دكتر غلامرضا اعواني، رئيس مؤسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران، در گفتگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" در مورد اهميت راهكارهاي بسط آزاد انديشي و ايجاد زمينه هاي نقد و نوآوري علمي، گفت : اگر چه در ابتدا بايد تعريف مشخصي از علم داشته باشيم تا بر اساس آن تعريف به راهكارهاي گسترش آن بپردازيم، اما گمان مى كنم تعريفى كه ما از علم داريم، با تعريفى كه از غرب وارد شده متفاوت است . چرا كه چند قرن است در غرب، بسيارى از علوم الهى از فهرست دانش ها، حذف شده اند، بنابراين ما با طيف گسترده اي از علوم مواجه هستيم.
دكتر اعواني با اشاره به علم الهى گفت: علم الهي از آن دست علومى است كه جنبه نظرى آن بسيار مهم و ارزشمند است چرا كه عالى ترين علوم است . به همين دليل حكمتهاى مربوط به مباحث الهى را حكمت متعاليه مى ناميم.
رئيس مؤسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران تأكيد كرد: علم در هر درجه اى از ارزش و اهميت خاصي كه باشد، همراه نوآوري و نظريه پردازى است و هر چه عالى تر باشد، جنبه نظرى آن قوي تر است. در فرهنگ اسلامى، همه دانشمندان بزرگ ما، اهل نوآوري و نظريه پردازى هم بوده اند.
دكتر اعواني در ادامه اظهار داشت: نظريه پردازى و بسط خلاقيت و نوآوري هنگامي نتيجه مي دهد كه ما در علوم مختلف به تأملات نظرى و پيش فرضها بپردازيم. اگر چنين روشى را پيش بگيريم، بايد در هر علمى، به علوم قبل از آن هم توجه كنيم. لذا ما با هر علمي كه روبه رو شويم با فسلفه آن علم نيز به ناچار ارتباط داريم و مي بايست آن فسلفه را مد نظر قرار دهيم. لذا گريزى از فلسفه محض به معناى عام كلمه باقى نمىماند. اما بايد توجه داشته باشيم انحصار نظريه پردازى در فلسفه، به دلايل محكمترى نياز دارد.
استاد فلسفه دانشگاه شهيد بهشتي با اشاره به اين مطلب كه چگونگي توليد علم، نوآوري و خلاقيت بر عهده عالمان الهي است گفت: در تمدن اسلامى، هميشه عالمانى بوده اند كه به اين وظيفه خود عمل كرده اند. اصل انتقال علوم از نسلهاى پيشين به نسلهاى بعدى، به وسيله همين عالمان صورت گرفته است. عالم دينى به اقتضاى اينكه خود را جانشين انبيا مى بينند، همراه كتاب، حكمت را هم توليد و منتقل كرده اند. زيرا كار انبيا اين بوده است كه همراه كتاب، حكمت را هم تعليم كنند.
دكتر اعواني مهترين آفت و مانع توليد علم و نوآوري را در غرب زدگي توصيف كرد و گفت :عالمان بايد ماهيت غرب را بشناسند. همچنين دانشهاى بسياري در كارنامه پيشينيان ما وجود دارد كه بايد آنها را شناسايي و به خلاقيت وادار كنيم.
نظر شما