به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر ، سيستم جمع آوري و بازيافت زباله امروز در بسياري از كشورهاي نه فقط پيشرفته بلكه در همين كشورهاي همسايه ايران نيز تا حدود زيادي انجام مي شود اما ايران پس از گذشت 100 سال از عمر مديريت شهري ، جمع آوري زباله ، شست و روب خيابانها و معابر و بسياري از امور خدمات شهري به صورت سنتي و دستي انجام مي شود . اين روش نه تنها هزينه ها زيادي را بر شهر تحميل مي كند بلكه با خود تبعات سوء اقتصادي و زيست محيطي را هم به همراه دارد.
در تهران 700 كيلومتر مربعي با حدود 8 ميليون جمعيت روزانه ، بيش از 7 هزار تن زباله خانگي، صنعتي و بيمارستاني و 20 هزار تن نخاله ساختماني توليد مي شود كه اين ميزان در طول سال به 5/2 ميليون تن زباله - كه از اين ميزان 18 هزار و 700 تن زباله صنعتي و 26 هزار تن زباله بيمارستاني و مابقي زباله خانگي است - و 7 ميليون و 500 هزار تن نخاله ساختماني مي رسد كه نزديك به 80 درصد زباله هاي خانگي دفن و كمتر از 20 درصد آن بازيافت و يا تبديل به كود كمپوست مي شود و نخاله هاي ساختماني نيز بدون هيچ گونه عمليات بازيافتي در داخل چاله ها و دره هاي اطراف تهران تلنبار شده يا اينكه كوههاي جديدي در حاشيه اين كلانشهر بوجود مي آورند.
به گزارش مهر ، مديريت شهري در سال گذشته خبر از بازيافت سه هزار تن زباله خانگي و تبديل بخشي از نخاله ها به مواد بازيافتي خبر داد ولي از آنجا كه هنوز اقدام چشم گيري در زمينه تفكيك زباله از مبدا به چشم نمي خورد خبرهاي قبلي زير سئوال مي رود...
چرا طلاي كثيف...
بر اساس آمارهاي موجود 70 درصد زباله هاي تهران را مواد آلي تشكيل مي دهد كه ارزش دلاري آن معادل250 ميليون دلار است. زباله هاي شهري تهران حاوي ، موادي با ارزش اقتصادي بالا است كه اگر بازيافت شود سالانه 92هزار و 856 تن پلاستيك،52 هزار و 231 تن شيشه، 60 هزار و 563 تن كاغذ و مقوا، 25 هزار و 148 تن انواع فلزات را مي توان فقط اززباله هاي خانگي شهروندان استخراج كرد.همچنين ميليون ها دلار نان و ديگر مواد غذايي و فاسد شدني كه قابليت تبديل شدن به كودكمپوست يا خوراك دام را دارد در سال به دور ريخته شده يا دفن مي شود.
اگر فقط يك تن آلومينيوم از داخل زباله تهراني ها جداسازي شده و مجددا بازيافت شود، در مصرف 400تن سنگ معدن و 700 كيلوگرم كك و قير صرفه جويي مي شود. براي توليد هر تن كاغذ 15 اصله درخت تنومند قطع مي شود.در حاليكه مي توان با ورود روزانه 750 تن كاغذ مصرفي به چرخه بازيافت هم از آلودگي محيط زيست جلوگيري كرد و هم سرمايه عظيم ملي را هدر نداد.با بازيافت اين مواد مي توان حداقل سالانه بيش از 200 ميليون دلار صرفه جويي ارزي فقط در يكي از هشت كلان شهر كشور داشت يعني با اين كار از قطع چندين هزار اصله درخت ، هدر دادن ميليون ها ليتر نفت ، يا هزاران تن گندم و غيره جلوگيري مي شود.
بر اساس برآوردهاي سازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهران با توليد هر تن كاغذ مي توان 7 كارگر را در روز مشغول به كار كردكه در اين صورت فقط با بازيافت كاغذهاي تهران بيش از 5600 نفر مي توانند در سال اشتغال دائم داشته باشند. در اين صورت در آمد چندين هزار خانوار تهراني تامين مي شود.
