجود در دستان این افراد و نیز آن چه از توپ و تیر بر در و دیوار بیمارستان امام رضا علیه السلام باقی مانده؛ به آن لحظه های رعب آور بازگشت. لحظاتی که پزشکان و پرستاران و مردمان با دست خالی در برابر دژخیمان تا دندان مسلح پهلوی ایستادگی کردند.

سید حسین فتاحی معصوم یکی از شاهدان عینی این واقعه است. وی هرگاه از کار طبابت فارغ می شود به جمع آوری آثار و اسناد آن دوران می پردازد. این استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد؛ ۲۳ آذر ۵۷ را جلوه ای از حق طلبی و اسلام خواهی مردم و دانشگاهیان و  نیز گوشه ای از مبارزه با طاغوت زمان می داند.

فتاحی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: بیان خاطرات و وقایع انقلاب ایران از ضروریات جامعه امروز ما به شمار می آید.

وی ادامه داد: اگر این روزهایی که بر انقلاب ایران گذشته بازگو نشده و نگاشته نشود، نسل جدید، دانشجویان و دانشگاهیان جوان چگونه وقایع آن سال ها را که نبوده اند بشناسند، تحلیل کنند و بفهمند چه کسانی و چگونه با دستان خالی در برابر رژیم تا دندان مسلح که از سوی استکبار جهانی حمایت می شد، مبارزه کرده و به پیروزی رسیدند.

صبح ۲۳ آذر سال 57 من و دوستانم در وسط سالن مشغول برنامه ریزی برای ادامه تحصن بودیم که دیدیم چماق به دست های رژیم پهلوی از نرده های بیمارستان بالا می آیند

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد عنوان کرد: یکی از این وقایع حمله مزدوران رژیم ستم شاهی به بیمارستان شاه رضا سابق است.

نماینده مردم مشهد در دوره چهارم مجلس شورای اسلامی بیان کرد: صبح ۲۳ آذر سال ۱۳۵۷ بود. من و دوستانم در وسط سالن مشغول برنامه ریزی برای ادامه تحصن بودیم که دیدیم چماق به دست های رژیم پهلوی از نرده های بیمارستان بالا می آیند و در این میان در جنوبی بیمارستان که در خیابان بهار است؛ در اثر فشار کنده شد.

فتاحی گفت: این افراد وقتی وارد حیاط بیمارستان شدند شروع به تخریب ماشین ها با سنگ و چوب کردند و در ادامه و بعد از اینکه سربازان از راه رسیدند، آنها نیز با سرنیزه هایشان لاستیک ماشین ها را پنچر کردند.

وی افزود: با رفتن ما به داخل بیمارستان، یکی دو سرباز نیز داخل آمدند و درگیری مختصری شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: ما به اتفاق دیگر پزشک ها بیمارستان را دور زدیم و از در دیگر آن آمدیم داخل و شروع کردیم به سنگ پراندن که در همین حین چند نفر دیگر از پزشکان و پرستاران و دوستان به کمک ما آمدند.

فتاحی بیان کرد: چماق دارها و سربازها بعد داخل بخش اطفال شدند. این بخش آشفته بود و به سر بعضی از بچه های بستری حتی آجر خورده بود و همه در جایی پناه گرفته بودند که در جریان همین درگیری ها بود که یکی از بچه ها نیز به شهادت رسید.

نماینده مردم مشهد در دوره چهارم مجلس اظهار کرد: دژخیمان شاهنشاهی از این که عکس های شاه را پایین کشیده و به جایش عکس شهدا و رهبر کبیر انقلاب را نصب کرده بودیم بسیار عصبانی بودند.

وی گفت: بگذارید کمی به عقب برگردیم. هفتم آبان سال ۵۷ با حضور آیت الله خامنه ای، اعتصاب غذای دانشگاهیان و پزشکان و مردم شروع شده بود.

فتاحی بیان کرد: در ادامه این اعتصاب، درهای باشگاه دانشگاه واقع در بیمارستان قائم(ع) توسط مردم و انقلابیون گشوده شد و به دستور حضرت آقا عکس های امام و شهدا جایگزین عکس های طاغوتی شد. به این ترتیب باشگاه به محل تحصن و اعتصاب غذا کنندگان دانشگاهی و مردم بدل شد.

این اتحاد و تصرف باشگاه دانشگاه و تبدیل آن به کانون مبارزه علیه رژیم ستم شاهی، خشم سردمداران حکومت و ترس و وحشت آنان را بیش از پیش کرد

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد  ادامه داد: سخنرانی های آگاهی بخش حضرت آیت الله خامنه ای، شهید هاشمی نژاد، شهید کامیاب و نیز دانشگاهیان؛ به علاوه برگزاری نماز جماعت در محوطه بیمارستان نمایان گر وحدت میان روحانیت و دانشگاهیان و مردم بود.

وی گفت: این اتحاد و تصرف باشگاه دانشگاه و تبدیل آن به کانون مبارزه علیه رژیم ستم شاهی، خشم سردمداران حکومت و ترس و وحشت آنان را بیش از پیش کرد.

