به گزارش خبرگزاری مهر، نشست بررسی «فعالیت‌های قرآنی رسانه‌ها در نمایشگاه مطبوعات» بعد از ظهر روز گذشته ۲۶ آبان‌ماه با حضور حسن محمدی، مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور، مصطفی آجرلو، معاون خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) و علی هادی‌لو، دبیر تحریریه خبرگزاری شبستان در محل اتحادیه تشکل‌های قرآنی برگزار شد.
فعالیت‌های قرآنی رسانه‌ای همچنان دچار ضعف است
در ابتدای این نشست حسن محمدی با اشاره به وضعیت رسانه‌های قرآنی در کشور، گفت: باید دید وزن فعالیت‌های قرآنی در کشور در چه جایگاهی است، یکی از آرزوهای ما ما قرآن محور شدن فعالیت‌های فرهنگی است، حال باید دید در این حوزه چقدر تلاش صورت گرفته است.
وی افزود: متاسفانه جامعه قرآنی کشور در بسیاری از موارد عقب افتاده است اما یکی از حوزه‌هایی که کاملاً در آن ضعیف عمل شده است حوزه «آی تی» می‌باشد.
تنها یک خبرگزاری تخصصی در حوزه قرآن وجود دارد
مدیرعامل تشکل‌های قرآن و عترت کشور، تصریح کرد: طبق آمارها از ۳۰۰ رسانه دارای مجوز تنها یک رسانه به‌صورت جدی به قرآن توجه دارد، در بخش رسانه‌های مکتوب نیز فقط یک روزنامه وجود دارد که به‌کار آن نیز انتقادات زیادی وارد است.
محمدی در خصوص نمایشگاه مطبوعات نیز، بیان داشت: در نمایشگاه امسال از نمادهای قرآنی خبری نبود، حتی غرفه ایکنا نیز در طراحی خود از نمادهای قرآنی شاخص استفاده نکرده بود که این‌را می‌توانت یکی از ضعف‌های نمایشگاه مطبوعات امسال دانست.
مدیر عامل تشکل‌های قرآن و عترت کشور تاکید کرد: در نمایشگاه‌ها باید به جلوه‌های بصری توجه فراوانی شود، هرچند در نمایشگاه مطبوعات امسال نمی‌توان از فعالیت‌های بسیار خوب غرفه خبرگزاری ایکنا غافل بود، ولی باید توجه داشت که اگر یک فرد از خارج مجموعه قرآنی با غرفه ایکنا مواجه شود، آیا به صرف شنیدن نام «ایکنا» می‌تواند حدس بزند که این غرفه قرآنی است.
در ادامه مصطفی آجرلو، معاون خبرگزاری ایکنا گفت: موفقیت و انتخاب شایسته ایکنا به‌عنوان رسانه برتر در حوزه دین و اندیشه در نمایشگاه مطبوعات، ماحصل تلاش تمامی همکاران در ایکنا بود.
وی افزود: ایکنا در دوره جدید خود، سهم بسیاری از موفقیت‌ها را در مسیر ترقی داشته است و در حادثه منا به طور ویژه به‌عنوان رسانه شاخص دیده شد و به‌عنوان مرجع خبری برای جامعه قرآنی قرار گرفت و اخبار دقیق را در این زمینه منتشر کرد، همچنین در بخش اطلاع رسانی نمایشگاه قرآن، سهم بسیاری را داشته است.
معاون خبرگزاری ایکنا با اشاره به موضوع نشست تأکید کرد: یک مسئله کلی در حوزه اخبار قرآن وجود دارد که در ابتدا تفکیکی بین مقوله قرآن و صنف جامعه قرآنی را باید درنظر گرفت و در اینجا این موضوع مطرح است که در عنوان «جامعه قرآنی» جامعه هدف چه افرادی هستند؟ آیا صرفاً قاریان، مدیران مؤسسه، مربیان قرآنی، اساتید گروه‌های دانشجویان، کاتبان، خوشنویسان، پیشکسوتان قرآنی و ... هستند؟ جا دارد هر یک از این مسائل به نوبه خود مورد بررسی قرار گیرد.
راه‌اندازی مرکز پژوهشی
وی با اشاره به یکی از برنامه‌های سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور وابسته به جهاد دانشگاهی که خبرگزاری ایکنا زیرمجموعه این سازمان محسوب می‌شود افزود: در حال حاضر در سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور یک مرکز پژوهشی راه‌اندازی شده است که یکی از فعالیت‌های اساسی و جدی این مرکز، کارهای میان‌رشته‌ای در حوزه قرآن است که قرآن را در حوزه‌های مختلف مانند قرآن و سلامت، قرآن و سیاست، قرآن و ارتباطات و... مورد بررسی قرار خواهد داد. ژورنالیست «روزنامه‌نگاری قرآنی» خود به نوعی دارای مقوله‌ای است که در حال پیگیری تمامی این مباحث است و در ایکنا نیز به‌طور تخصصی بر روی این موضوع سوژه‌های متعددی در حال انجام است.
