خبرگزاری مهر، گروه استانها: برای روایت روز عرفه امسال به علت تقارن ایام حج با هفته دفاع مقدس و حال‌وروز خاص این ایام، جای مجال برای انتخاب مکان نیست، اینجا روح‌ها پر می‌کشند.
ورودی گلزار شهدای گمنام شاهرود-ساعت ۱۴:۴۵:
از مکانی که خودروها پارک شده‌اند تا مزار شهدا چندمتری باید پیاده رفت سربالایی پرشیب که گویا می‌خواهد همتت را امتحان کند که چقدر استواری برای رسیدن؛ باد وزیدن می‌کند اما هوا امروز گرم‌تر از هرروز دیگری است کمی خاک، تداوم راهی در کوه که با ماشین‌آلات راه‌سازی هموارشده است و پرچم‌هایی که خوش‌آمد می‌گویند اما در همین راه هم می‌توان فهمید اینجا امروز حال و هوایی دیگر دارد برای گذران راحت‌تر راه با مردی هم‌کلام می‌شوم معلوم است از جنگ با خود یادگاری دارد ولی به رو نمی‌آورد می‌گوید عرفه بهترین روز خدا نباشد چه روزی می‌تواند لایق این لقب محسوب شود؟ روزی که همه دعاهایمان مستجاب است از این بهتر چه روزی است؟ مگر آن روز که دعایت مستجاب شود برائت عید نیست؟
علی عرب که نامش خواه‌ناخواه انسان را یاد سردار شهید اخوی عرب می‌اندازد از روزگار سرد این دوران می‌گوید و معتقد است زمان ما جنگ همه‌چیز پررنگ‌تر بود، زردها زرد بودند، آبی پررنگ بود، قرمز به این بی‌حالی نبود و تجملات و زرق‌وبرق آن‌قدر براق نبودند اما امروز دنیای ارتباطات زندگی‌مان را عوض کرده شاید این روزهای عرفه و یاد شهدا را از ما بگیرند، دیگر چیزی از این دنیای بیگانه نداشته باشیم.
از یادگاری جنگش می‌پرسم می‌خندد و می‌گوید: بی‌خیال ما شو حرف می‌خواهی می‌زنم اما خاطره نپرس آمده‌ام عرفه آن‌هم سر مزار یاران غریبانه‌ای که سبک‌بال و رها رفتند و من اینجا مانده‌ام پس عیدم را خراب نکن چون اشک هم همراهی‌ام نمی‌کند.
دو سه قدیمی بیشتر نمانده به مزار شهدا روبه علی آقا می‌گویم: موفق باشی و می‌روم، می‌روم تا در داخل ساختمان با دیگران گفتگو کنم.
درون حرم شهدای گمنام-۱۴:۵۵
ندای دعا و مداحی از یک‌سو و ندای «اَعْطَیْتَنى وَاِنْ اَطَعْتُکَ شَکَرْتَنى وَاِنْ شَکَرْتُکَ زِدْتَنى کُلُّ ذلِکَ» فضای مزار مطهر شهدای گمنام را پرکرده، مردمی که دسته‌دسته برای عرض ارادت به گمنامان وارد و خارج می‌شوند و گروهی که با خانواده برای دعای عرفه آمده‌اند، همه و همه توجه هر آدم را به خود جلب می‌کند.
جوان دهه شصتی فراوان یافت می‌شود این بار حمید برای گفتگو داوطلب می‌شود و بااینکه یک گوشش به بلند گوی داخل سالن و دست چپش بر روی مزار شهید گمنام است، می‌گوید: امروز روزی است که امام حسین(ع) دعای معروف خود را باهمه اهل‌بیتش قرائت کرده و این میراث آن حضرت است که امروز همه‌مان را اینجا و در کنار مزار فرزندانش جمع کرده است.
