به گزارش گروه دين و انديشه "مهر"، دكتر سيد مصطفي محقق داماد، رئيس گروه مطالعات اسلامي فرهنگستان علوم، زيبايي شناسي ديني در اسلام را بخشي از عرفان اسلام دانست و ياد آور شد كه امروز به دليل توجه نداشتن به عرفان اسلامي در حوزه عرفان نظري، شاهد ضعف برداشتهاي زيباشناسانه از دين هستيم.
وي با ياد آوري مسئله اسماء الصفات الهي به عنوان يكي از بحث هاي عمده عرفان اسلامي تصريح كرد كه صفت جميل يكي از مهمترين اسماء الهي ناظر بر رويكرد زيباشناسانه اسلام است.
دكتر محقق داماد اظهار داشت: تعامل ميان صاحب نظران فلسفي و عرفاني و هنرمندان مي تواند تأثير بسزايي در نوع ارائه مفاهيم ديني به جهان معاصر بگذارد.
وي رهيافت هاي كاركردگرايانه را در بحث زيبايي شناسي دين، موجد ديدگاهي نوين و ناب نسبت به مقوله دين دانست و گفت: هنر دين مدار در برهه تاريخي صفويه يا دوران آندلس پيشرفت هاي قابل تأملي داشته، اما از زماني كه مدرنيسم به معناي غربي آن در ذهن و در نتيجه هنر اسلامي وارد شد هنر ديني با نوعي پسرفت همراه بوده است.
دكتر محقق داماد ميدان نقش جهان اصفهان و ميدان بهارستان تهران را نمونه بارزي از تجلي دين در هنر معماري توصيف نمود و تأكيد كرد كه در قرنهاي اخير خلاقيت هنري مبتني بر آموزه هاي ديني موفق به ارائه هنري هم پايه با ميدان نقش جهان نشده است.
به باور دكتر محقق داماد درك زيباشناسانه از دين، در اصل كاربردي كردن عرفان در زندگي است.
او عرفان را به دو بخش معناگرايانه و زيباشناختي تقسيم مي كند و معتقد است كه قرنهاي چهارم و پنجم هجري دوران طلايي رهيافت هاي زيباشناسانه نسبت به دين اسلام بوده است. به نظر وي حافظ محصول تحولات فكري - معنوي اين دو قرن است چرا كه به باور محقق داماد، حافظ عالي ترين مفاهيم و آموزه هاي ديني را در غزلياتش كه عين هنرند، مطرح مي‌سازد.
رئيس گروه مطالعات اسلامي فرهنگستان علوم اظهار داشت: اسلام تنها ديني است كه همواره با هنر تعاملي سازنده داشته و اعجاز قرآن شاهدي بر اين مدعاست، چراكه قرآن كريم به دليل استفاده از آرايه هاي ادبي از وجوه هنري براي بيان معارف و آموزه هاي خود استفاده كرده است.
دكتر محقق داماد تاكيد كرد: در طول تاريخ كساني كه بعد رسانه اي دين را با تجلي هنرمندانه همراه كرده‌اند، موفقتر بوده‌اند.
بر اساس گزارش ستاد خبري همايش زيبايي شناسي دين، دكتر محقق داماد اظهار داشت: نحوه عرضه مفاهيم ديني و روش شناسي در عرضه مفاهيم و آموزه هاي ديني مي توانند گره گشاي بسياري از مسائل مبتلابه جامعه كنوني ايران و جهان باشند و طبعاً هنرهاي زيبا بهترين شيوه ارائه مفاهيم و آموزه هاي ديني هستند چرا كه آدمي به واسطه ذات حقيقت جويانه خود بهترين واكنش را به زيبايي شناسي ديني نشان مي دهد.
نظر شما