آجرلو در ادامه با نگاه به جامعه قرآنی به‌عنوان یک صنف، تصریح کرد: در این مبحث، می‌توان به مؤسسات قرآنی که خود بخشی از جامعه قرآنی هستند اشاره کرد و ارجاع این مؤسسات به رسانه را باید بررسی کرد. رسانه، براساس نیاز، شکل می‌گیرد و در نمایشگاه مطبوعات حدود ۶۰۰ شرکت‌کننده حضور داشتند و اگر مخاطبان، توجهی به رسانه‌ها نداشته باشند، رسانه شکل نخواهند گرفت. فعالان قرآنی باید به رسانه‌ای که به صورت ویژه برایشان فعالیت می‌کند توجه بیشتری داشته باشند.
«۳۶ درصد ایرانیان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند»
وی با اشاره به شبکه‌های اجتماعی که به‌عنوان یک رسانه مجازی در حال فعالیت هستند، گفت: در حال حاضر در جامعه با مقوله‌ای به نام شبکه‌های اجتماعی مواجه هستیم و نرم‌افزار تلگرام ابزار رسانه‌ای و ارتباطی است که اکثر افراد این نرم‌افزار را در گوشی‌های همراه خود نصب کرده‌اند و با آماری که ارائه شده است، کشور ایران با ۳۶ درصد، اولین سهم استفاده از تلگرام را داشته است و کشور هند با ۹ درصد دومین کشور از نظر بهره‌مندی از این رسانه است.
پیگیری فعالیت‌های قرآنی در ایکنا
معاون خبرگزاری ایکنا در ادامه با اشاره به نگاه سفید در ژورنالیست ادامه داد: جامعه قرآنی یک رسانه تخصصی برای اطلاع‌رسانی اخبار و پیگیری مباحث قرآنی در اختیار دارد و در این راستا باید سنجیده شود که چه اندازه این افراد از رسانه خود بهره‌مند می‌شوند؟ در این ارتباط ایکنا با توانایی بالای رسانه‌ای خود، در میان مؤسسات و مراکز قرآنی اعلام آمادگی کرده است که به‌عنوان یک رسانه تخصصی اطلاع‌رسانی مشکلات و بررسی آن را داشته باشد؛ اما مؤسسات قرآنی به منظور بیان مشکلات و مسائل خود به‌دنبال رسانه تخصصی نیستند و خوب است که اتحادیه تشکل‌های قرآنی در نشست‌ها و همایش‌هایی که با مدیران مؤسسات قرآنی دارد، تعامل میان ایکنا و مؤسسات را رقم بزند و روزنامه‌نگاران شهروندی را در حلقه‌ای با خبرگزاری ایکنا هم‌سو کرده و اخبار قرآنی استان و مراکز خود را به نوعی به دستان قدرتمند ایکنا بسپارند.
وی افزود: جامعه پزشکان، کانون وکلا، اتحادیه‌های مشاغل گوناگون هر کدام به نوبه خود با موضوعات مربوطه دارای نشریه، سایت و ... برای اطلاع‌رسانی اخبارشان هستند اما در جامعه قرآنی آن‌طور که باید مراجعه‌کننده و مخاطب قرآنی نداریم و در این ارتباط اتحادیه قرآنی می‌تواند مسئولیت‌پذیر باشد و کسانی را داشته باشیم که فرهنگ استفاده از رسانه را ترویج داده و این ضرورت دارد که خبرگزاری‌هایی مانند ایکنا، شبستان، ابنا، حوزه، رسا، تقریب، شفقنا و... بتوانند حوزه‌های معارفی را برای مخاطبان به خوبی پوشش داده و اطلاع‌رسانی کنند.
نَفس حضور ایکنا در نمایشگاه مطبوعات یک نماد قرآنی است
وی به نماد قرآنی در نمایشگاه مطبوعات اشاره کرد و افزود: مشخصاً نَفس حضور ایکنا خود به‌عنوان یک نماد است و نشان از فعالیت‌های قرآنی دارد. غرفه ایکنا در نمایشگاه مطبوعات، مکان مناسبی در راهروی اصلی و در کنار نمازخانه داشت. ایکنا، تنها غرفه‌ای در حوزه دین و اندیشه بود که خیلی مرکز توجه قرار گرفت و مسئولانی به غیر از جامعه قرآنی، رئیس‌جمهور، وزیران و نمایندگان مجلس نیز از غرفه ایکنا بازدید داشتند، همچنین نام ایکنا خود به‌عنوان یک نماد ارزشی در نمایشگاه مطبوعات ارائه شد. نمایش تصاویر مهاجران الی الله، جان‌باختگاه فاجعه منا و طرح هنری ـ مذهبی و رنگ سازمانی ایکنا به طور حرفهای از المان‌هایی بود که در برتر شدن ایکنا نقش بسزایی را ایفا کرد.
