باغی که میوه هایش سنگ شد/ فریاد خاموش باغ سنگی در طبیعت

به گزارش خبرنگار مهر، یکی از جاذبه های گردشگری ایران و استان کرمان باغ سنگی در روستای میان دو آب، دهستان بلورد در شهرستان سیرجان است این باغ هر چند تاریخی نیست اما یکی از جذاب ترین هنرهایی است که به صورت بکر و البته از روی فکر یک پیرمرد روستایی در روزهای آخر عمرش بنا شده است.

باغ سنگی سیرجان از صدها درخت تشکیل شده است که تنه آنها کنده های خشکیده درختان است و میوه های درختان نیز هزاران قطعه سنگی است که بر روی این شاخه ها آویزان شده است.

به این باغ اصطلاحا باغ سنگی می گویند که توسط درویش خان اسفندیارپور در اواخر عمرش ساخته شد درویش خان یکی از اهالی و کشاورزان روستای میان دو آب بود که پس از اجرای طرح اصلاح اراضی در زمان پهلوی باغ ها و اراضی کشاورزی خود را از دست داد، در حالی که بسیاری از اهالی روستا به همین دلیل روستا را ترک کردند اما درویش خان در این روستای دور افتاده ماند و از نزدیک شاهد خشک شدن باغ هایش بود.

اعتراض هنری پیرمرد روستایی به خشک شدن باغش

از آن پس کسی ندید که درویش خان سخن بگوید و در زمان خفقان پهلوی ترجیح داد اعتراضش را به گونه ای دیگر بیان کند.

درویش خان درختان خشک باغ خود و دیگران را جمع آوری کرد و در زمینی آنها را کاشت و بعد از مدتی سنگ های مختلف و با اشکال خاص را از کوه های اطراف جمع کرد و با استفاده از وسایلی که خود ابداع کرد به سیم های آهنی آویزان کرد و تا روزهای آخر عمرش به این کار ادامه داد و به این ترتیب باغ سنگی را بنا کرد.

باغی که نه اصلاحات ارضی می توانست خشکش کند و نه عوامل انسانی می توانستند تخریب اش کند این باغ رمز و رازهای زیادی را در خود جای داده است.

درویش خان در حالی که خودش با عصا راه می رفت سنگ های بسیار عظیمی که سوراخ بودند را جمع می کرد سنگ هایی که نمونه اش به گفته مردم محلی در کوه های اطراف یافت نمی شد اما کسی نمی داند درویش خان این سنگها را چگونه بدون استفاده از ابزار خاص سوراخ می کرد و چگونه با جثه کوچکش سنگ های بزرگ از درختان آویزان می کرد.

این پیرمرد برای آویزان کردن سنگها بر درختان نیز لاستیک خودروها را آتش می زد و سیمهای آنها را جدا می کرد.

خرس نقره ای در باغ سنگی درویش خان

وی در نهایت چند سال قبل در سن ۹۰ سالگی درگذشت و بستگانش در همان باغ وی را دفن کردند این باغ هم اکنون یکی از جاذبه های گردشگری ایران محسوب می شود و توریست های بین المللی با اشتیاق در این باغ قدم می زنند.

در سال ۱۳۵۵ پرویز کیمیاوی فیلمی را بنام باغ سنگی از این باغ و با شرکت درویش خان اسفندیارپور ساخت که برنده جایزه خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین شد.

باغ سنگی میان دو آب را آباد کرد

نکته جالب اینکه همین باغ خشک شده موجب شد مردم بار دیگر به روستای میان دو آب باز گردند و این روستا مجددا آباد شود و هم اکنون فرزندان و نوه های این مرد هنرمند در این روستا زندگی می کنند.

فرزانه اسلامی فعال گردشگری شهرستان سیرجان در گفتگو با مهر اظهار داشت: این یک حقیقت انکار ناپذیر است که باغ سنگی در میان تمام داشته های تاریخی و جاذبه های طبیعی استان کرمان دارای جایگاه قابل توجهی در زمینه جذب گردشگر است به طوری که پوستر این باغ در بسیاری از شرکت های مشهور گردشگری نصب شده است و بسیاری از گردشگرانی که به استان کرمان سفر می کنند یکی از مهمترین برنامه های تورشان بازدید از روستای میدان دو آب و باغ سنگی است.

