به گزارش خبرگزاری مهر، یکشنبه، چهارم مردادماه، نخستین جسله دوره «ظهور اگزیستانسیالیسم؛ کییرکهگور و نیچه» با تدریس محمدمهدی اردبیلی، در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد. در ابتدای این جلسه، اردبیلی طرحی کلی از درسها و مواردی که دوره مذکور در پی رسیدن به آن خواهد بود را ارائه کرد و گفت: اگزیستانسیالیسم مفهومی چون سایر مکاتب نیست و انسجام فکری مکاتب دیگر را در اگزیستانسیالیسم نمیتوان سراغ گرفت؛ بنابراین در این دوره با بررسی خواهیم کوشید تا عناصر مشترک بین اگزیستانسیالیستها را پیدا کنیم و نشان دهیم.
اردبیلی با اشاره به فلسفه هگل تصریح کرد: غایب همیشه حاضر این دوره نیز هگل خواهد بود. در واقع موضوع مهمی که باید بر روی آن تمرکز کرد، نسبت اندیشمندان اگزیستانسیالیست با هگل است. پرسش این است که چه شد که پس از هگل، ظهور اگزیستانسیالیستها به وقوع پیوست و در نیمه دوم قرن نوزدهم افرادی مثل کییرکهگور، نیچه و دیگرانی مثل شوپنهاور سر بر افراشتند و در برابر نظام هگلی واکنش نشان دادند؟ پس برای رسیدن به این منظور چارهای نداریم جز اینکه در آغاز به فضای فکری و فلسفی قرن نوزده بپردازیم و در روزگاری متمرکز شویم که هگل چشم بر جهان بست. ابتدا طرحی از آن فضا به دست خواهیم داد و خواهیم دید که از ابتدای مدرنیته تا نیمه دوم قرن نوزدهم در فضای فکری، فلسفی چه گذشته است. پس از این مقدمه به اگزیستانسیالیسم خواهیم رسید و آنچه به ما یاری خواهد رساند تا خود را در فضای فکری این اندیشه قرار دهیم، بررسی متفکران این جریان خواهد بود.
مدرس دوره «ظهور اگزیستانسیالیسم: کییرکهگور و نیچه» با بیان این نکته که «رسیدن به تصور دلخواه از اگزیستانسیالیسم در پایان دوره محقق خواهد شد» گفت: «اگرچه پس از مقدمات، بررسی خود را از کییرکهگور آغاز خواهیم کرد، تمرکز اصلی دوره بر روی نیچه خواهد بود. در واقع اولین گام ما چیزی نیست جز بررسی واکنش کیرکهگور و نیچه به نظام هگلی و رویکردهای آن.»
اردبیلی با تصریح بر این موضوع که «برخلاف کانت و هگل که فیلسوفان نظامسازند، کییرکهگور و نیچه فیلسوفانی نظامستیز و نظامگریز هستند» یادآور شد: «جمعبندی کردن و شرح دادن اندیشمندان نظامگریز و بردن آنها به درون چارچوبها، کار دشواری است؛ اما خواهیم کوشید باز با نگاه هگلی سراغ ایشان برویم و آنها را درون عقل بکشیم و در میان بازی فلسفه بنشانیم. کییرکهگور و نیچه انتقادهایی به هگل داشتهاند که تلاش خواهیم کرد انتقادها را بهمثابه آنتیتز ایشان در برابر نظام هگلی بررسی کنیم تا شاید بتوانیم در آن چارچوب، فهمی از اگزیستانسیالیستها به دست آوریم.»
پس از این مقدمهها نخستین دوره «ظهور اگزیستانسیالیسم: کییرکهگور و نیچه» آغاز شد. دوره یاد شده در هفت جلسه برگزار خواهد شد.
نظر شما