به گزارش خبرنگار مهر، امیرعلی حمیدیه امروز در نشستی خبری عنوان کرد: ۱۰ سال پیش زمانی که در خصوص سلولهای بنیادی در جامعه صحبت می‌شد افراد با این موضوع آشنایی نداشتند، اما در حال حاضر موضوع سلولهای بنیادی در حال ترویج است.
وی با بیان اینکه اخیرا سلولهای بنیادی در سطح ملی و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است، گفت: سلولهای بنیادی قابلیت تمایز و تبدیل به سلولهای دیگر را دارند. بیماری یک سلول باعث تهدید برای سلامتی انسان می‌شود؛ چرا که قدرت تکثیر فراوانی دارند و وقتی سالم باشند بدن انسان هم سالم می‌ماند.
حمیدیه با بیان اینکه تاریخ علم سلولهای بنیادی به ۴۰ سال پیش برمی‌گردد، گفت: حدود ۲۵ سالی است که تمرکز بر سلولهای بنیادی در ایران شروع شده و در حال رشد است. توجه به این موضوع در دهه اخیر بیشتر شده است.
بازار سلولهای بنیادی
حمیدیه با بیان اینکه سهم کشورهای مختلف از انجام خدمات سلول درمانی برای کسب درآمد در حال افزایش است، گفت: تا ۱۰ سال پیش بازار کسب درآمد در این علم ۲ تا ۳ میلیارد دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۰ از مرز ۱۶ تا ۱۷ میلیارد دلار بگذرد.
وی ادامه داد: همچنین برآورد شده در سال ۲۰۳۰ بازار کسب و کار انجام خدمات سلول درمانی از مرز صد میلیارد دلار بگذرد و در سال ۲۰۵۰ عددی بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار شود.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی معاونت علمی و فناوری با اشاره به کاربردهای سلول درمانی در کشور افزود: سلولهای بنیادی در دو حوزه «سلولهای بنیادی خون‌ساز» و «سلولهای بنیادی مزانشیمال» کاربرد دارند.
درمان بیش از ۶۰ بیماری کشنده با سلول بنیادی
وی با اشاره به سلولهای بنیادی خون‌ساز گفت: این سلولهای بنیادی را می توان در بیش از ۶۰ نوع بیماری کشنده به کار برد. بیماری‌های خونی بدخیم مانند سرطان، غیربدخیم مانند تالاسمی، بیماری نقص ایمنی کشنده، بیماری‌های اختلال متابولیسم و بیماری‌های خودایمنی که راه درمانی جز سلول درمانی از طریق سلولهای بنیادی خون‌ساز ندارند را می توان از این طریق درمان کرد.
حمیدیه در خصوص سلولهای بنیادی مزانشیمال گفت: این دسته از سلولهای بنیادی در فاز مطالعات بالینی است که در حال حاضر نزدیک به بازار و مارکت شده است. سلولهای بنیادی مزانشیمال قابلیت تفکیک به سلولهای بنیادی ماهیچه‌ای، کبدی و ... را دارند و اکنون در فاز کارآزمایی بالینی سوم به کار می‌روند.
به گفته حمیدیه، کشور ما هم با همت مسئولان، توصیه‌های رهبری و فعالیت دانشجویان و اساتید به دانش اولیه سلولهای بنیادی دست پیدا کرده است.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی معاونت علمی و فناوری با اشاره به خدمات پیشرفته سلولی مانند پیوند سلولی خون‌ساز، تصرحی کرد: تمام روش‌های مدرن در این زمینه قابل انجام است، البته شاید ۲۰ یا ۳۰ کشور توانمندی انجام این کار را داشته باشند.
وی با بیان اینکه همچنین در حوزه درمان ناباروری با استفاده از سلولهای بنیادی پیشرفت‌هایی کرده‌ایم و اکنون در حال ارائه خدمات هستیم، گفت: مراکز تحقیقاتی و علمی که با حضور جوانان و نخبگان تشکیل شده‌اند، توسعه کمی و کیفی داشته اند. این مراکز در حال توسعه و پیشرفت هستند، البته بخش‌های مختلفی مانند پژوهشگاه رویان نیز در این زمینه فعالیت‌ها و ارائه خدمات چشمگیری داشته‌اند.
۱۲ کشور همسایه خواستار سلول درمانی ایران
حمیدیه با اشاره به حضور مقتدرانه ایران در سطح منطقه‌ای در حوزه علوم سلولهای بنیادی، اظهار داشت: در حال حاضر عراق، آذربایجان، ارمنستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و ... که در حدود ۱۲ الی ۱۳ کشور هستند از کشور ما جنس درمانی با استفاده از سلولهای بنیادی را خواهان هستند، چون ما توانسته‌ایم به ارائه خدمات درمانی در این زمینه دست پیدا کنیم.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی معاونت علمی و فناوری در خصوص برنامه‌های ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلولهای بنیادی اظهار داشت: نقشه راه برنامه راهبردی و توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی مبتنی بر سند ملی و نقشه جامع علمی کشور در تیرماه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده، این یک برنامه استراتژیک ۵ تا ۷ ساله است که در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ نیز برنامه‌ریزی شده است.
به گفته وی، سعی می‌کنیم تمام نیروهای داخل کشور و خارج را همسو کنیم و در قالب تیم قوی و قدرتمند در حوزه علوم سلولی فعالیت‌هایی را به نتیجه برسانیم.
حمیدیه افزود: اجرایی کردن مفاد سند ملی توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی، توسعه زیرساخت آموزش، پژوهش، درمان، تجاری‌سازی و تولید محصولات، تلاش برای کاربردی سازی و ترجمان این دانش در کشور جزو فعالیت‌ها و برنامه‌های این ستاد به شمار می‌رود.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی معاونت علمی و فناوری تصریح کرد: تاکنون ۱۵ کارگروه متفاوت را با حضور بهترین محققان تشکیل داده‌ایم تا بتوانیم برنامه‌ای برای کاربردی سازی و ترجمان دانش سلولهای بنیادی ارائه کنیم.