از حمید منتظری درباره علت حضور در این مکان می‌پرسم، می‌گوید در بام شاهرود به خدا نزدیک‌تری و البته کوچک بودنت را در برابر هستی و خالقش و همچنین همت بلند پرستوهای عاشق بیشتر درک می‌کنی برای همین اینجا هستم.
از او درباره جوانان دهه شصت و هفتاد می‌پرسم معتقد است برخی به‌اشتباه می‌گویند جوانان ما امروز از معنویات دور هستند مسئولانی که این حرف را می‌زنند بیایند اینجا بنشینند، با این نوجوانان گفتگو کنند شاید چند کلامی سخن در گوششان آن‌چنان یادگار بماند که این نسل هم قدردان است.
دراین‌بین سخنان حجت‌الاسلام علی حسین پور نظرم را جلب می‌کند درباره روز عرفه می‌گوید: فلسفه عرفه دقیقاً به‌روزی بازمی‌گردد که امام حسین(ع) در حج پیش از واقعه عاشورا آن را برای خانواده و نزدیکانش قرائت کرد و از آن روز برای ما شیعیان به یادگار مانده است و امروز استجابت دعا در فرهنگ شیعی بانام عرفه گره‌خورده است و چه زیباست روزی که همه دعاهای انسان به درگاه خداوند متعال اجابت یابد.
وی همچنین می‌گوید: فلسفه عرفه، تشکر از خداوند برای خلقت انسان است آنجا که امام(ع) به خداوند می‌فرمایند هیچ ساخته‌ای مانند ساخته او نیست پس باید او را ستود و پرستید، نشان‌دهنده شکرگزاری به درگاه خداوند متعال است که هیچ‌کس نمی‌تواند ذره‌ای از ذرات عالم را بدون اذن او تغییر دهد یا خلق کند.
بیرونی- خودروی برادر و هم‌رزم شهید کریمی گلزار شهدای گمنام-۱۵:۱۰
عرفه مرا یاد مصطفی می‌اندازد مصطفایی که در ذی‌الحجه رفت، سال ۶۱ یادم هست آن روزها ... منم جبهه بودم ولی دیگر شجاعت و اخلاص هم حدی داشت من مثل مصطفی نبودم یعنی لیاقتش را هم نداشتم همین‌قدر که می‌آیم و در گلزار شهدای گمنام عرفه را گوش می‌دهم برایم بس است این نهایت لیاقت من از این کاروان عشق که رفتند، امروز من جای مانده‌ام.
عرفه‌های زیادی بدون مصطفی گذشته است ولی خاطره‌اش هیچ‌گاه فراموش نمی‌شود آن‌قدر دوست داشتم من هم می‌رفتم تا امروز بقیه بر سر مزارم عرفه بخوانند اما نشد که نشد یعنی لیاقت نداشتم گویا خدا نخواست اما در عرفه همیشه از خدا می‌خواهم مرا ببخشد و حداقل به من لیاقت سعادتمندی و آبروی آن دنیا ببخشد.
درب خودرو را می‌گشایم انگار اشک‌هایش یکجا جمع شد و در گلوی من به‌گویی زمخت بدل شد که راه را برای نفسم تنگ کرده است. کمی باد در فراز کوه و درجایی که همه شهر شاهرود زیر پایت است، شاید تسکین ببخشد.
مسجد رسول اکرم-ساعت ۱۵:۳۰
کمی دیر شده است اینجا دعای عرفه را ساعتی قبل شروع کرده‌اند جمعیت به هم فشرده است و جا برای رفت‌وآمد نیست گوشه و کنار فضای بندگی و عطر حضور احساس می‌شود با خود فکر می‌کنم اینجا مجالی برای گفتگو نخواهم یافت.
با سرعت به سراغ نخستین پیرمردی که کنارم است می‌روم، شصت را رد کرده است و خرمایی کنار چای خود میهمان دارد و می‌گوید: عرفه عرفه است چه تعریفی از آن کنم، تعریف را باید کسی کند که دعایش مستجاب شده نه من که از دار دنیا جز یک وجب جای آبرومند و یک خورجین آبرو چیزی نمی‌خواهم ولی جوان بدان برای استجابت دعا روز دیگری نمی‌توانی پیدا کنی جز عرفه.
