به گزارش خبرنگار مهر، از زمانی كه توسعه روستایی مورد توجه جهانیان واقع شد در كنار آن نیز مدیریت روستایی مد نظر برنامه ریزان و صاحب نظران قرار گرفت. در همین راستا، دهیاران وارد عرصه مدیریتی كشور شدند تا بتوانند هم زبان گویای روستاییان و هم بازوی اجرایی دولت در روستاها باشند.
مهمترین نكته‌ای كه در اینجا مطرح می‌شود این است كه این افراد باید در زمینه وظیفه حساسی كه بر عهده گرفته‌اند، متخصص پرورش یابند. هدف اساسی تمامی برنامه‌ریزی‌هایی كه در كشور برای روستاها صورت می‌‌گیرد دستیابی به توسعه روستایی است، توسعه‌ای كه فراگیر و همه جانبه بوده و تمامی اقشار جامعه را پوشش می‌دهد.
اهداف اساسی توسعه روستایی به طور خلاصه عبارتند از بهبود وضعیت زیست محیطی روستا، كمك به شوراها در خصوص بررسی و شناخت كمبودها، نیازها و نارسایی‌های اقتصادی، عمرانی، بهداشتی و فرهنگی، آموزشی و امور رفاهی روستا و تهیه طرح‌ها و پیشنهادهای اصللاحی زمینه‌های یاد شده، تشویق و ترغیب روستاییان به توسعه صنایع دستی و اهتمام به ترویج، توسعه و بازاریابی محصولات كشاورزی و دامی روستا، پیگیری اجرای طرح‌های عمرانی روستا، همكاری در جلوگیری از شیوع بیماری‌های انسانی و حیوانی، كمك در احداث تأسیسات تولید و توزیع آب، برق و مخابرات، مراقبت بر وضعیت بهداشتی فضاهای عمومی، همكاری با سازمان میراث فرهنگی در حفظ بناها و آثار باستانی و صدور پروانه برای ساختمان‌هایی كه در محدوده قانونی روستا ساخته می‌شوند.
آموزش دهیاران باتوسعه روستایی رابطه تنگاتنگ دارد
مهمترین بحثی كه در این بخش مطرح می‌شود، بحث آموزش دهیاران است لذا باید به آموزش دهیاران و بهبود كیفیت برگزاری كلا‌س‌های آموزشی و حل مشكلات و مسائل موجود بر سر راه دهیاران تلاش کرد.
محمدصادقی کارشناس ارشد علوم اجتماعی، در گفتگو با خبرنگار مهر، با مقایسه شورای اسلامی روستا با دهیاری از منظر قوانین و مقررات گفت: براساس اصولی از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شوراهای اسلامی روستا از اركان تصمیم‌گیری كشورند كه همراه با سایر اركان تصمیم‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران یعنی قوه قضائیه، قوه مقننه و قوه مجریه به اداره و تمشیت امور كشور در هر یك از سطوح اجرایی خواهند پرداخت.
براساس اصولی از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شوراهای اسلامی روستا از اركان تصمیم‌گیری كشورند كه همراه با سایر اركان تصمیم‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران به اداره و تمشیت امور كشور در هر یك از سطوح اجرایی خواهند پرداخت.
وی وظایف این شوراها در روستا را نظارت بر مسئولین اجرایی كه شكل بارز آن نظارت بر عملكرد دهیار و دهیاری، جلب همكاری مردم در انجام هرچه بهتر امور، ارایه نظرات و پیشنهادها برای اجرای بهتر امور، مشاركت و همكاری با دستگاههای اجرایی برای انجام هرچه مطلوبتر وظایف آن دستگاه ها و انجام پاره‌ای از موارد اجرایی بنا به پیشنهاد دستگاههای دولتی در مقابل دهیارعنوان کرد.
صادقی تاکیدکرد: بر اساس ماده ۴۷ و تبصره «آیین‌نامه اجرایی تشكیلات، انتخابات داخلی و امور مالی شوراهای اسلامی روستا و نحوه انتخاب دهیار، مصوب ۱۱/۱/۷۸» در حوزه‌های انتخابیه بیشتر از ۱۵۰۰ نفر جمعیت كه اعضاء شوراهای آن پنج نفر است، فعالیت دهیار در این سمت تمام وقت خواهد بود كه حقوق وی از محل بودجه شورای مربوط تأمین و پرداخت می‌شود.
وی همچنین اذعان کرد: در روستاهای كمتر از این میزان جمعیت كه شوراهای آن نیز دارای سه نفر عضو است خدمت دهیار به صورت نیمه وقت است كه در صورت ارایه راههای تأمین و پرداخت حقوق دهیار، فعالیت وی می‌تواند تمام وقت صورت گیرد.
دهیاری ها زمینه ایجادجامعه مدنی را فراهم کرده اند
محمد حیدری کارشناس شوراها هم در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: گسترش و توسعه نهاد دهیاری‌ها در سراسر كشور و انتقال وظایف بخشی از دولت به این مراكز، زمینه را برای شكل‌گیری جامعه مدنی فراهم كرده است.
وی یادآورشد: دهیاری به عنوان آخرین نهاد اجرایی كشور است كه قانون منبعث از قانون اساسی تشكیل شوراهای اسلامی روستا را برای نظارت به اجرای هرچه مطلوبتر وظایف آن تعیین كرده است و از سوی دیگر با توجه به خود كفا و نهاد غیر دولتی بودن، ماهیتی مستقل از دولت یافته است كه این امر موقعیت ویژه‌ای برای دهیاری نسبت به سایر دستگاههای اجرایی كشور كه دولتی و منصوب دولت هستند، ایجاد می‌كند.