وی افزود: در حال حاضر ۷ الی ۸ مرکز فعال به ارائه خدمات درمانی پیوند سلولی خون‌ساز در کشور فعال هستند که بیش از ۷۰۰ تا ۷۵۰ بیمار ایرانی از خدمات این مراکز بهره‌مند می‌شوند.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی در خصوص مراکز درمانی سلولهای بنیادی مزانشیمال گفت: در این مورد، ۲ مرکز وجود دارد که یکی از این مراکز، پژوهشگاه رویان است. نیاز است که مراکز سلول بنیادی مزانشیمال در کشور توسعه یابد.
به گفته وی، حداقل باید تا ۱۰ سال آینده ۱۰ قطب بزرگ در خصوص ارائه خدمات سلولهای بنیادی مزانشیمال داشته باشیم که علاوه بر ارائه خدمات به بیماران کشور به بیمارانی که از کشورهای منطقه مراجعه می‌کنند، خدمات ارائه کنند.
حمیدیه با بیان اینکه در ۵ ماه اخیر توانسته ایم دو آئین‌نامه را در این ستاد به تصویب برسانیم، اظهار کرد: آئین‌نامه «سلول بافت و ژن» و آئین‌نامه «مراکز خون بند ناف» با همکاری معاونت علمی و وزارت بهداشت تدوین شده‌اند.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی ادامه داد: بر اساس این آئین‌نامه، مراکز جمع‌آوری خون بند ناف پذیره‌نویسی دارند.
حمیدیه با اشاره به بی‌نظمی‌هایی که با استفاده از سلولهای بنیادی در کشور گفت: بی‌نظمی‌هایی در خصوص استفاده از سلولهای بنیادی در کشور وجود دارد که این موضوع باید حل شود. در مدیریت ارائه خدمات سلولی، کاری با همکاری پژوهشگاه رویان شروع کرده‌ایم که امیدواریم نتیجه بگیریم.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی تصریح کرد: خدمات پیوند سلولی خون‌ساز شایسته بین‌المللی شدن است که در این زمینه اولویت‌هایی برای توسعه این علم داریم.
ورود شهرهای پر جمعیت به حوزه خدمات سلولی
وی اضافه کرد: شهرهایی مانند اصفهان، شیراز، تبریز و مشهد جمعیت زیادی دارند ولی خدمات سلولی ندارند باید به اینها توجه کنیم تا بتوانند در زمینه ارائه خدمات سلول درمانی وارد شوند. ما از این موضوع حمایت می‌کنیم.
حمیدیه در خصوص اقدام معاونت علمی برای راه‌اندازی بیمارستان سلول درمانی که استارت آن توسط پژوهشگاه رویان زده شده بود، توضیح داد: معاونت علمی و فناوری در ساخت و ساز نمی‌تواند وارد شود، اما در حوزه تامین تجهیزات این بیمارستان می‌تواند اقداماتی داشته باشد.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی تصریح کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از سازندگان تجهیزات آزمایشگاهی حمایت می‌کند تا آنها تجهیزات خود را در اختیار مصرف‌کننده قرار دهند. این موضوع در مورد بیمارستان سلول درمانی پژوهشگاه رویان نیز صدق می‌کند.
وی با بیان اینکه در کشورهای بزرگ خدمات سلولی پیوندی خون‌ساز انجام می‌شود و با اشاره به هزینه‌های درمانی آن، اذعان کرد: در آمریکا ۵۰۰ تا یک‌هزار میلیون دلارهزینه درمان یک بیمار با استفاده از سلولهای پیوندی خون‌ساز است که این میزان هزینه برای یک نفر خیلی بالا است. البته ۴۰ میلیون آمریکایی که نیاز به این درمان دارند، به علت هزینه‌ها نمی‌توانند از این خدمات استفاده کنند.
حمیدیه افزود: با توجه به اینکه درمان یک ایرانی با استفاده از سلولهای پیوندی خون‌ساز در کشور آمریکا هزینه‌ای بالغ بر یک تا ۴ میلیارد تومان دارد، باعث ارزبری از کشور می‌شود.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی گفت: اما در طرح تحول سلامت هزینه یک سلول پیوندی بنیادی خون‌ساز کمتر از یک‌هزار دلار است و این می‌تواند موجب افتخار ما باشد.
وی ادامه داد: اگر زیرساخت‌هایی در کشور فراهم شود که از کشورهای دیگر برای اینگونه درمان‌ها به ایران بیایند، باعث ارزآوری می‌شود.
حمیدیه عنوان کرد: بازار فرآیند غیرمجاز سلول درمانی بلای بدی است. ما نباید آنقدر در علوم سلولی تند برویم که مردم به این علم بدبین شوند و نه اینکه خود را محدود کنیم که در نهایت از پیشرفت در علم سلولهای بنیادی عقب بیفتیم.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی با اشاره به افزایش مراکز درمانی غیرقانونی با استفاده از سلول درمانی گفت: تبلیغات ماهواره‌ای در این خصوص بی‌تاثیر نبوده، به طوری‌که باعث بدبینی اطبا به سلولهای بنیادی شده است. باید آئین‌نامه مدونی در این خصوص داشته باشیم که در این ستاد بر این اساس فعالیت می‌کنیم.
به گفته حمیدیه، علم سلولهای بنیادی در حال گسترش است و برنامه‌ریزی‌های ما بر این اساس است که کمترین خطر و عوارض و بیشترین اثربخشی را در این علم داشته باشیم.
نظر شما