در حالی که هنرمندان در سالهای اخیر به برپایی آتلیه های مجهز برای نمایش آثار حجمی اقدام می کنند اما یک پیرمد روستایی سالها قبل با هدف اعتراض به سیاستهای وقت یک کشور اقدام به خلق اثر خارق العاده می کندوی افزود: این روستا در ۴۵ کیلومتری شهر سیرجان قرار دارد و به همین دلیل کاملا در دسترس قرار دارد و بسیاری از عکاسان مشهور ایران و جهان برای عکاسی از این باغ گرد هم می آیند.

اسلامی ادامه داد: گردشگران و هنرمندان داخلی و خارجی اعتقاد دارند در حالیکه هنرمندان در سالهای اخیر به برپایی آتلیه های مجهز برای نمایش آثار حجمی اقدام می کنند اما یک پیرمرد روستایی سالها قبل با هدف اعتراض به سیاستهای وقت یک کشور اقدام به خلق اثر خارق العاده می کند.

وی گفت: زمانی که از این پیرمرد فیلمی در جشنواره برلین نمایش داده شد و مورد توجه قرار گرفت سیل حضور گردشگران بین المللی برای بازدید از این اثر بیشتر شد و در نهایت دلخوشی های عجیب یک مرد که با تصمیم خودش سکوت کرد و با عملش اعتراضش را نشان داد برای همه ارزشمند شد و بسیاری از هنرمندان تحصیل کرده نیز از آثار این پیرمرد الهام گرفتند.

اسلامی ادامه داد: شکل این باغ کاملا نامنظم است و شایعات فراوانی در خصوص انگیزه های مختلف ساخت این باغ بر سر زبان ها است.

اسلامی افزود: این باغ حدود ۱۰۰ درخت دارد که نه به هرس نیاز دارد و نه دچار خشکسالی و سرمازدگی می شود و البته بسیار مورد توجه نیز قرار دارد.

این فعال گردشگری ادامه داد: معماهای این باغ زیاد است مثلا مشخص نیست درویش خان این سنگ های خاص را از کجا می آورد و چگونه آنها را سوراخ می کرد زیرا هیچ وسیله ای نداشت و جالب اینکه هر زمان که به کوه های اطراف که حداقل چهار کیلومتر از باغ فاصله دارد می رفت سنگی سوراخ شد به همراه خود می آورد و گاه انتقال برخی از این سنگ ها به باغ روزها طول می کشید.

حضور گسترده گردشگران در باغ سنگی

محمد جهانشاهی، سرپرست معاونت گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمان در گفتگو با مهر اظهار داشت: استان کرمان یکی از استان های گردشگر پذیر است و در تمام شهرستان های استان جاذبه های منحصر به فردی وجود دارد اما باغ سنگی در این میان از موقعیت خاصی برخوردار است زیرا یک اثر هنری در دل طبیعت است که به وسیله عناصر طبیعی برپا شده است.

وی افزود: این باغ در نزدیکی سیرجان است و اگر از جاده اصلی بافت به سیرجان چند کیلومتر پیش بروید در فرعی که تابلوی باغ سنگی را دارد چهار کیلومتر باید به سمت دهستان بلورد حرکت کنید تا به روستای میدان دو آب برسید و در آنجا باغ با شکوه درویش خان دیده می شود.

وی افزود: پیرمرد آنقدر به این باغ علاقه داشت که پس از وفاتش در همان باغ نیز دفن شد.

جهانشاهی افزود: انگیره درویش خان هر چه که بوده موجب خلق اثری منحصر به فرد شد که هم اکنون به شدت مورد توجه است و پیش بینی می کنیم در ایام نوروز سال جاری نیز هزاران گردشگر را به طرف خود جذب کند.

وی افزود: سیرجان در مسیر راه استان کرمان به استان فارس و هرمزگان قرار دارد و مسافرانی که از این شهر عبور می کنند ساعاتی در این باغ وقت می گذرانند.

جهانشاهی ادامه داد: داستان اصطلاحات ارضی توسط خانواده درویش خان بیان شده است و به نظر می رسد به واقعیت نزدیک است همچنین گفته می شود درویش خان این باغ را بدون فکر نساخته است زیرا به گفته خانواده اش و اهالی روستا هر گاه اتفاقی در زندگی درویش خان روی می داده است یا در روستا و کشور رویدادی رخ می داده درویش خان سنگی را در همان ارتباط به درختی آویزان می کرده است؛ مثلا زمانی که نوه درویش خان به سربازی می رود وی سنگی که نشان دهنده سری تراشیده بود را از درختان آویزان کرد و این روند ادامه داشته و تا روزهای آخر عمرش امری عادی بوده است.

گزارش: اسما محمودی