بالاخره اينكه 70 درصد زباله تهران زباله ترو قابل تبديل شدن به كود كمپوست يا غذاي دام است. كم ترين مزيت اين اقدام جلوگيري از توليد هزاران متر مكعب شيرابه و ميليون ها تن گاز متان و آلوده شدن بخش عظيمي از محيط زيست است.
250 ميليون دلار زيان به ازاي هر روز تاخير...
با توجه به اهميت بازيافت زباله به لحاظ اقتصادي و زيست محيطي كه در بالا به ان اشاره شد فراهم سازي ساز و كار اين اقدام بر عهده مديريت هاي شهري است و هر روز تاخيري كه در اين زمينه صورت مي گيرد موجب وارد امدن حدود 250 ميليون دلار زيان به اقتصاد شهري پاييتخت و ميليون ها دلار ديگر آسيب هاي زيست محيطي مي شود .
شهرداري تهران به طور آزمايشي طرح جمع آوري و بازيافت زباله از مبدا را به طور آزمايشي از سال 83 در يكي از مناطق آغاز كرد تا در سال 84 پس از حصول موفقيت آنرابه ديگر مناطق هم گسترش دهد در اين ميان معاون خدمات شهري وقت نيز قول داد در شش ماه نخست سال 84 اين طرح در تمام مناطق شهرداري عملياتي شود و زباله به صورت تفكيك شده و كاملا مكانيزه از سطح منازل شهروندان تحويل گرفته شده و به خطوط بازيافت انتقال داده شود.
فقط حرف و ديگر هيچ...
معاون سابق خدمات شهري شهرداري تهران در ماههاي نخست امسال طي سخناني با اشاره به اجراي طرح بازيافت و تبديل سه هزار تن از زباله ها به كود كمپوست در سال گذشته ، افزود: طرح تفكيك از مبدا نيز با هدف كاهش حجم زباله و و بازيافت زباله هاي خشك -1500 تن در روز زباله خشك توليد مي شود- به اجرا درآمده است ، هم اكنون 10 تن مواد پت ، 10 تن كاغذ و 10 هزار تن سرشاخه در روز بازيافت مي شود و بزودي ميزان پت بازيافتي به 56 تن در روز خواهد رسيد كه اين ميزان فقط 30 درصد زباله هاي خشك را شامل مي شود و 70 درصد باقيمانده نيز تا پايان سال 84 وارد چرخه بازيافت قرار مي گيرد.
مهندس محمدجواد محمدي زاده ، در اين سخنراني از اختصاص 140 ميليارد ريال بودجه براي جمع آوري، حمل و بازيافت زباله در سال جاري خبرداد و گفت: توسعه آموزش هاي شهروندي و اطلاع رساني از طريق رسانه هاي عمومي بويژه صدا و سيما با ساخت تيزرهاي آموزشي ، برگزاري كلاس هاي آموزشي و غيره نيز از ديگر طرح ها در اين زمينه است.
وي تصريح كرد: از افتخارات مديريت شهري و سربازان محيط زيست اين است كه در سال 84 ديگر چيزي به عنوان دفن زباله و توليد شيرابه در تهران نخواهيم داشت.
به گزارش مهر ، سخنان محمدي زاده كه هم اكنون استاندار خراسان رضوي است ، بسيار دلگرم كننده بود و با توجه به توانمندي وي ، بعيد نبود اين مهم را در مدت تعيين شده محقق سازد ولي به نظر مي رسد اين مهم نيز به مانند خيلي ازاقدامات شهرداري تهران تحت شعاع انتخابات رياست جمهوري و تغيير مديران شهري قرار گرفته و دچار ركود شده و در نتيجه امروز شاهديم كه طرح جمع اوري زباله از مبدا در تهران نمودي پيدا نكرده و به مانند سابق با روش هاي سنتي انجام مي شود.
يكي مي نالد و ديگري مي بالد...
مديرعامل سازمان خدمات موتوري شهرداري تهران در اين رابطه مي گويد يكي از مشكلات اساسي كاركنان خدمات شهري در جمع آوري و حمل زباله به مكان هاي دفن يا بازيافت پسماندها، عدم تفكيك زباله از مبدا است زيرا اغلب شهروندان زباله هاي تر و خشك يا قابل بازيافت و غيربازيافتي را با يكديگر در داخل يك ظرف ريخته و كارگران خدمات شهري بايد به ناچارآنرا در ايستگاههاي مياني تفكيك كنند.