یادی از مکه دوران میان‌سالی می‌کند و می‌گوید: عرفه آنجا حالی دیگر دارد تا نروی نمی‌فهمی هرسال یاد آن دوران را زنده می‌کنم هفتادوهفت، نه هفتادوچهار یا همان زمان‌ها بود رفتیم یادش به خیر چشمانش خیره شد گویا دیگر مرا نمی‌بیند مجبورم برای پاسخ سؤالاتم درباره حال و هوای عرفه شخصی دیگر را بیابم.
مسجد رسول اکرم- ساعت ۱۵:۴۵-حجت‌الاسلام نظری
عرفه روزی است که استجابت دعا در آن بسیار تأکید شده است روز خوبی‌ها، روز عبادت و روز بندگی که حجاج همه‌ساله در سرزمین وحی افتخار قرائت آن رادارند و خوشا به سعادت افرادی که امسال در آن مکان هستند و دعا برای رحمت درگذشتگان حادثه حج جاری که رفتند و مجال شرکت در عرفه را نیافتند.
اما این عرفه به خاطر تقارن با ایام دفاع مقدس و سال تحصیلی جدید حال و هوای دیگری دارد امروز سخنم خطاب به دانش‌آموزانی است که می‌روند تا در سنگر علم تلاش کنند پس بدانند که باید یاد و خاطر شهدای گران‌قدر را همواره زنده کنند چراکه اگر مجاهدت‌های این بزرگواران نبود ما نیز نبودیم همچنین مسئولان ما باید بدانند که این پست‌ها و میزها برایشان امانت و حاصل مجاهدت‌های رزمندگان اسلام، خون شهدا، امام شهدا(ره) و ولایت‌فقیه است که در حفظ این امانت بسیار کوشا باشند.
صحن امامزاده محمد(ع) بسطام-۱۶:۴۰
نمی‌دانم چرا همیشه برای ورود به این مکان تاریخی عجله دارم حتی مجالی برای توقف اتومبیل نمی‌یابم درختان سر به فلک کشیده بسطام نوید حضورت را در مکانی می‌دهند که خدایی است و انصافاً ورود به آن نیز انسان‌خدایی می‌خواهد درگاه قدیمی مجموعه تاریخی بسطام با زنجیر و حکاکی خاص خود نخستین چیزی است که ورودت را به مکانی خاص و مقدس گوشزد می‌کند اینجا باید مراقب رفتارت باشی.
سنگ‌فرش کف، بنای تاریخی، کاشی‌های آبی، خشتی و فیروزه‌ای، سرسرای صحن، رواق، مقبره بایزید بسطامی و درختانی که سایه‌سار استراحت مسافران و مجاوران است توجه هر بیننده را جلب می‌کند.
خانواده محمدی از کرج به این مکان آمده‌اند و می‌گویند: دعای عرفه را در همین‌جا شنیدیم فضای عجیبی بود واقعاً لذا بردیم روز عرفه روز خوبی‌ها است و امروز این خوبی‌ها برای خانواده‌مان در مکانی خوب رقم خورد که خداوند را شاکریم.
از آن‌ها درباره خاطراتشان با عرفه می‌پرسم و بی‌اختیار پدر خانواده از عرفه یاد می‌کند که در حج بسر می‌بردند فرزندش را با دست‌نشان می‌دهد و می‌گوید: خانم یادت هست مریممان هنوز کوچک بود عرفه را در حج بودیم فکر می‌کنم زمستان بود چون به یاد دارم خیلی سرد بود اما بهترین روز دنیا برایمان همان‌جا رقم خورد بیش از ربع قرن از ازدواجمان می‌گذرد ولی من هنوز روزی بهتر از آن حج و دعای عرفه‌اش به یاد ندارم.