فتاحی معصوم بیان داشت: برنامه های تظاهرات، اعتصاب ها در دانشگاه و سراسر شهر تا۳۰ آبان ماه همان سال ادامه داشت و در پشت نرده های بیمارستان شاه رضا سابق تظاهرات و راه پیمایی پزشکان، پرستاران و کارکنان بیمارستان با شعارهای ضد رژیم شروع شد.

وی عنوان کرد: حکومت نظامی برای جلوگیری از پخش صداها و شعارهای انقلابی، با راه اندازی ماشین هایی که روی آن ها بلندگو نصب شده بود، موسیقی های مبتذل پخش می کرد تا به خیال خود با ما مقابله کرده و صدای تظاهرات را خاموش کند اما وقتی نتوانستند مانع تظاهرات شوند؛ در اصلی بیمارستان را مسدود کرده و دو نفر از پزشکان و اساتید دانشگاه را دستگیر کردند.

این مبارز انقلابی گفت: فرمانده نظامی میدان با بلندگو اعلام می کرد که اگر به تظاهرات و شعارها پایان داده نشود دستگیری افراد ادامه خواهد داشت و ما در مقابل به آن ها اعلام کردیم که اگر آن دو نفر را آزاد نکنند تحصن می کنیم که همین طور هم شد. به کتابخانه رفتیم و اعلام تحصن کردیم.

عضو هئیت علمی دانشگاه پزشکی مشهد افزود: مردم شهر مشهد پس از شنیدن خبر تحصن در بیمارستان؛ به جمع متحصنین پیوستند و تمام علمای به نام شهر از جمله مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا تهرانی، آیت الله شیرازی، آیت الله طبسی، مرحوم شهید هاشمی نژاد، مرحوم آیت الله شیرازی بزرگ نیز به میدان آمدند.

وی ادامه داد: با دوستان و همکاران بخش کتابخانه بیمارستان را خالی کردیم و بعد تحصن آغاز شد. تانک ها دور تا دور بیمارستان را محاصره کرده و ورود و خروج ممنوع بود.

فتاحی گفت: مردم از باغ بیمارستان که بزرگ است مقداری نان و پنیر برایمان فرستادند و بعد هم غذا آوردند. زمان دقیق تحصن معلوم نبود برای همین ما شروع به برنامه ریزی کردیم و هیئتی تشکیل شد.

این پزشک مبارز بیان کرد: یک شورای برنامه ریزی و هماهنگی تشکیل شده بود که من و یکی از اساتید عضوش بودیم و از طرفی حضرت آیت الله خامنه ای، آیت الله طبسی، مرحوم شهید هاشمی نژاد و یکی دو نفر دیگر بودند که هیئتی هفت نفره ای تشکیل شد.

وی گفت: صبح ها آن جا سخنرانی برگزار می شد و مردم هم می آمدند. برنامه های متنوعی برایشان داشتیم که همه آن ها افشا کننده بود. وقایعی که در کشور اتفاق می افتاد و اطلاعیه ها و کارهایی که در شهرهای دیگر انجام می شد را بیان می کردیم.

فتاحی عنوان کرد: تحصن تقریبا ۱۳ شبانه روز طول کشید. یعنی رسید به ۵ دی. عاقبت رژیم حکومت نظامی را برطرف کرد و تانک ها و سربازان رفتند، حضرت آقا بیانیه ای صادر کرده و در ادامه، دو هفته هم پزشکان مطب ها را تعطیل کرده بودند و فقط ما در اورژانس بیمارستان ها بیمار پذیرش می کردیم.

نماینده اسبق مردم در مجلس افزود: سرانجام تحصن با راهپیمایی بسیار باشکوه مردم به پایان رسید. وقتی اعلام راهپیمایی شد؛ خیل کثیری از مردم آمدند. صحن بیمارستان میدان گاهی دارد که در آن جا حضرت آیت الله خامنه ای روی یکی از آمبولانس ها رفتند؛ تریبون نداشتیم آن موقع، بلندگو را بالا بردیم و آقا سخنرانی مفصل کردند و این طور تحصن خاتمه پیدا کرد.

وی بیان داشت: پنجم دی ماه تحصن خاتمه پیدا كرد و نهم نیز مردم ریختند در شهرها یك مقدار كلانتری ها را گرفتند و ضربه سنگینی به رژیم زدند.

فتاحی در پایان گفت: واقعه ۲۳ آذر متصل شد به روز خونینی برای مردم مشهد، روز دهم دی ماه ۵۷، یعنی روزی که رژیم سفاک از صبح همه مردم کوچه و بازار را به رگبار بستند. و آن روز من خاطرم هست شاید بیش از ۱۵۰ مرد و زن را شهید کردند و همین خون ها باعث شد انقلاب به ثمر برسد و تا به امروز تداوم داشته باشد.

........................................

گفتگو: وحیده فرهمند