مشفق كاشاني: اصالت در " شعر امروز" فراموش شده است

مشفق كاشاني ، شاعر بلند آوازه معاصر در گفت و گويي صريح با خبرنگار ادبي " مهر " با بيان اين مطلب گفت : از ديگر علت هاي كم توجهي مردم به شعر ، هجوم شعرهاي بي مفهوم  و متوسط به بازار است كه به طرز قابل توجهي به ذائقه مخاطبان آسيب مي رساند.
سراينده مجموعه شعر " غزل هاي نقشبندان غزل " افزود : به طور صريح بايد بگويم  متاسفانه در مملكت ما " شعر " به عنوان غريب ترين هنر مطرح بوده و هست ، زيرا كساني با يدك كشيدن عنوان شاعر ، به اين هنر ملي ضربه مي زنند و با اين بهانه منافع مادي خود را دنبال مي كنند.
عضو شوراي شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تصريح كرد : اگر كتاب هاي " اخوان ثالث " ،  " فروغ فرخزاد " ، " سهراب سپهري " ، " شفيعي كدكني " ، " قيصر امين پور " و چند شاعر ديگر مرتب به چاپ هاي بعدي مي رسد ، نشان دهنده درك

در شوراي شعر وزارت ارشاد ، بعضي از شعرها را براي آهنگ گذاري رد مي كنيم چون حتي قواعد اوليه شعري هم در آن رعايت نشده ، اما مدعيان كتاب هاي چاپ شده خود را ارائه مي كنند و  در پي تبرئه خود بر مي آيند ، البته  شورا تسليم اين ترفندها نمي شود ، اما من متاسفم كه چنين آثار بي ارزشي اصولا مجوز انتشار مي گيرند

