دكتر حميد عبداللهيان مدير گروه ارتباطات دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" اظهار داشت: در حوزه تعامل ميان دين و رسانه از مدل گروه فلسفه دانشگاه استنفورد و از مباحث دين و رسانه ساموئل وبر استفاده مي كنيم.
وي با اشاره به كنفرانس اخير ساموئل وبر در دانشگاه استنفورد افزود: "وبر" به شكل ريشه اي در مورد رابطه دين و رسانه نظريه پردازي و اثابت كرده است به لحاظ ريشه اي از جائيكه كلمه دين پديد آمد همواره بين دين و رسانه تعامل وجود داشته است و به اين ترتيب وبر رابطه دين و رسانه را به طور ريشه اي مفهوم سازي كرده و نشان داده است .
مدير گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: آنجا كه تعامل ميان دين و رسانه قطع مي شود نه رسانه مي تواند ماهيت وجودي خود را باز توليد كند و نه دين مي تواند وجهه واقعي خود را منعكس سازد. از اين رو اگر با ديدگاه "وبر" به اين رابطه توجه كنيم تعامل دين و رسانه ماهوي است و به لحاظ ماهيت، دين رسانه اي است.
وي با اشاره به اينكه بسياري از مناسك ديني همان مناسك رسانه اي هستند گفت: مي توان به مراسم عاشورا اشاره كرد. در گذشته تلويزيون وجود نداشته اما مراسم عاشورا برگزار مي شده است . اين مناسك و مراسم به مفهوم عام وجود دارد اما در جاهايي رابطه بين دين و رسانه ، تعادل بين بعد اعتقادي و مناسكي دين را حفظ نمي كند.
دكتر عبداللهيان به علم با دو مفهوم پوزيتيويستي و مدرن اشاره كرد و گفت: علم پوزيتيويستي شناخت جهان را از طريق به كارگيري حواس پنجگانه تعريف مي كند. بنابراين انحرافي در مقوله دين حاصل مي شود به اين ترتيب كه تصور مي شود دين بايد فايده عيني داشته باشد در صورتيكه عين و عينيت بر اساس توافق اجتماعي در حوزه علم آمده يعني هيچ چيز عيني به آن معنا كه پوزيتيويستها مي گويند وجود ندارد بلكه بسياري از اين امور توافق اجتماعي هستند پس عينيت ريشه اجتماعي دارد.
وي در ادامه افزود: بايد تعامل بين فرد و امور درك شده توسط فرد را مبناي فهم جهان و فهم دين قرار داد. از اين رو بخش اعظمي از دين يك پديده فردي است و دين را بايد با ملزومات و ابزارهاي مربوط به آن شناخت و اين ابزارها مفهوم دوم علم يعني سازگار كردن امور ديني با عقل و خود را شامل مي شود در اين راستا بحث از عينيت و ذهنيت، بحثي انحرافي خواهد بود.
مدير گروه ارتباطات دانشگاه تهران تصريح كرد: دين پديده ايراني نيست بلكه پديده اي منطقه اي و بين المللي است و در اين حوزه مي توان گفت كه جهان جديد جهان معناگر است. يعني جهاني را مشاهده مي كنيم كه به سمت پاسخ به پرسشهايي گام بر مي دارد كه تاكنون ، سنت پوزيتيويستي نتوانسته است به اين پرسشها پاسخ دهد.
نظر شما