وی ادامه داد: برای برتر شدن یک رسانه تخصصی و عمومی در نمایشگاه مطبوعات، چالش‌های بسیاری در بین رسانه‌ها با یکدیگر وجود دارد و ایکنا با برتر شناخته شدن، به‌عنوان آورده‌ای است برای جامعه قرآنی که رسانه‌های این حوزه بتواند تا این حد درخشش داشته باشد.
آجرلو گفت: طبق جلساتی که معاونت مطبوعاتی به منظور تعیین رتبه خبرگزاری‌ها، با حضور ایکنا برگزار می‌کند، در حال حاضر این خبرگزاری به‌عنوان تنها نماینده خبرگزاری‌های تخصصی، حق شرکت و رأی دارد و مدیرعامل ایکنا به‌عنوان داور محسوب می‌شود و در همین جلسات بود که خبرگزاری ایسنا در حوزه عمومی و خبرگزاری‌های ایکنا در حوزه دین رتبه‌هایبرتر را کسب کردند و این انتخاب شایسته افتخاری بزرگ برای ایکنا است.
معاون خبرگزاری ایکنا به‌عنوان پیشنهاد و درخواست از اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت، بیان کرد: در نشست‌های مختلف که اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور با مدیران مؤسسات برپا می‌کند، درخواست می‌شود که جلسات و کارگاه‌هایی را برای آشنایی مؤسسات با این فضای جدید ایجاد کرده و در شبکه‌های اجتماعی و تلگرام می‌توان در گروه‌ها، جامعه قرآنی را سهیم کرد و خبرگزاری ایکنا اعلام آمادگی می‌کند که اگر فضایش ایجاد شود بتواند کمک‌کننده در برگزاری کارگاه و ارائه ظرفیت‌های رسانه‌ای تخصصی باشد.
وی افزود: تأسیس کانون خبرنگاران نبأ اقدام خوبی بود که در خبرگزاری ایکنا صورت گرفته است و این کانون رسالتش، تربیت خبرنگاران قرآنی است و هر صنفی برای خود به نوعی خبرنگاری دارد که خبرنگار قرآنی مظلوم‌ترین است که باید توجه بیشتری به خبرنگار قرآنی شود و آموزش‌های لازم را به آنان داده شود که باید در این راستا به نکاتی اشاره کرد، خبرنگار قرآنی در وهله اول باید اهلیت داشته باشد و همچنین آشنایی با مضامین و بافت مسائل قرآنی در جامعه، علاقه‌مندی و استعداد در این افراد موج بزند که به‌دنبال این امر تاکنون، کانون نباء ۷ دوره خبرنگاری قرآنی را برای علاقه‌مندان برپا کرده است.
آجرلو در ادامه به ظرفیت‌های نبأ اشاره و تصریح کرد: نبأ ظرفیت خوبی برای افرادی که مستعد هستند، دارد و در حوزه مؤسسات قرآنی، افراد می‌توانند به‌عنوان یک خبرنگار شهروندمدار مورد آموزش قرار گیرند و همچنین یک شبکه وسیعی از خبرنگاران افتخاری نیز در حال گسترش است که با ۹ هزار عضو داشته‌ایم و در برنامه است که تا ۵۰ هزار عضو این رقم را بالا برده و این افراد به‌عنوان خبرنگاران شهروندی اخبار خود را در اختیار ایکنا قرار داده و منتشر می‌شود، فراخوان جذب خبرنگاران افتخاری از سوی اتحادیه تشکل‌های قرآنی در همایش مدیران مؤسسات که در مشهد برپا می‌شود، قابل مطرح کردن است.
وی در خصوص رسانه‌های دینی، تاکید کرد: نباید رسانه‌ها بهانه بیاورند که چون مخاطب با ما در ارتباط کمی است پس ما نیز نمی‌توانیم کاری انجام دهیم، بلکه رسانه‌ها باید تلاش کنند و مفاهیم قرآنی را نشر و گسترش دهند.
در ادامه محمدی به فعالیت‌های موفق قرآنی در کشور نیز اشاره کرد و ابراز داشت: برای مثال سریال حضرت یوسف که یک موضوع قرآنی داشت پر مخاطب‌ترین سریال تاریخ تلویزیون شد، از این‌رو می‌شود با توجه به بخش‌های مختلف قرآنی فعالیت‌های بزرگی را انجام داد.