عامه مردم  از شعر خوب است و نبايد تصور كرد كه همين مخاطبان از هر كتاب شعر بي ارزشي استقبال مي كنند.
مشفق كاشاني در ادامه صحبت هاي خود افزود : گاهي ما در شوراي شعر وزارت ارشاد ، بعضي از شعرها را براي آهنگ گذاري رد مي كنيم چون حتي قواعد اوليه شعري هم در آن رعايت نشده ، اما مدعيان با اطمينان خاطر ، كتاب هاي چاپ شده خود را ارائه مي كنند و با بيان اين كه آثار آنها از وزارت ارشاد مجوز انتشار گرفته است ، در پي تبرئه خود بر مي آيند  البته  شورا هرگز تسليم اين ترفندها نمي شود ، اما من متاسفم كه چنين آثار بي ارزشي اصولا مجوز انتشار مي گيرند.
اين شاعر معاصر گفت : باب خيلي بدي در نشر شعر گشوده شده و آن چاپ كتاب با هزينه شاعر است ، در اين ميان سوء استفاده هاي زيادي صورت مي گيرد كه بيان آنها را به مصلحت نمي بينم ، در ثاني اين درست نيست كه هر كس پول دارد ، بتواند بدون طي مراحل كارشناسي ، مطالب و اشعار ضعيف و بي مايه خود را منتشر كند ، در چنين شرايط نا مساعدي ، چگونه مي توانيم انتظار داشته باشيم كه اقبال عمومي از شعر و ادبيات معاصر برنگردد؟
وي با انتقاد از انحصارگرايي بعضي از چهره هاي ادبي در مراكز نشر و گردهم آيي هاي مربوط به ادبيات خاطر نشان كرد : سعدي ، معاصر با شاعراني مانند " مجد همگر " و " امامي هروي " است ، اين دو همواره با سعدي در تعارض بودند و در مواقع و مقاطع مختلفي ، توانمندي هاي فكري و ادبي شيخ شيراز را از روي تعمد ، نفي مي كردند ، اما امروزه آوازه اي كه از سعدي در جهان باقي مانده ، نشان مي دهد كه آن غرض ورزي ها راه به هيچ جايي نبرده است ، اين موضوع بايد درس عبرتي براي باندهاي مافيايي ادبيات معاصر تلقي شود.
استاد مشفق كاشاني كه چندي پيش از سوي "  كانون ادبيات ايران "  مورد تجليل قرار گرفت ، با تاكيد بر اين كه بايد شناسنامه زمان زندگي شاعر بر شعرش الصاق شود و حرفي از جنس زمان براي مخاطب به تحرير در آيد ، يادآور شد : در شعر نبايد حرف هايي خلاف واقعيت گفت ، زيرا مخاطب همواره به دنبال واقعيت است و حتي در رويا هم سوسويي از واقعيت را دنبال مي كند.
وي افزود : تعجب مي كنم كه هنوز عده اي  در برخي از انجمن هاي ادبي  با موهاي ريخته و دندان هاي عاريه از " گيسوي يار " و " شب هجران " و عشق هاي كاذب مي گويند ، واقعيت هاي ديگري در جهان امروز هست كه در شعر قابل طرح است و اين غفلت بزرگ ، شعر و ادبيات را به انزوا مي برد ، در حالي كه يك شاعر واقعي همواره در ميان مردم باشد ، آسيب ها را درك كند و دردها را بفهمد و بنويسد.
اين غزلسراي معاصر كه اخيرا مجموعه شعر " سيرنگ " را براي دفاع مقدس منتشر كرده است ، گفت : در زمان ستمشاهي ، استفاده از برخي واژه ها در شعر ممنوع بود و ناديده گرفتن اين دستورالعمل ، تاوان سنگيني براي شاعران داشت ، واژه هايي مانند : " شب " ، " جنگل " ، " تاريكي " ، " چاه " و هر واژه ديگري كه تلويحا يا تصريحا سياه نمايي كند ، اما من غزلي سروده بودم كه در بيان مفهوم سياه نمايي شده بود و نقش " راهبر " و " راهزن "  را برابر دانسته بودم كه به خاطر همان شعر ، به ساواك فراخوانده شدم و حدود سه ساعت ، مورد مواخذه و تنبيه رواني قرار گرفتم.
مشفق كاشاني با بيان اين كه زبان شعر ، زبان استعاري است ، گفت : حقيقتا عده معدودي از جماعتي كه خود را شاعر مي نامند ، در اين عرصه حرفي و مطلبي براي گفتن دارند.
اين شاعر كه 6 مجموعه شعر با همراهي " محمود شاهرخي " در ارتباط با انقلاب اسلامي و دفاع مقدس از شاعران نسل اول انقلاب جمع آوري و منتشر كرده است ، ياد آور شد : جنگ ، پديده اي بود كه همه شاعران را به نوعي با خود درگير كرد و اشعار پايداري به سه گروه  ممتاز ، خوب و متوسط قابل تقسيم بندي هستند .
مشفق كاشاني در ادامه افزود : ما فقط توانستيم گوشه هايي از حماسه را بسراييم و بنويسيم و نمي توان گفت كه در اين عرصه ، حجت بر شاعران و اهل قلم تمام شده است ، اگر كسي مدعي است ، بهتر است ادبيات پايداري در سطح جهان را مطالعه كند و ببيند كه حماسه ما چقدر بزرگ است اما كارهايي كه شده ، همتراز با آن نيست ، بنابراين بهتر است  بعضي از شاعران  ،  به جاي اين كه با بهانه هاي مختلف از آثار خودشان تقدير كنند ، به فكر خلق آثار قوي باشند.
وي تصريح كرد : البته ايجاد آرامش و آسايش خيال شاعر هم مطلب مهمي است كه در صورت ناديده گرفتن آن نمي توان از شاعر انتظار خلق شاهكار داشت ، واقعا بعضي از شاعران جوان ما به بن بست رسيده اند و دائما حرف هاي ياس آلود را در شعرهاي خود تكرار مي كنند و شعر امروز ، چهره مكدري به خود گرفته است.
مشفق كاشاني گفت : چه اشكالي دارد كه ما هم مثل كشورهاي خارجي ، يك بنياد يا سازمان رسمي داشته باشيم تا به واسطه آن ، تسهيلاتي براي افراد خلا ق ، قائل شويم.

تعجب مي كنم كه هنوز عده اي  در برخي از انجمن هاي ادبي  با موهاي ريخته و دندان هاي عاريه از " گيسوي يار " و " شب هجران " و عشق هاي كاذب مي گويند ، واقعيت هاي ديگري در جهان امروز هست كه در شعر قابل طرح است و اين غفلت بزرگ ، شعر و ادبيات را به انزوا مي برد

وي كه به مدت دو سال با سهراب سپهري زندگي كرده است و بر اولين شعري كه سهراب سروده ، مقدمه نوشته است ، گفت : در يك جمله ، مي توانم بگويم كه اين شاعر از دامان فرهنگ و ادبيات زمان و سرزمين خود زاده شده بود ، زيرا جد او هم مولف اثر بزرگ " ناسخ التواريخ " است.
اين شاعر افزود : وقتي كه سهراب براي ادامه خدمت فرهنگي به كاشان آمد ، من معاون اداره فرهنگ كاشان بودم.
مشفق كاشاني افزود :  قبل از اين كه من " آذرخش " را منتشر كنم ، هيچ كس خبر نداشت كه سپهري هم شعر كلاسيك سروده است ، او يك تركيب بند هم براي من سروده بود كه نمونه خطي آن را هنوز در خانه دارم .