مهندس مصطفي سليمي ، با اشاره به اينكه عدم تفكيك زباله ها هزينه هاي سنگين جمع آوري ، حمل ، تفكيك ، دفن و دور ريختن سرمايه را به شهرداري و كشور تحميل مي كند، اضافه كرد: سازمان خدمات موتوري سالانه 10 ميليارد تومان صرف جمع آوري و حمل و انتقال زباله به مراكز بازيافت يا دفن آن مي كند در حاليكه فقط با تفكيك 15 درصد از زباله ها در مبدا مي توان مقادير زيادي از هزينه هاي اين بخش و بويژه ضررهاي اقتصادي و زيست محيطي ناشي از دفن را كاهش داد و درمقابل از طريق بازيافت كسب درآمد نيز كرد.
مديرعامل سازمان خدمات موتوري در ادامه با تاكيد بر اينكه تفكيك پسمانده هاي شيشه ، كاغذ ، پلاستيك و ضايعات نان از مبدا بين 30 تا 40 درصد حجم زباله ها را كاهش مي دهد مي افزايد: در حال حاضر عوامل خدمات شهري كار تفكيك زباله را در ايستگاههاي مياني انجام داده و روزانه بيش از 104 تن كاغذ را جداسازي و براي بازيافت ارسال مي كنند كه اين اقدام ضمن كاهش هزينه حمل از هزينه هاي دفن آن نيز مي كاهد.
اما مديرعامل سازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهران در خصوص طرح تفكيك زباله از مبدا مي گويد: از زمان آغاز اين طرح تاكنون بيش از شش ماه گذشته است و در حال حاضر با ورود شهرداري هاي 11 منطقه تهران به داخل طرح، 6 درصد از مجموع زباله هاي خشك تهران - 350 تن در روز - به صورت تفكيك شده جمع آوري مي شود.
دكتر ابوالفضل ابراهيمي در ادامه تصريح مي كند: در اين مناطق از 30 درصد زباله خشك موجود در پسماندهاي خانگي ، بيش از 10 تا 12 درصد آن به صورت تفكيك شده تحويل پيمانكاران خدمات شهري مي شود.
وي با تاكيد بر اينكه بسياري از مناطق فعال در اين زمينه تا 80 درصد پيشرفت كاري دارند، اضافه مي كند: تا پايان امسال طرح تفكيك زباله از مبدا در سطح مناطق 22 گانه فراگير شده و در مجموع 30 درصد زباله خشك موجود در زباله هاي خانگي به طور تفكيك شده جمع آوري مي شود.
به گزارش مهر ، در راستاي طرح تفكيك زباله از مبدا مقرر بود شهرداري به مجتمع هاي مسكوني پرجمعيت ، ادارات ، سازمان ها و ارگانهاي دولتي و خصوصي مخازن پلاستيكي تفكيك زباله و كيسه هاي مخصوص ارايه كند و به صورت چهره به چهره به شهروندان آموزش دهد يا اينكه كيسه هاي مخصوص بازيافت به درب منازل توزيع كند و سطل هاي زباله دو قلو در معابر نصب كند ولي به جزء در چند منطقه آن هم در بخشي از محلات، ميليون ها تهراني تحت پوشش اين طرح قرار نگرفته اند.
مديرعامل سازمان بازيافت و تبديل مواد شهرداري تهران مي گويد : تاكنون 12 هزار مخزن بين مدارس ، 4 هزار مخزن بين مراكز توليد انبوه زباله و تعداد زيادي مخزن جمع آوري زباله نيز در بين ادارات و سازمان هاي تابعه شهرداري تهران توزيع شده است.
به گزارش مهر ، اجراي چنين طرح بزرگي بيش از اينكه به تجهيزات و امكانات نياز داشته باشد مستلزم فرهنگسازي و حساس كردن شهروندان نسبت جداسازي و مشاركت در طرح است و تا زماني كه در اين زمينه فعاليت هماهنگ و منسجمي صورت نگيرد به طور قطع به مانند گذشته طرح با شكست مواجه خواهد شد. البته درآغاز مديريت شهري حتي به لحاظ امكانات نيز بايد از شهروندان حمايت كرده و تسهيلات لازم را در اختيار آنها بگذارد.
نظر شما