حیدری با اشاره به اینکه آموزش دهیاران در سه گروه آموزش های عمومی، توجیهی و شغلی انجام می شود، گفت: در واقع یك دهیار باید بتواند در مواقع بحران و مورد نیاز، حداقل كار ممكن را انجام دهد.
وی گفت: به عنوان مثال آموزش آتشنشانی برای جلوگیری از آتش سوزی های منازل، جنگل و مراتع در روستا، یا آموزش نظارت بر جمع‌آوری زباله و دفع بهداشتی آن، آموزش كامپیوتر، كه این مورد می‌تواند از موارد اساسی در آموزش دهیاران باشد زیرا نهاد دهیاری حكم یك نهاد اداری مانند شهرداری را داراست.
وی تصریح کرد: با تأكیدات دولت جمهوری اسلامی ایران برای ورود سیستم فناوری اطلاعات به روستاهای كشور، آموزش كامپیوتر كه از ابزار اولیه برای ورود به این سامانه می‌باشد از الزامات اولیه هرگونه آموزش ها است.
این کارشناس شوراها گفت: آموزش شغلی آن دسته از آموزش‌هایی را كه مربوط به خود (درون) نهاد دهیاری است را شامل می شود و در واقع آموزش‌هایی است كه نهاد دهیاری برای پا بر جا ماندن و همچنین دستیابی به اهداف تعیین شده، بدان نیازمند است.
حیدری تاکید کرد: این آموزش‌ها شامل آشنایی با تشكیلات، وظایف و جایگاه نهاد دهیاری، آموزش مبانی بودجه‌نویسی و بودجه‌ریزی است تا بتواند اولویت‌ها و نیازهای اساسی در هر سال را شناسایی كرده و برای آن برنامه‌ریزی كرده و برای آنها بودجه مورد نیاز را در نظر بگیرد.
توسعه پایدار روستایی باید همه اقشار روستا را دربر گیرد
سید علی نبوی کارشناس ارشد برنامه ریزی روستایی هم در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: توسعه روستایی توسعه‌ای است همه‌گیر و یكپارچه كه باید همه اقشار جامعه روستایی علی الخصوص فقرا، زنان و كودكان را دربر گیرد.
وی با اشاره به اینکه از اركان اساسی در كنترل اجتماع و محیط روستا برای حصول به توسعه روستایی، مدیریت روستایی است، گفت: اگر مدیریت در جامعه‌ای وجود نداشته باشد آن جامعه محكوم به هرج‌ومرج و نابودی است.
مهمترین مشكلی كه بر سر راه دهیاران بوجود آمد این بود كه آنها دارای میزان سواد و رشته‌های تحصیلی متفاوت بوده‌اند.
نبوی گفت: مهمترین مشكلی كه بر سر راه دهیاران بوجود آمد این بود كه آنها دارای میزان سواد و رشته‌های تحصیلی متفاوت بوده‌اند و این امر دولت را بر آن داشت تا برای همسو كردن دهیاری ها و تخصصی كردن فعالیتهای دهیاران، دوره‌های آموزشی مختلفی برای دهیاران تدارك ببیند که ناکافی است.
دوره های آموزشی اعضای شوراها و دهیاران استان گلستان برگزار شد
ˈقاسم سمیعی، مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: از سوی این اداره کل دوره های آموزشی با عنوان ˈتبیین جایگاه شوراهای اسلامی و دهیاران و آشنایی با قوانین و آیین نامه های مربوطهˈ برگزار شد.
وی، هدف از برگزاری این دوره آموزشی را بالا بردن سطح آگاهی اعضای شوراهای اسلامی روستاها و دهیاران استان و آشنایی آنان با قوانین مرتبط با وظایف شورا و دهیاری بیان کرد.
مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری گلستان اضافه کرد: تمامی اعضای شوراهای روستایی و دهیاران سراسر استان که بالغ بر سه هزار و ۸۷۶ نفر هستند، آموزش های لازم را فرا می گیرند.
سمیعی تصریح کرد: این دوره های آموزشی با استفاده از ظرفیت های کارشناسی شامل کارشناسان واحدهای آموزش، شوراها و مالی بدون تخصیص اعتبار و به صورت شهرستانی برگزار شده و می شود.
وی گفت: در بخش هایی که آمار شوراها و دهیاران رقم بالایی را به خود اختصاص داده، مانند شهرستان های کلاله، گنبدکاووس و گرگان، آموزش در هر بخش بصورت جداگانه برگزار شده است به عنوان مثال در بخش مرکزی گنبد با داشتن ۴۴۶ نفر عضو شورا و افزون بر ۱۰۰ دهیار ، آموزش در دو مرحله انجام شد.
مدیرکل دفتر امور روستائی و شوراهای استانداری گلستان افزود: درسال ۹۲ اعضای شوراهای اسلامی و دهیاران ۹ بخش از توابع شهرستان های مراوه تپه، بندرترکمن، کلاله، گالیکش و گنبد (بخش مرکزی) و در فروردین امسال هشت بخش از توابع گرگان (بخش مرکزی)، گمیشان، آزادشهر، مینودشت و گنبد (بخش داشلی برون ) تحت آموزش قرار گرفته اند.
وی در خصوص نتایج و بازخوردهای مثبت برگزاری این دوره های آموزشی گفت: برخی از مسوولین استانی و شهرستانی با استفاده از چنین ظرفیتی در تبیین سیاست های استان در چارچوب وظایف محوله از طریق انتقال آن به شوراها و دهیاران اقدام نموده اند.
خبرنگار: سید رحمت الله میر دیلمی
نظر شما