به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر"، سياست بين الملل در عصر فرانو، دنياي سرنوشت مشترك است. بدين مفهوم كه حفظ، بقاء، پايداري، پيشرفت، رفاه و امنيت همه اجزاي جامعه بين المللي، چه دولتهاي كوچك و چه دولتهاي قدرتمند، بستگي به اين دارد كه چه اتفاق يا حادثه اي براي كل مجموعه يا گروه مي افتد. اين وابستگي متقابل همه جانبه امري است، به عنوان مثال خطر گسترش بيماريهاي مسري مانند سارس و آنفلونزاي پرندگان و يا خطر نازكي يا سوراخ شدن لايه اوزن واز همه اينها بدتر خطر گسترش تسليحات هسته اي و در پي آن احتمال جنگ هسته اي از جمله تهديد ها و نگرانيهايي هستند كه كل جامعه بين المللي را تهديد مي كنند. عوامل چنان به همديگر مرتبط هستند كه مي توان از واكنشهاي آنها قانونمندي رفتاري يكساني را استخراج كرد. اين يكساني رفتار ناشي از روابط عملي ميان اجزا، ثبات گروهي و انعطاف پذيري جزئي وكفايت ، كارآمدي و كاركرد جمعي است. همه اينها ناشي از سرنوشت مشترك اند.
به گزارش "مهر"، عرصه بين الملل كمي با سيستم داخلي كشورها متفاوت است. بهترن مثل براي اين امر تروريسم است. حادثه 11 سپتامبر شرايطي به وجود آورد كه نظام دولت-ملتها در خطر قرار گرفت ، القاعده به عنوان يك گروه زير ملي يا به تعريفي ديگر فراملي يك Nation state را فراتر از همه قواعد منازعه به چالش كشانيد. اين اتفاق حادثه اي بود كه جنگ و منازعه را معنايي متفاوت بخشيد وهمين امر هم باعث شد كه همه قدرتهاي بزرگ و كوچك آن را محكوم نمايند. گرچه بعدها، مبارزه با تروريسم به عنوان ابزاري براي قدرت طلبي و مداخله گري آمريكا مورد استفاده قرار گرفت. وضعيت جهان به گونه اي شده است كه از سرنوشت مشترك همه دولتها مي توان سخن گفت يعني اينكه بايد دولتها درمقابل چالشها و تعارضات ضد ملي و ناهماهنگ با سيستم بين المللي مقاومت كنند.
به وجود آمدن احساس سرنوشت مشترك در جامعه جهاني همزمان معايب و مزايايي دارد. معايب اين امر بيشتر به ضرر كشورهاي كوچك است و مزاياي آن بيشتر به نفع كشورهاي بزرگ است. در بعد معايب آن بايد گفت كه كشورهاي قدرتمند بر اساس توجيه سرنوشت مشترك هر آن، اقدام به مداخله در زمينه هاي حقوق بشر، تروريسم، دموكراسي و خيلي از موارد ديگر مي كنند و خود را محق مي دانند به عنوان رهبر و مدير جهان دست به اقدام بزنند. درصورتي كه براي كنترل و نظارت برآنها هيچ مكانيسمي حتي قابل تصور نيست.
درصورتي كه خود آنها هم به عنوان يك كشور آن هم بر مبناي قدرت و منافع ملي خويش عمل مي كنند و در اين راستا مدام به نقض حقوق بشر و اعمال مخالف با حقوق بين الملل اقدام مي نمايند. اما درمورد مزاياي احساس سرنوشت مشترك جهاني بايد گفت اين احساس دست كشورهاي بزرگ را براي هر اقدامي بازگذاشته است و ديگر آنها حتي مي توانند سازمان هاي بين المللي را در استخدام خود در آورند بدون آنكه اعتراضي متوجه آنها باشد.
يكي از مشكلات اساسي سرنوشت مشترك اين است كه اين شرايط رويه ها و سوابقي از اقدام بين المللي سازمانها و كشورهاي بزرگ را به جا مي گذارد كه درست برخلاف اصول پذيرفته شده حقوق بين الملل هستند. از جمله نقض حاكميت دولتها و عدم تناسب اقدامات ضد تروريستي با حوادث تروريستي، به گونه اي كه به بهانه كشتن تروريستها سازمانهاي بي گناهي را مي كشند كه هيچ وقت هم پاسخگوي كشتن غير مشروع آنها نيستند.
به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر"، آنچه براي دولتها در اين شرايط مطرح است اين است كه كشورهاي كوچك رويه هاي غير قانوني كشورهاي بزرگ رانپذيرند. البته اين اقدام آنها بايد گروهي باشد ازجمله اينكه كشور ما مي تواند دراقدامي هماهنگ و كارساز درمجمع عمومي سازمان ملل، كشورهاي عدم تعهد و كشورهاي عضو كنفرانس اسلامي به مخالفت با اقدامات يك جابنه گرايانه غرب به رهبري آمريكا اقدام كند قبل از اينكه خود رابه صورت يكطرفه با آمريكا درگير نمايد.
نظر شما