وی با انتقاد از نامناسب بودن برخی از فعالیت‌ها در رسانه‌های قرآنی، اظهار کرد: ما در خصوص رسانه‌های قرانی کتارشناسان فنی و خبرنگار بسیار قوی زیادی نداریم، ضمن اینکه رسانه‌های ما نیز قدرت زیادی هنوز در این حوزه ندارند.
محمدی در خصوص فعالیت‌ها رسانه‌ای اتحادیه، گفت: ما تلاش کرده‌ایم به هنوان یک حلقه واسط بین مؤسسات قرآنی و رسانه‌های یک فضای رسانه‌ای به نام «اتقان نیوز» را راه‌اندازی کنیم، از این‌رو تلاش ما بر این اصل متمرکز شده است تا با توسعه کار خود به بخش رسانه‌ای در حوزه قرآنی کمک کنیم.
وی در پایان تاکید کرد: باید از طریق رسانه‌های قرآنی به دو امر مهم پرداخت، اول اینکه؛ اخبار جامعه قرآنی را به گوش مخاطبان و علاقه‌مندان به این حوزه برسانیم، دوم اینکه رسانه‌هایی باشیم تا مفاهیم عمیق قرآنی را به تمام جامعه ایرانی منتقل کنیم.
رویکرد تخصصی رسانه‌ها مهم است
معاون خبرگزاری ایکنا ادامه داد: قطعاً نگاه ما نگاه ارزیابی در نمایشگاه نبود و بیشترین تمرکز ما بر روی ایکنا و وظایف آن بود. نمایشگاه مطبوعات به‌عنوان یک جشن داخلی است و به نظر من در نمایشگاه مطبوعات این طور است که اگر هرچه تخصصی‌تر کار کنیم موفق‌تر هستیم.
«رسانه‌های دینی و معارفی خوب درخشیدند»
آجرلو با تأکید و اعلام آمادگی ایکنا برای ارتباط با مؤسسات قرآنی خاطرنشان کرد: ایکنا با توجه به اینکه ۶ هزار مؤسسه قرآنی در کشور فعال است، اعلام آمادگی می‌کند که با تعاملات اتحادیه تشکل‌های قرآنی پیگیر مسائل و اخبار مؤسسات قرآنی در سراسر کشور باشد و در برگزاری کارگاه‌های مشترک و نشست‌های کاربردی بتوانیم از این خبرگزاری در این جهت استفاده کرده و خبرنگاران قرآنی را پرورش دهیم.
تعامل بین مخاطب و رسانه
وی ادامه داد: اتحادیه از آن جهت که موفق نبود برآن شد که در عرصه تعامل بین مؤسسات و رسانه‌های قرآنی، خبرگزاری تخصصی با عنوان «اتقان نیوز» را راه‌اندازی کند و برای جمع‌آوری اخبار قرآنی از سراسر کشور از هر مؤسسه‌ای در خواست کرد که یک رابط خبری را معرفی کند.
اطلاع‌رسانی اخبار قرآنی به توده مردم
محمدی در ادامه با اشاره به بهره‌مندی از ظرفیت‌های مؤسسات قرآنی و رسانه‌ها افزود: دو نگاه را در رسانه باید در نظر گرفت و به آن اشاره کرد، در حال حاضر ابزاری کارآمدتر از رسانه در حوزه دین و قرآن وجود ندارد واقعیت امر این است که یک ظرفیت بی‌بدیل وجود دارد که ما از آن غافل بوده‌ایم و اما در حوزه رسانه دو نگاه وجود دارد، یک رسالت، اطلاع‌رسانی اخبار جامعه قرآنی را به مخاطبان قرآنی و دیگری اطلاع‌رسانی به توده مردم است که جامعه قرآنی را گسترش دهیم و این مهم‌ترین رسالت است.
رسانه‌های قرآنی دچار تکرار شده‌اند
در بخش پایانی این نشست مهدی هادی‌لو با انتقاد از مجموعه رسانه‌های قرآنی، بیان داشت: ما عادت کرده‌ایم که تنها دیگران را نقد کنیم، در حالی‌که خودمان نیز اشکالات زیادی داریم، زیرا ما نیز دچار تکرا شده‌ایم و تنها تبدیل شده‌ایم به رسانه‌هایی که به‌دنبال گزارش گرفتن هستند.
وی افزود: باید در رسانه‌های خود به‌دنبال «برندسازی» باشیم و با یک کارگاهی به مخاطب خود تمام روند فعالیت‌های رسانه‌ای خود را ارائه دهیم. دبیر تحریریه خبرگزاری شبستان در پایان، تاکید کرد: پژوهش همچنان حلقه مفقوده فعالیت‌های ماست، از این‌رو باید از حرفهای تکراری دوری کنیم و سعی کنیم تا نگاه کلی مردم را نسبت به فعالیت‌های قرآنی تغییر دهیم.
نظر شما