اسماعيل براري: در عرصه فيلم دفاع مقدس كمتر اثر جريان‌ساز داريم / متوليان توليد فيلم جنگي مثل ديوار عمل مي‌كنند نه پل

اسماعيل براري، كارگردان سينما و تلويزيون، در گفتگو با خبرنگار تلويزيوني "مهر" درباره شرايط كنوني عرصه فيلم دفاع مقدس در سينماي ما و سطح كمي و كيفي آن و لزوم برگزاري جشنواره‌اي با اين عنوان گفت: "بايد بگويم در حال حاضر با وجود ركود توليد فيلم دفاع مقدس ما همچنان از ژانر دفاع مقدس در ميان ساير آثار سينمايي كشورمان برخوردار هستيم. به عقيده من مسأله‌اي كه با وجود علاقه به توليد اين عرصه اتفاق نيفتاده، نبود تمركز لازم در زمينه توليد بوده است. ما يك انجمن سينماي دفاع مقدس قدرتمند و توانا نداريم كه همه امكانات توليد اين عرصه را در اختيار داشته باشد. بخشي از امكانات و بودجه در تلويزيون، بخشي در بنياد سينمايي فارابي، قسمتي در انجمن سينماي دفاع مقدس، بخش ديگري در بنياد حفظ آثار و ارزش‌هاي دفاع مقدس و انقلاب و به عبارتي در تعداد زيادي از ارگان‌ها و سازمان‌هاي دولتي پراكنده است و يك فيلمساز براي اينكه بتواند اثري در اين بخش توليد كند، كفش آهني و عصاي فولادي مي‌خواهد تا بتواند اثري را به تصويب و توليد برساند."

وي خاطرنشان كرد: "تنها مسايل مالي و كمبود امكانات و تجهيزات در عرصه توليد يك فيلم عرصه دفاع مقدس مشكل‌ساز نيست. بلكه انحصاري بودن توليد فيلم‌هاي اين ژانر به وسيله چند ارگان و سازمان مشخص مشكل ديگري در اين راه به شمار مي‌رود. اما نكته ديگري كه در عرصه فيلم دفاع مقدس كمتر به آن توجه شده، عنصر فكر است. اين عنصر در زمينه توليد آثار شاخص و تاثيرگذار تاثير مستقيم دارد و همين مسأله باعث توليد بسيار محدودي از آثار جريان‌ساز در عرصه فيلم دفاع مقدس شده است. همين مساله هم باعث مي‌شود تا از من پرسيده شود كه در حال حاضر ژانر دفاع مقدس داريم يا خير؟!"

اين فيلمساز با اشاره به كم‌توجهي ارگان‌هاي حمايت‌كننده از توليد فيلم دفاع مقدس نسبت به طراحي فكر و انديشه نو در اين ژانر توضيح داد: "در بيشتر سازمان‌هاي سينمايي توليد فيلم جنگي با كندي صورت مي‌گيرد و در بسياري از موارد اين سازمان‌ها در عمل تعطيل يا كم‌كار هستند. شهيد آويني در زمان حضور خود دست به توليد فكر زد و جريان "روايت فتح" را به وجود آورد. هر چند كه پس از شهادت اين بزرگوار گروه "روايت فتح" به كار خود ادامه داد، اما در مسير توليد آرام‌تر گام برداشت و به عبارتي كندتر حركت كرد و در نتيجه بازدهي و تاثيرگذاري كمتري دارد. در حال حاضر، "روايت فتح" به گرمي و حرارت سال‌هاي جنگ نيست. اكنون گروه از امكانات خوبي بهره مي‌برد، اما بازدهي‌اش كمتر است. چون عنصر توليد فكر كاهش يافته است. اين مشكل بر سر راه فيلم دفاع مقدس هم وجود دارد. مسئولان سينمايي ما در زمينه آثار دفاع مقدس تا حدودي دوگانه عمل مي‌كنند. در زبان از اين عرصه حمايت مي‌كنند اما در عمل اتفاق چنداني نمي‌افتد. درباره توليد فيلم‌هايي درباره فلسطين هم مشكل مشابه وجود دارد. در عمل طي چند سال اخير هيچ اثر ارزشمندي درباره مظلوميت و مبارزه فلسطيني‌ها توليد نشده است."

براري با اشاره به نقش و فعاليتي كه تلويزيون مي‌تواند در عرصه فيلم دفاع مقدس ايفا و به رشد اين عرصه كمك كند، اظهار داشت: "در حال حاضر تلويزيون بودجه مشخصي براي توليد آثار دفاع مقدس دارد، اما در عمل دغدغه تحول در اين عرصه را ندارد. تلويزيون با توجه به حجم توليدات و مخاطبين و حتي بودجه‌اي كه در اختيار دارد، كارهاي بزرگ و تاثيرگذاري مي‌تواند انجام بدهد. اگر به راستي مديران تلويزيون شيوه استفاده از چنين امكانات و بودجه‌اي را بلد نيستد، بايد كار را به مديران توانا بسپارند. مجموعه موفق "روايت فتح" در زمان توليد غريب بود و پس از جنگ بود كه توجه بيشتري نسبت به اين مجموعه شد. به عقيده من مسأله ندادن بهاي لازم به عرصه فيلم دفاع مقدس است. وقتي شما براي مهمان عاليقدر خود در بالاي مجلس جايگاه ويژه‌اي به وجود مي‌آوريد، احترام ساير مهمانان را نسبت به او بر مي‌انگيزيد. اما وقتي با يك موضوع به شكلي تحقيرآميز برخورد مي‌شود، ديگران هم نگاه مثبتي به مسأله مورد نظر نمي‌كنند. اكنون سهم توجه، بودجه، فكر و احترام نسبت به مقوله فيلم دفاع مقدس كم است. من از فيلمسازان عرصه دفاع مقدس از زمان جنگ هستم. ولي شرايط كنوني توليد مرا خسته كرده است. چون مجبورم براي توليد هر فيلم معمولي اين عرصه توان زيادي از خود صرف كنم."

وي در پايان گفتگو با "مهر" تاكيد كرد: "در حال حاضر بيشتر سازمان‌هاي متولي توليد فيلم‌هاي عرصه دفاع مقدس مانند ديوار عمل مي‌كنند به جاي اينكه نقش پل ارتباطي را داشته باشند. با اين حساب طبيعي است كه عرصه فيلم دفاع مقدس رشد نكند. مسأله اينجاست كه جايگاه فيلم دفاع مقدس در سينما و تلويزيون ما تغيير كرده است. در حال حاضر اگر توليد فكر به عنوان گام اوليه صورت بگيرد، مسئولان و متوليان امر فرهنگ و هنر بايد مكمل باشند. حلقه مفقوده در چرخه سينماي ما نبود فكر تازه و همراهي نكردن متوليان امر است. هر چند كه بسياري از سازمان و نهادهاي دولتي اتاق فكر دارند، اما با جمع شدن اعضاي اين اتاق فكرها در كنار هم و خوردن شيريني و رفتن به دنبال كارهاي ديگر، مشكل سينماي دفاع مقدس ما حل نمي‌شود. اين عرصه به مديريت فرهنگي نياز دارد، نه به مديريت نظامي. يعني بيشتر مديراني كه در راس بخش‌هاي حمايت‌كننده از توليد فيلم دفاع مقدس قرار مي‌گيرند از نگاه سياسي، نظامي، اقتصادي و .... برخوردارند و طي اين سال‌ها به ندرت مديري در اين عرصه وجود داشته است كه نگاهي فرهنگي داشته باشد."