خدا را شکر که از چشم مردم افتادم!

به گزارش خبرگزاری مهر، مطلبی از دروس اخلاق آیت الله قرهی در پی می آید.

حضرت می­ فرمایند: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ تُحَسِّنَ [تَحْسُنَ] فِي لَامِعَةِ الْعُيُونِ عَلَانِيَتِي» [۱] خدا! پناه می­ برم به تو از این­ که در چشم مردم ظاهرم زیبا جلوه کند. در بین مردم بگویند: امیرالمؤمنین(ع) خوب است «وَ تُقَبِّحَ [تَقْبُحَ] فِيمَا أُبْطِنُ لَكَ سَرِيرَتِي» امّا باطنم در محضر مبارک تو زشت باشد. ظاهرم خوب، امّا باطنم قبیح! «مُحَافِظاً عَلَى رِثَاءِ [رِيَاءِ] النَّاسِ مِنْ نَفْسِي بِجَمِيعِ مَا أَنْتَ مُطَّلِعٌ عَلَيْهِ مِنِّي» - این جملات کوبنده است، دردناک است، چه کسی این­ها را بیان می­کند!؟ مولی‌الموحّدین، امیرالمؤمنین، مولی‌المتّقین. آن حضرت دارند این‌گونه بیان ­می‌کنند، وای بر ما! ایشان دارند این­ها را به ما یاد می­ دهند -

حضرت می ­فرمایند: و خود را ریاکارانه نزد مردم جلوه دهم، طوری که تمام وجودم را بگیرد، آن هم موقعی که تو باطنم را بهتر می‌دانی که من چه کردم و من مفتضح در مقابل تو هستم «فَأُبْدِيَ لِلنَّاسِ حُسْنَ ظَاهِرِي وَ أُفْضِيَ إِلَيْكَ بِسُوءِ عَمَلِي».

وای! عمل زشتم را تو می‌شناسی، تو می‌دانی در مقابل مردم ریا می­کنم «فَأُبْدِيَ لِلنَّاسِ حُسْنَ ظَاهِرِي»، مردم همین که ظاهر من را می‌بینند، ظاهر نیکو می‌بینند، امّا «وَ أُفْضِيَ إِلَيْكَ بِسُوءِ عَمَلِي» عمل من بسوی تو مفتضحانه است «تَقَرُّباً إِلَى عِبَادِكَ» من در مقابل بندگان تو مقرّب می‌شوم، مردم می‌گویند: چه انسان خوبی امّا «وَ تَبَاعُداً مِنْ مَرْضَاتِك» از آنچه رضای توست دور می‌شوم، تو دیگر از من راضی نیستی.

یکی از نکات بسیار بکری که عرفای عظیم‌الشّأن و متخلّقین به اخلاق الهی از این فرمایش مولی‌الموالی(ع) گرفتند، این است که کسی که ریا کاری بکند، پروردگار عالم او را به خودش واگذار می­ کند، در بین مردم خوب است، امّا عندالله تبارک و تعالی بیچاره است. هرچه به مردم نزدیک می­ شود، از خدا دور می­ شود و دیگر پرودگار عالم از او راضی نیست. دردناکترین موقعیّت برای بندگان خدا همین است.

شیخ العجائب، آیت‌الله شیخ بهاءالدّین عاملی معروف به شیخ بهاء، برای خدا در دستگاه سلطنت وارد شده بود. به ایشان گفتند: بعضی از علماء بزرگوار هستند که از این دستگاه دور شدند، ولی در دل مردم جای دارند، به نظر می‌رسد شما با این همه علم و مسائل، خودتان را از چشم مردم انداختید.

ایشان فرمودند: اگر بدانم این عملم (ورود در دستگاه جور) جدّی همین‌قدر عامل شده که من از چشم مردم بیفتم، خدا را شاکرم.

البته به قول بعضی از بزرگان، دلیل این کار ایشان، حکم وجود مقدّس مولا، سیّد و صاحبمان، حجّت بن الحسن المهدی(عج) بود. می‌دانید ایشان تشیّع را زنده کرد و باعث حفظ تشیّع شد. بندگان خدا کار را فقط برای خدا انجام می­ دهند و مهم این است. بندگان خدا فقط بنده‌اند، تکلیف الهی را انجام می‌دهند، هرچه خدا امر کرد.

اصلاً معنی بندگی این است. به قول آن مرد خدا، بندگان خدا مثل عروسک خیمه‌شب‌بازی در دست مولایشان هستند، هر طرف آقایشان بکشد، همان طرف می‌روند، دیگر برایشان مهم نیست مردم چه می‌گویند.

امیر بیان، امیرالمؤمنین، علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) می‌فرمایند: خدایا! پناه می‌برم به حضرتت از این که ظاهرم در نزد مردم نیکو باشد، آن‌وقت ریاکارانه نزد مردم خودم را آرایش کنم، در حالی که تو بهتر از من، من را می‌شناسی می‌دانی من کیستم. او می‌داند و ظاهرم را به عنوان تکریم برای مردم آشکار کرده امّا باطنم خبیث است و هرچه به مردم نزدیک شوم، از رضای تو دور می­ شوم.