* خبرگزاري "مهر" : روند فعاليتهاي معاونت پژوهشي و آموزشي سازمان تبليغات اسلامي چگونه است و چه اولويتهايي را در نظر داريد ؟
- حجت الاسلام موسويي هوايي : تشكيل يك سازمان بر مبناي يكسري آرمانها و پاسخگويي به نيازهاي جامعه شكل مي گيرد و قالب آن تعريف مي‌شود. بنابراين بايد نيازهايي تشخيص داده شود تا يك سازمان تأسيس شود در اين جا اصلي ترين نياز، بويژه براي مخاطبين جوان در جامعه ما، گسترش و توسعه فرهنگ ديني است كه از مأموريتها و اولويتهاي اصلي سازمان تبليغات اسلامي است. اين كار مي بايست از لحاظ شكلي و روش علمي و همچنين از لحاظ محتوايي علمي وبر پايه تحقيقات و پژوهشهاي مختلف باشد. لذا يك نگاه وسيع علم در معناي تام كلمه به معناي معرفت و بصيرت است كه در آن مبنا، بايد حركت سازمان تبليغات اسلامي شكل گيرد. به طور قطع بحث اساسنامه و حتي شرح وظايف معاونت پژوهشي و آموزشي نيز اينچنين بوده و ايجاد خلاقيت نسبت به آينده فرهنگ ديني جامعه ديده مي شود و ترسيمي بوجود آمده كه معاونتي به نام معاونت پژوهشي و آموزشي ايجاد شود.
|
تحقق اهداف سازمان تبليغات اسلامي مستلزم ارائه طرحهاي تحقيقاتي براي رسيدن به سياستگذاريهاي كلان است |
*برنامه هاي معاونت پژوهشي و آموزشي براي تحقق برنامه هاي چشم انداز بيست ساله چيست؟
- هنگامي كه مي خواهيم طرحها و برنامه هايمان را تعريف كنيم به دو فضا نگاه مي كنيم، فضاهاي فرهنگي جامعه و خلأهايي كه وجود دارد و همچنين چالشها و شبهات موجود كه شناسايي شده و در مورد آنها نيز كار مي شود. بنابراين مهم براي ما اين است كه با يك اطمينان خاطر خاص به كارمان مي پردازيم.
|
انجام تحقيقات و پژوهشهاي ديني و فرهنگي در راستاي تحقق اهداف سند چشم انداز 20 ساله از فعاليتهاي سازمان تبليغات اسلامي است |
يعني نيروهاي اين معاونت كه به شدت هم تقليل يافته اند، نقش واسط و مياني بين توليدكنندگان علم، پژوهشها، مخاطبين و يا بهره برداران از اين محصولات فرهنگي را بر عهده دارد. بنابراين با يك اشراف علمي و دقت در نيازهاي علمي مخاطبين، اين كار انجام گرفته و برنامه ريزي مي شود.
* چگونه اهالي علم را در راستاي اهداف سازمان به خدمت مي‌گيريد؟
- خوشبختانه ما در چند زمينه فعاليت قوي و مستمر داشته ايم و به پژوهشگران، محققين، سخنرانان و توليدكنندگان مباحث ديني و علمي متصل شده ايم. لذا در بخشي از اين فعاليت به سراغ كساني رفتيم كه ارتباطي بين علوم جديد و فرهنگ ملي و اسلامي و مباحث ديني برقرار كرده اند. يعني در واقع اين مسائل را با نگاه به علوم انساني جديد و مباحث مختلف با فرهنگمان و مباني ديني تلفيق كرده ايم و به اصطلاح انسانهاي دو نبشي هستيم كه يك نبش به دين و يك نبش به معارف جديد بشري نگاه دارد. با اين گروه تا به حال تعامل بسيار خوبي داشته ايم.
در بحث گفتمانهاي ديني كه در دانشگاه ها و مساجد كشور انجام مي‌شود چيزي حدود 2000 گفتمان انجام شده كه اين فضاي فرهنگي بسيار مؤثر بوده و از طرفي آشنايي ما با اساتيد بزرگ و استفاده از آنها و بالعكس آشنايي آنان از سازمان تبليغات اسلامي و سطح نفوذ سازمان و گسترش آن در فضاهاي مختلف كشور و از طرفي ديگر در مباحث تحقيقي و پژوهش‌هايمان كه اجرا مي‌شود و كارمندان ما متخصص آن نيستند پلي مي‌شوند براي ارتباط با آن متخصص كه وي بيايد و اين مباحث را مطرح و پيگيري كند.
