مشكلاتي كه مردم مي گويند واقعاً وجود دارد// بايد بيشترازاين كارمي‌شد // مردم را متهم مي‌كنند كه مسائل را از سر خود باز كنند

مجيد اعتمادي فرماندار شهرستان بم  در گفتگو با خبرنگار اعزامي مهر به بم، كمكهاي خارجي را با اندازه آنچه كه تبليغ شد، ندانست و گفت: كمك هاي برخي NGOها بر اساس تعهدات درون سازماني شان بود كه از كشورهاي مختلف و خيريه ها جمع آوري كردند ولي خيلي از كشورها كمك‌هايشان آن چيزي كه تبليغ كردند و يا آنگونه كه عنوان شد نبود .

مجيد اعتمادي ضمن تأييد اين مطلب كه عدم  مديريت واحد در زلزله بم بسياري از فرصتها و امكانات را از بين برد، اظهار كرد:  اين مطلبي است كه اوايل وقوع زلزله مقام معظم رهبري تاكيد كردند كه همه كارها با محوريت فرماندار يا فرمانداري انجام گيرد و آن موقع بحث فرماندار ويژه مطرح شد؛ البته اين عنوان"ويژه "مهم نيست، بلكه مهم كاركرد است و اين مديريت صحيح يك ابزار و يك نيروي ماهر و متدين را مي طلبد كه در اختيار فرماندار يا هر مديريت واحد قرار گيرد كه بتواند يك اشرافيت كامل بر موضوع داشته باشد و نياز نيست كه در اين مسير خيلي سر و صدا و جنجال شود تا اينكه بتوانيم بحران را كنترل كنيم نه اينكه اين بحران به صورت روزمرگي به ادارات و ارگان ها فشار آورد.

وي با بيان اينكه متأسفانه در دولت سابق اين مديريت واحد شكل نگرفت، نسبت به ادامه مديريت گذشته در بحث بازسازي بم هشدار داد و افزود: نياز است كه در دولت فعلي اين مديريت واحد شكل گيرد، در غير اين صورت وضعيت به شكل سابق بر مي گردد به هر حال بم با تمام كاستي ها و كندي ساخته خواهد شد اما تجربه خوبي براي مردم و براي كشور ما به همراه نخواهد داشت اگر اين واقعه در جاي  ديگر كشور اتفاق بيفتد باز اين سرگرداني گريبان گير مردم خواهد بود.

وي در ادامه خاطر نشان كرد: خوشبختانه اين مديريت واحد كم كم در حال شكل گيري است و كارهاي مقدماتي آن در حال انجام است . البته ارزيابي آنرا بايد به يكسال ديگر موكول كرد. به هر حال اين شيوه‌اي كه در گذشته اعمال شد را  از اين به بعد تنها مي توانيم  اصلاح كنيم چراكه اگر تمام اين ساختار را بخواهيم از بين ببريم نه اعتبارش را داريم و نه اينكه به صلاح است.

فرماندار شهر بم در پاسخ به اين سوال كه چرا برخي اعتبارات ويژه براي بم در سال 84 به خصوص مستمري بگيران بهزيستي در نظر گرفته نشد؟ گفت: به نظر مي رسد كه با وقوع حادثه زلزله بم بي رويه با قضايا برخورد شد و فكر كردند كه اين كمكها و اين اعتبارات هميشه است. در هيچ جامعه اي اين طور نيست كه بودجه هايي كه مي دهند بي رويه باشد. بخشي از اين اعتبارات كمكهاي مردمي و جهاني بود و بخشي هم كمكهاي دولتي بوده كه برنامه اي نيز براي اين اعتبارات نبود. ابتدا بر اثر يك دلسوزي كاري انجام گرفت كه شايد اثري آنچنان براي مردم نداشت.

وي افزود: شايد اگر در شرايط عادي آن كارها انجام مي شد كارساز بود اما خيلي از بودجه هايي كه هزينه شد فايده اي براي مردم نداشت و حتي موارد پرفايده و مورد نياز نيز فراموش شد. به طور مثال بنده در بحث بهزيستي به شدت گله مند بودم چراكه در آن شرايط اوليه شايد خيلي نياز به كمكهاي مالي مستقيم نبود و كمكهاي ديگر بايد ارايه مي شد. زنان سرپرست خانوار و افراد نيازمند را در روزهاي بعد از زلزله جمع مي كردند و خيريه ها و يا گاهي يك انسان خير پول بين آنها تقسيم مي كرد اين مسئله باعث شد كه هم توقع ايجاد شود و هم اينكه خود بهزيستي در آينده دچار مشكل شود.

مجيد اعتمادي افزود: حداقل در شش ماه يا يكسال اول مردم نياز آنچناني به كمكهاي مالي مستقيم نداشتند بلكه كمكهاي پزشكي ، خوراك و پوشاك بود كه هلال احمر كارهاي زيادي در اين زمينه انجام داد . دليل اين كار هم اين بود كه خيريه ها در آن زمان به مسوولين اعتماد نداشتند و مي خواستند خود مستقيما كمك كنند. اين كمكها سازماندهي و ذخيره نشد كه بتواند به صورت مداوم در اختيار مردم و زنان سرپرست خانوار و نيازمندان و يا براي بازسازي بم قرار گيرد.

