چرا بستر امر به معروف و نهی از منکر در کشور ما ناامن است؟

مجله مهر-  چندی پیش با ضرب و شتم یک جوان آمر به معروف در یکی از رستورانهای معروف تهران و زمانی که مالک رستوران به جای حمایت از شخص آمر به معروف، در اقدامی خلاف شان و عفت عمومی جلوی حاضرین کشف حجاب کرد، موج جدیدی درخصوص مغفول ماندن این وظیفه مهم اجتماعی و البته همگانی آغاز شد.

جالب آنجاست که این اقدام مالک با هیچ واکنشی روبرو نشد و صاحبِ زنِ رستوران، تمام تلاش خود را برای فراری دادن ضارب به کار گرفت.

مطلبی که شاید بیش از همه در این ماجرا توجه عموم را به خود جلب کرده است بی‌تفاوتی سازمان‌های مسئول در برخورد با مالک رستوران است. چنانکه سازمان اماکن و تعزیرات حکومتی تاکنون هیچ اقدام بازدارنده‌ای برای تکرار نشدن این ماجرا انجام نداده‌اند.

در واقع برخلاف تبلیغاتی که درباره حمایت از آمران به معروف صورت می‌گیرد هیچ اقدام عملی برای حفظ و صیانت از این وظیفه همگانی انجام نمی‌شود. عده‌ای در تلاش هستند تا امر به معروف را در سطح یک خواسته حزبی تقلیل دهند حال آنکه تمام جوامع بشری موظف هستند تا اعضای خود را برای انجام هنجارها ترغیب کنند و از هنجارشکنی‌ها باز دارند.

متاسفانه بزرگترین"متضرر" فراموش شدن امر به معروف یا همان تذکر اجتماعی، عموم مردم هستند زیرا زمانی که شما حق نداشته باشید تا به یک شهروند به خاطر انداختن زباله بر روی زمین تذکر دهید و یا یک فرد کاسب را از گران‌فروشی نهی کنید، مطمئنا آلودگی محیطی و نوسانات قیمت کالاها نفس جامعه را بند خواهد آورد.

در بعد فرهنگی نیز همین طور است. وقتی جامعه در قبال استفاده از ادبیات خلاف عفت عمومی، استفاده از پوشش نامناسب و رفتارهای هنجارشکن بی‌تفاوت باشد بعد از مدتی خیابان‌های شهرهای بزرگ برای هیچ‌کس امن نخواهد بود.

امر به معروف مقوله‌ای نیست که تنها محدود به جامعه اسلامی باشد و تمام شهروندان در هر فرهنگی باید نسبت به مولفه‌های هنجار اجتماعی حساسیت نشان دهند. وقتی مالک رستوران و برخی از حاضرین نسبت به پوشش دیگران بی‌تفاوت باشند پس از مدتی هیچ یک از مکان‌های عمومی نمی‌تواند مکان آرامش عمومی را فراهم کند.

آمر به معروف در واقع کسی است که حق خود را از جامعه مطالبه می‌کند و حاکمیت نباید اجازه دهد تا این مطالبه‌گری به آسیب دیدن شخصی که وظیفه اجتماعی خود را انجام داده است، منجر شود. تمام مردم موظفند در برابر هر منکری از گران‌فروشی گرفته تا نوع پوشش، واکنش نشان دهند و فرد خاطی را در مقام پاسخ‌گویی قرار دهند و وظیفه حاکمیت تنها حمایت است.

امر به معروف اولین گام برون سپاری فرهنگی و سپردن سرنوشت جامعه به دست شهروندان است. حاکمیت وظیفه دارد تا از مردم حمایت کنند تا بتوانند خودشان به‌عنوان نگهبان ارزش‌ها و هنجارها پا به میدان بگذارند و لازم است دولت‌ها تمام توان خود را برای بسترسازی چنین مهمی بسیج کنند.