کتابی درباره بنیان‌گذار تئاتر نوین ایران منتشر می‌شود

احسان حاجی‌پور در گفتگو با خبرنگار مهر از انتشار کتابی درباره بنیان‌گذار تئاتر نوین ایران خبر داد و افزود: انتشارات ایده، مجموعه «یاد» را منتشر می‌کند که در قالب ۱۰۰ عنوان کتاب به ۱۰۰ چهره تاثیرگذار در یک قرن اخیر می‌پردازد. یکی از این افراد، عبدالحسین نوشین، کارگردان تئاتر، نمایشنامه‌نویس و شاهنامه‌پژوه است که نه تنها از بنیان‌گذاران تئاتر مدرن است که مدیریت تئاتر را هم دگرگون کرده است.

به گفته این پژوهشگر و روزنامه‌نگار، نوشتن کتاب درباره نوشین و تحقیق در ارتباط با شخصیت او بیش از یک سال طول کشیده است. البته انتقاداتی هم بر نوشین وارد است از جمله این‌که او از پایه‌گذاران حزب توده در ایران بوده و این فعالیت سیاسی بر زندگی هنری او اثر گذاشته تا آنجا که هنوز هم پس از این همه سال، از نقش و تاثیر او بر تئاتر غافل مانده‌ایم.

حاجی‌پور به نقش نوشین در تئاتر اشاره و بیان کرد: او مدیریت تماشاخانه‌های ما را دگرگون کرد. به نحوی که تماشاگری که به تخمه خوردن در تئاتر عادت کرده بود حالا به نمایش می‌آمد و سرساعت درِ تالار باز و کار شروع می‌شد. نوشین بود که برای نخستین‌بار بروشور را باب کرد و کارهای خوبی در زمینه ترجمه ادبیات نمایشی دنیا انجام داد تا آنجا که نمایشنامه‌ای را تقریبا همزمان با انتشار آن در فرانسه به فارسی ترجمه و منتشر کرد.

او در پاسخ به این‌که ایا عبدالحسین نوشین، جزو ۵۳ نفری بوده که بزرگ علوی به آن اشاره کرده گفت: نه اما به انها کمک می‌کرده است. گرچه بزرگ علوی وقتی ۵۳ نفر دستگیر می‌شوند، به خاطر رفاقت با نوشین، هیچ نامی از او  و حمایت‌هایش نمی‌آورد.

حاجی‌پور انتشار شاهنامه چاپ مسکو زیر نظر نوشین را یکی دیگر از کارهای ارزشمند او برشمرد و گفت: نوشین، کتابی با عنوان «واژه نامک» منتشر کرد و به شرح لغات دشوار شاهنامه پرداخت. یکی دیگر از کارهای او انتشار شاهنامه چاپ مسکو زیر نظر نوشین بود. مجموعه‌ای که تا چندی پیش و تا قبل از انتشار شاهنامه به تصحیح جلال خالقی مطلق از بهترین ویرایش‌ها به حساب می‌آمد.

نویسنده کتاب عبدالحسین نوشین در پاسخ به این‌که آیا این مجموعه درشمار تاریخ شفاهی است گفت: به جز نصرت کریمی، کسی از دوستان و اطرافیان نوشین، باقی نمانده است. کریمی، یادنامه‌ای هم برای نوشین نوشته که پر از تناقض‌های تاریخی است. تصور اولیه من این بود که گردآوری اطلاعات اولیه برای نوشتن کتابی درباره نوشین، بیش از سه ماه زمان نمی‌برد اما بیش از یک سال درگیر جمع کردن اطلاعات بودم و تمام منابع و مکتوبات را جستجو کردم.

حاجی‌پور همچنبین گفت: تاکنون عنوانی برای کتاب او که به زندگی و فعالیت‌های عبدالحسین نوشین می‌پردازد انتخاب نشده اما انتشارات ایده، ناشر آن است و تا آخر خرداد ماه جاری منتشر می‌شود.