وي در ادامه يادآور شد: بسياري از كمك هاي مالي سازمانهاي خارجي ، داخلي و خيريه ها در بخش ساخت و ساز فعال، هدايت شد اما قسمت اعظم اين كمكهاي مالي در ابتدا به افراد پرداخت شده بود كه برگشت ناپذير بود. كاري كه كميته امداد كرد الگوي خوبي مي تواند باشد . كميته امداد بخش امدادي را از بخش ساخت و ساز جدا كرد و بخش امدادي اين مركز به شكل سابق ادامه دارد ولي سازمان بهزيستي كه يك نهاد امدادي است به هر علت نتوانست كار انجام دهد.نزديك به ده ماه از سال مي گذرد كه من با يك حساب سرانگشتي فهميدم كه بهزيستي نزديك به 9 هزار نفر را به هر صورتي تحت پوشش دارد  كه برخي از آنها نياز زيادي ندارند اما اگر بهزيستي به بيش از پنج هزار نفر خدمات خوبي را مي رساند ما اين اعتراضات زنان سرپرست خانوار و ايتام را نداشتيم.

وي با بيان اينكه سرويس دهي به 5 هزار نفر در بحران به اين بزرگي نبايد كار چندان مشكلي باشد، افزود:وقتي يك گروهي تحت پوشش يك سازمان قرار مي گيرند بايد فكر تأمين بودجه آنها نيز بود. بهزيستي در اين زمينه مي توانست بهتر از اين عمل كند. البته اگر مديريت واحد انجام گيرد امكان حل اين مساله خواهد بود ولي در عين حال مساله بروكراسي اداري ما بايد حل شود.

فرماندار بم در خصوص آخرين آمار ساخت فيزيكي شهر بم گفت: اين آماري كه ما در دست داريم از طرف معاون فني -اجرايي ستاد بازسازي در 25شهريورماه سال جاري اعلام شده است كه بايد درستي آن با واقعيت بررسي شود. در كانون زلزله از آنچه كه تا كنون بهره برداري شده چيزي حدود شش درصد مي باشد. از 1612 واحد مسكوني ساخته شده در كانون زلزله، نزديك به 700 واحد توسط خيريه ها ساخته شده كه البته با كمك 3 ميليون و 500 هزار توماني دولت همراه است.

در بخش بتون ريزي در حوزه شهري 11 هزار و 398 مورد، اجراي اسكلت  7 هزار و 921 مورد (البته ممكن است بتون ريزي براي اجراي اسكلت نيز استفاده شده باشد، چون اگر اينها را با هم جمع كنيم شهر بايد تاكنون ساخته شده باشد) ديوار چيني 5 هزار و 760 مورد، پوشش سقف 5 هزار و 685 مورد، نماكاري 2 هزار و 713 مورد، در شرف بهره برداري 2 هزار و 436 مورد، ميزان بهره  برداري هزار و 612 مورد اعلام شده است.

وي بخش تجاري را ضعيف ترين بخش در روند ساخت توصيف كرد و افزود: پايان كار 8 مورد ، نماز سازي 9 مورد ، ديوار چيني  20 مورد ، اجراي سقف 19 مورد ، اجراي اسكلت 44 مورد ، بتون ريزي 94 مورد ، پي كني 237 مورد ، تعداد پروانه صادر شده 445 مورد ، تشكيل پرونده 2 هزار  418 مورد ، كه با نگاهي خوشبيانه به اين آمار، هنوز به صدم درصد هم نرسيديم.

فرماندار بم با بيان اينكه طبق اين آمار بخش روستايي ستاد بازسازي پيشرفت خوبي داشته است، گفت: بتون ريزي 23 هزار 858 مورد ،نصب اسكلت 23 هزار 98 مورد، ديوار چيني 21 هزار و 944 مورد ، پوشش سقف 21 هزار 965 مورد پايان كار 20 هزار و ده مورد اعلام شده است.

وي به بخش هاي ديگرنظير آموزش و پرورش اشاره كرد و افزود: در آموزش و پرورش درصد بالايي ساخته شده 40 مورد احداثي و مواردي ديگر بازسازي و مقاوم سازي انجام شده است. در ساخت برخي فضاهاي ورزشي ، بهداشتي و دانشگاهي پيشرفت داشته ايم . در بخش دانشگاهي، دانشگاه آزاد به 80 درصد و در بخش فضاهاي ورزشي ، يك ورزشگاه تقريبا آماده شده و مورد استفاده است و يك ورزشگاه ديگر نيز اگر مشكلات اعتباري و مصالح ، سيمان و ... نباشد به كار خود ادامه مي دهد.