همسرش با تکان دادن سر، سخنان ابوالقاسم را تائید می‌کند و می‌گوید: دلت نمی‌خواهد بازگردی سرزمین وحی مکانی است که همه‌چیزش خاص است و تا نروی، نمی‌فهمی ما چه می‌گوییم.
رواق مجموعه تاریخی بسطام- ۱۶:۵۰-حجت‌الاسلام علی پور
دعای عرفه برای کسانی که به دنبال استجابت دعا دارند، فرصتی طلایی است و این همان لحظه‌ای است که دنبالش می‌گردند دعای عرفه در ابتدای خود از خلقت ظاهری انسان سخن می‌گوید و سپس به فلسفه خلقت، شکرگزاری خداوند متعال و درنهایت سعادت بشر سخن می‌گوید.
شکرگزاری جزء لاینفک فرهنگ شیعی است که عرفه نماد بارز آن می‌تواند باشد، آنجا که در این دعا می‌خوانیم «از انواع نعمت‌های زندگى و اقسام لوازم کامرانى و این به‌واسطه آن نعمت بخشى بزرگ و بزرگ‌ترت بود بر من و آن احسان دیرینه‌ات بود» و یا «نـسـبـت بـه من تا اینکه تمام نعمت‌ها را بر من کامل کردى و تمام رنج‌ها و بلاها را از من دور ساخت» انسان در مقام سپاسگزاری به درگاه خداوند متعال معتقد است که قدرت لایزال الهی همه نعمات خود را بر جنس انسان کامل کرده است پس باید قدرشناس بود.
امام حسین(ع) در آخرین حج دعای عرفه را برای خانواده خود زمزمه کردند و این همان راهی است که می‌توانیم برای آمرزش گناهانمان به درگاه خداوند متعال دعا کنیم.
خروجی مجموعه تاریخی بسطام-ساعت ۱۷:۱۵
عرفه امسال هم تمام شد روزی که برای همه خاص بود، عرفه امسال با مناسبت‌های مختلف تقارن عجیبی داشت هفته دفاع مقدس و ایام آغاز سال تحصیلی شاید این تقارن پیامی دارد می‌خواهد به من و ما نسل جوان جامعه بگوید کجا می‌روید؟ نکند یادتان برود که بودید و که هستید؟
نکند به یاد نیاورید چه کسانی با شنیدن پیام حسین(ع) و عرفه‌اش رفته‌اند تا امروز شما بمانید و در امنیت درس بخوانید دو سه‌گامی بیرون نگذاشته‌ام که حسن ختام گزارشم را دیدار کوتاه با پیرمردی بسطامی قرار می‌دهم.
در این فکرم شاید سه برابر سن من عمر دارد و باید با صدای بلند با او سخن بگویم اما آن‌چنان هوشیار و محکم پاسخ می‌دهد که گویا می‌خواهد بوید، متوجه هستم چه می‌گویی؟
عرفه را مانند زیارت عاشورا، سوره‌های ام جزء، چهارقل و بسیاری ادعیه دیگر تا جایی که حافظه یاری‌اش کند، حفظ است می‌گوید حمد و ثنای خدا باعث ازدیاد مال و برکت می‌شود و اگر امروز برکت نیست به خاطر همین کم‌رنگ شدن معنویات است.
مسئولان بیایند تا به آن‌ها بگویم مشکل کجاست مشکل ما همین دوری از ادعیه الهی است امروز عرفه بود شاید خداوند به دادمان برسد ما که برای جوانان خیلی دعا کردیم ولی حیف است قدر جوانی‌شان را ندانند.
بهره‌ای که می‌توان یک‌عمر من و شمارا بیمه کند شاید این آخرین عرفه‌مان بود شاید ده‌ها عرفه دیگر منتظرمان است اما تفاوت ما باهم، بهره‌ای است که از این روز بزرگ بردیم. آنجا شما ... اینجا من.
نظر شما