آثار تأليفي معاونت پژوهشي و آموزشي دراين زمينه بسيار دخيل بوده است. شايد قريب به 20 اثر منتشر شده و بيش از حدود 30 الي 35 اثر وجود دارد كه نامي از سازمان در آنها نيست و ما مي‌خواستيم كه با اين كار تنها پشتيبان آنان باشيم.
* مخاطبين سازمان تبليغات اسلامي را عمدتا نخبگان جامعه تشكيل مي دهند يا قشر عمومي جامعه؟
- مخاطبين سازمان تبليغات اسلامي در سطوح مختلف قرار دارند و امر بررسي نحوه تأثيرگذاري اخلاق اسلامي بر جوانان و نوجوانان در يك پژوهش ميداني و كتابخانه اي است كه با متخصصين اين امر آشنا هستند. لذا روحيه جوانان و فضاي فرهنگي كشور و مسائل رسانه را بررسي كرده و يك پروسه تحقيقي برايمان بوجود مي آيد و اين عوامل را بايد بررسي كنيم تا بتوانيم عملياتي اخلاقي و طرحي كه از لحاظ روش و محتوايي موثرتر است براي جوانان امروز ارائه دهيم.
اين موضوع معمولا بايد در قالب مواردي از قبيل كليپ و يا آهنگ باشد كه به حوزه هنري محول مي‌شود و براي شناسايي اين نياز و پاسخگويي متناسب به آن بايد كار علمي و كارشناسي انجام شود. در توليدات معاونت، عواملي مانند توليدات مستقيم كتاب براي مخاطب مي بايست بررسي مي شد كه در چه فاكتورها و عواملي باشد و همچنين توليد غيرمستقيم كتاب در زمينه تربيت مبلغين و مبلغات كه بايد چه آموزشهايي به آنها دهيم و چه سطحي از علميت را داشته باشند كه بتوانند با مخاطب ارتباط برقرار كنند. اين حركتها شروع شده و در سال 82 و 83 از كارها و تحقيقاتي كه انجام شده بود در اين امر كمك گرفته ايم.
|
مخاطبين سازمان تبليغات اسلامي از ميان تمام اقشار مختلف جامعه هستند و معاونت آموزشي و پژوهشي بايد براي تمام آنها برنامه ريزي علمي داشته باشد |
در اين ميان بحث ميز انديشه، كه مباحث بسيار اساسي است در معاونت مطرح شده و با مشاركت نخبگان جامعه آثار برجسته اي بر جاي مانده است. در نظارت بر توليد كتاب در پژوهشهاي ميداني و كتابخانه اي و در مورد پشتيباني كردن از طرحهاي مختلف سازمان و مسائلي كه از شوراهاي بالادستي به ما ارجاع مي‌شود، معاونت از پژوهشگراني كه در اين موضوعات خبره و استاد فن هستند سعي كرده و اين تعامل ادامه دارد. به ويژه به واسطه رابطه اي كه با وزارت ارشاد، پژوهشكده امام خميني(ره)، پژوهشكده فرهنگ و انديشه اسلامي و دوستان خود در حوزه داشته ايم، از فكر و انديشه اين نخبگان در مسير توسعه فرهنگ ديني براي رسيدن به آرمانهاي فرهنگي- ديني چشم انداز 20 ساله، هم در طراحي پژوهشها و هم در مرحله عملي استفاده مي شود.
حدود 40درصد از اين مباحثي كه گفته شد را كارشناسان معاونت انجام مي دهند اما به جهت گستردگي، دگرگوني و تنوعي كه وجود دارد معاونت از پژوهشگران خارج از سازمان استفاده مي كند تا هدف غايي حذف تصدي گري را عملي كند.