اعتمادي در پاسخ به اين سوال كه تكليف متقاضيان خانه هاي اجاره به شرط تمليك كه ازعهده شرايط خاص آن از جمله پيش پرداخت 6ميليون توماني بر نمي آيند، چيست؟ تصريح كرد: متاسفانه بحث اجاره به شرط تمليك بم مثل تمام كشور ديده شده و اين بحث، ويژه زلزله نيست. طبق ضوابط وزارت مسكن وشهرسازي تمام متقاضيان سراسر كشور 30 درصد از هزينه هايي كه براي اين ساختمانها صورت مي گيرد را بايد خود فردي كه اجاره مي كند و نهايتا خانه براي او مي شود، پرداخت كند. علاوه بر اينكه 6 ميليون بايد بپردازد بايد قسط وامها را نيز بپردازد.

وي در ادامه افزود: البته براي افراد محروم كه توان پرداخت اين مبلغ را ندارند برنامه هايي در نظر گرفته شده كه اگر عملي شود خيلي از مشكلات آنها حل خواهد شد . در سفر رييس جمهور به بم اعلام شد كه افرادي كه شرايط ويژه دارند از قسمت  خاصي مي توانند استفاده كنند. البته برنامه ديگري كه هنوز اجرا نشده اين است كه در زمينهايي كه براي يك خانواده است يك طبقه ديگر به ساختمان اضافه شود و از وام ده ميليوني استفاده كنند و يا اگر زمين به اندازه كافي در اين خانه باشد، بين فرزندان آن خانواده تقسيم  شود و آنجا خانه براي افراد خانواده ساخته شود .

وي با بيان اينكه ما از كاهش مبلغ 6 ميليون براي بمي ها استقبال مي كنيم افزود: اين مطلب را بارها از وزارت مسكن و شهرسازي داشته ايم كه تاكنون زير بار آن نرفته و معتقدند كه اگر اين كارها را انجام دهيم قيمت اين ساختمانها به شكلي افزايش پيدا مي كند كه خود اين افراد در بازپرداخت اقساط آن دچار مشكل مي شوند چرا كه بايد اقساط بيشتر و درصد بيشتري به صورت اجاره بپردازند تا به تملكشان در آيد مثلا اگر الان ماهي 100-70 هزار تومان مي دهند با اين روش بايد 150 هزار تومان بپردازند كه به ضرر مصرف كننده تمام مي شود.

وي گله مندي مردم بم را نسبت به روند كند ارائه نقشه خانه ها، تصديق كرد و در خصوص ناتمام ماندن طرح  آوار برداري از سطح شهر گفت: اين مشكلاتي كه مردم مي گويند واقعاً وجود دارد. زماني كه اعلام مي شود در بخش مسكوني مناطق زلزله زده بم و بروات 21 هزار 632 مورد پرونده اصلي تشكيل شده و 2 هزار و 194 مورد پرونده فرعي تشكيل شده و مجموع آن مي شود 23 هزار و 826 مورد اين نمي تواند با آن گفته اينكه مردم براي بازسازي منازلشان مراجعه نمي كنند هم خواني داشته باشد. تنها مردم را متهم مي كنيم كه مسائل را از سر خود باز كنيم .

وي آمارهاي ارائه شده در مورد ميزان تخريب خانه ها در كانون زلزله را متعدد دانست و گفت: اين آمارها بايد مورد بررسي قرار گيرد. در ابتداي زلزله اعلام شد كه كل منازلي كه بايد آواربرداري شود 27 هزار 22 مورد است كه ستاد بازسازي اعلام كرده كه 25 هزار و 368 مورد از خانه هاي مسكوني آوار برداري شده و درصد پيشرفت خود را در آوار برداري حدود 93 درصد اعلام كرده است! حتي در بخش تجاري كه اعلام كردند كه 3 هزار 727 مورد تخريب شده 2 هزار 346 مورد آواربرداري شده و اين ستاد اعلام كرده كه حدود 62 درصد در اين بخش آواربرداري صورت گرفته است.

وي ميزان پيشرفت بازسازي شهر بم را كند اعلام كرد و گفت: اين حرف مردم وهر فرد منصفي پذيرفته است كه بعد ازدوسال حداقل 50% كار بايد انجام مي شد، اما وقتي درجلسات مطرح مي كنيم مي گويند "شما نبايد بگوئيد دوسال بلكه بايد بگوئيد يكسال چون طرح جامع شهر وطرح تصويبي شهر يكسال پس اززلزله به دست ما رسيد". اگر به فرض همان يكسال هم باشد بايد بيشترازاين كارمي شد حداقل با سرعت كاري يك اميدي درمردم ايجاد كنند.

مجيد اعتمادي فرماندا شهر بم در پايان شكل ساخت وساز فعلي را متناسب با بافت فرهنگي وكهن بم  ندانست و گفت: به لحاظ اينكه نقشه ها براساس معماري جديد است بافت قديم به شدت تغيير پيدا مي كند اين دربحث هويت بم تاثيردارد، ازطرفي دربحث استحكام ساخت وساز نيزبايد درنظرداشت بافت جديد با بافت قديم بسيارمتفاوت است .