به گزارش خبرگزاری مهر، این اثر به مطالعه و پژوهش پیرامون نقش فتواهای علما و فقها در در ازنای تاریخ فقه و حقوق اسلامی می پردازد.
در پیشگفتار آن این ایده که برای بیش از هزار سال فتواهای علما و فقها فهم و تفسیر مسلط از حقوق اسلامی را ایجاد نموده است به عنوان فرض اصلی مطرح شده است. این اثر در عین حال که بذل توجهی جدی به منابع اصلی حقوق اسلامی دارد در عین حال مطالعه نقش تاریخی و اجتماعی فتواها و تاثیر آنها بر ساختار حقوق اسلامی را موضوعی مهم و درخور توجه یافته است. بنا بر مطالب مندرج در پیشگفتار کتاب «تفسیر حقوقی اسلامی» نقش فقها و فتاوی آنان به عنوان یک نهاد مهم فقهی ـ حقوقی تاکنون مورد غفلت پژوهندگان عرصه دانش حقوق اسلامی قرار گرفته است.
در این مباحث بخش میانی اثر تلاش شده است فتوا در زمینه و نقش سنتی و کلاسیک و نیز در جهان معاصر مورد تحلیل قرار گیرد. بخشهایی از کتاب به تحلیل پیرامون چگونگی ایفای نقش و گستره نقش فتوا در جهان مدرن اختصاص یافته است. به باور نویسندگان مباحث اثر فتوا به عنوان منبعی اساسی در هر دوره فکری حقوق اسلامی و تاریخ اجتماعی جوامع اسلامی نقش هایی مهمی ایفا نموده است.
فتواها به مثابه نظرات مشورتی غیرالزام آور و یا نظراتی الزام آور در ارتباط با مسائل مربوط به حقوق اسلامی در واقع به عنوان سازوکاری در راستای توسعه شریعت شناخته شده اند. این سازکار به انطباق حقوق اسلامی و قانون با شرایط جدید کمک می کند. جالب آنکه در میان علمای اسلام فرایند صدور فتوا به عنوان یک فعالیت شخصی مطرح است و با فرایند قانونگزاری و نهادهای دولتی الزام آور ارتباطی مبتنی بر قدرت حکومتی ندارد. مطابق مباحث بخشهای پایانی اثر صدور فتوا در طول تاریخ حقوق اسلامی مکانیزمی رسمی است که توسط یک محقق یا عالم انجام می گیرد که وی حق صدور فتوا را به دست آورده است.
این کتاب حاصل تلاش جمعی محققانی از سراسر جهان است که به مطالعه فتاوی اسلامی، یا نظرات قانونی برگرفته شده از شریعت و صادر گردیده توسط کسانی که واجد شرایط برای انجام این کار هستند، یعنی؛ فقها، اختصاص یافته است. در واقع برای با نگارش کتاب «تفسیر حقوقی اسلامی» نخستین بار است که مطالعه گسترده ای در ارتباط با نقش حقوقی، تاریخی و اجتماعی فتوا ارائه گردیده است.
نظر شما