*برنامه ريزي هاي فرهنگي به ويژه تبليغات اسلامي تا چه اندازه از انسجام برخوردار است؟
- نكته كلي درسطح جامعه اين است كه ما اين فعاليتها را نمي بينيم و در امور تبليغاتي به ويژه تبليغات ديني ناهماهنگي وجود دارد؛ به عنوان مثال ناهماهنگي بين وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد و صداوسيما. گرچه سياستهاي فرهنگي كلان، مبحث چشم انداز و مبحث نظام توسعه را داريم اما هنگامي كه به حيطه عمل نزديك مي شويم خيلي با هم فاصله مي گيريم و در برخي موارد خنثي سازي نسبت به يكديگر وجود دارد.
سازمان تبليغات اسلامي هم اكنون با وزارت ارشاد بسيار هماهنگ است و يا به عبارت صحيح تر مشاركت دارد و با هم كمك مي كنيم كه شكل صحيح و مطلوب فرهنگ و ارشاد اسلامي بوجود آيد نه اينكه ما بحث نظريه پردازي و ابراز عقيده را چه در نشر، چه در حوزه فيلمنامه نويسي و يا تئاتر و سينما ببنديم، بلكه اينها را در يك سطح واكسينه مي كنيم كه جامعه را دچار آسيبهاي فكري، اخلاقي و رفتاري نكند و اين در حال انجام است.
در بحث كتاب در حال انجام عمليات خوبي هستيم و در بحث سينما، تئاتر و موسيقي نيز مطلع هستم كه تلاش مي‌كنند آن فضاي موسيقي سنتي و معنويت گرا را بيشتر زنده كنند كه در فضاي فرهنگي كشور بيشتر نمايان شود. همچنين با صدا و سيما جلسات مشتركي بوده كه اين برنامه ها بسيار مثمر ثمر بوده،
در زمينه تعامل با ديگر دستگاههاي فرهنگي و تأثيرگذار، يك فضاي بسيار موفقيت آميز و همكاري خوبي است كه بايد از اين فضا استفاده شود. در عين حال اين هماهنگي بسيار بيشتر از گذشته است . اما سازمان مي بايست گامهاي وسيع تري بردارد و از لحاظ برنامه ريزي و طراحي، وسيع تر عمل كند . بودجه سازمان نيز مي بايست ارتقاي خوبي داشته باشد كه بتواند سطوح مختلفي را پوشش دهد و در توليد برنامه و پيشنهاد توليد برنامه به صداوسيما و همچنين وزارت ارشاد و ديگر سازمانها و نهادها فعال باشد. البته نه تنها معاونت پژوهشي و آموزشي بلكه معاونت فرهنگي و همچنين مجامع وابسته به سازمان نيز بايد بتوانند در توليد محصولات فرهنگي و فعاليتهاي فرهنگي كه در كشور انجام مي شود مشاركت فكري و اجرايي داشته باشند.
* برخي برنامه هاي آينده معاونت پژوهشي و آموزشي را بفرمايئد؟
- سازمان تبليغات اسلامي حداقل 15 سايت اينترنتي و مؤسسات تابعه دارد. اما گستره فرهنگ جامعه چه از لحاظ گستره جغرافيايي و چه از لحاظ موضوعات بسيار زياد است. چاپ كتابهاي متعدد و متنوع همچنين ارسال آنها به استانها از ديگر فعاليتهاي فرهنگي اين سازمان محسوب مي شود.
سازمان تبليغات اسلامي با يك بودجه محدود، براي اوقات فراغت جامعه چه كار مي‌تواند انجام دهد؟ بحث ارائه الگوي مناسب
|
موضوع ارائه الگوي مناسب فرهنگي و ديني بحثي است كه سازمان تبليغات اسلامي دنبال مي كند |
يعني نهادها و وزارتخانه هاي مختلف، عمليات فرهنگي آنها را با نرم افزار و برنامه سازمان انجام دهند. در اينجا شما نامي از سازمان نخواهيد ديد اما فكر آن وجود دارد. خيلي كارها انجام شده كه نامي از سازمان در آن نيست و تنها كساني كه بايد از اين كارها اطلاع پيدا كنند متوجه مي‌شوند و مردم هم نمادهاي آن كارها را در جامعه مي بينند. بنابراين جايگاه سازمان تبليغات اسلامي مي بايست در نهادهاي دولتي و مجلس، جايگاهي ديني، فني و اجتماعي شده و براي ارتقاء سطح فرهنگ ديني و اخلاقي جامعه به طور گسترده حفظ و تقويت شود.
نظر شما