وي گفت : سهراب در اوايل ، بيشتر به عنوان يك نقاش مطرح بود اما شناخت خيلي خوبي از ادبيات قديم داشت و آثار بيدل و خاقاني و صائب را بيشتر از همه خوانده بود و من اندوخته و پشتوانه عميقي را از ادبيات قديم در وجود شاعر " هشت كتاب " ديدم.
مشفق كاشاني با تاكيد بر ضرورت مطالعه ادبيات كلاسيك توسط جوانان و نوقلمان حوزه ادبيات گفت : قبل از انقلاب ، عده اي تندرو و مغرض كه در دستگاه هاي فرهنگي رژيم ، نفوذ داشتند به جوانان تلقين مي كردند كه شعرهاي مولا نا ، ثنايي ، خاقاني و حافظ را نخوانيد چون از نوآوري به دور مي مانيد !
شاعر " آذرخش " با تجليل از نيما و حركت ارزنده اش در ادبيات تصريح كرد : اوزان نيمايي به شعر ، گستردگي بخشيد و نيما اين امكان را به ما داد كه احساسمان را در اوزان شكسته شعر فارسي هم رقم بزنيم.
وي يادآور شد : البته عده انگشت شماري توانستند نيما را درك كنند و مي توان از آنها به عنوان پيروان راستين نيما يوشيج نام برد كه اخوان ، نادر نادرپور ، فروغ ، م آزاد ، منوچهر آتشي و شاملو ( با برخي از آثارش ) در اين فهرست قرار دارند.
مشفق كاشاني با بيان اين كه هر شاعري مي تواند بهترين منتقد براي شعر خودش باشد ، گفت : من در مجموعه شعر جديدم "

عده انگشت شماري توانستند نيما را درك كنند و مي توان از آنها به عنوان پيروان راستين نيما يوشيج نام برد كه اخوان ، نادر نادرپور ، فروغ ، م آزاد ، منوچهر آتشي و شاملو ( با برخي از آثارش ) در اين فهرست قرار دارند

سيرنگ " بخشي از شعرهاي خلق الساعه و شعاري را حذف كردم اما متاسفانه اين حرف من در يكي از خبرگزاري ها به صورت تحريف شده منعكس شد.
اين شاعر با تاكيد بر توجه بيشتر مسئولان به پيشكسوتان هنر و ادبيات به ويژه " نصرالله مرداني " كه مدتهاست در بيمارستان بستري است و حال رضايت بخشي ندارد ،  يادآور شد : اگر خيابان يا ميداني در زادگاه اين شاعر متعهد ، شيراز به نام مرداني ثبت شود ، تاثير خوبي در جامعه سياست زده ما خواهد داشت ، زيرا تا انديشمند و شاعر حيات مادي دارد بايد مورد توجه قرار بگيرد.
وي با بيان اين كه بايد قدر و منزلت ادبيات معاصر در سطح دانشگاهها شناخته شود و بي توجهي به شعر روزگار ما از اهميت آن نمي كاهد ، گفت : در اوايل ، مداحان ما شعرهاي فوق العاده ضعيف و گاه خلاف ارزش ها را زمزمه مي كردند اما امروزه با وجود آثاري قوي و اثر گذار كه در باب شعر آييني و ديني وجود دارد ، ديگر توجيهي براي ادامه اين روند نيست.
مشفق كاشاني تصريح كرد : در شعر ديني پس از انقلاب ، خاصه شعر عاشورايي ، بيشترين امتياز را بايد به جواناني داد كه توانستند كارهاي خوبي را خلق كنند و از نزديك ابعاد حماسي عاشورا را در صحنه هاي جنگ خودمان ببينند و هر كس كه اين واقعيت را انكار كند يا مغرض است و يا اصولا شناخت چنداني از شعر ندارد.