به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بنیاد قم پژوهی، ابوالحسن گرامی در جلسه این هفته بنیاد قم پژوهی با بیان اینکه اولین بزرگداشت عمومی و گسترده عزاداری روز عاشورا در زمان معزالدوله دیلمی برپا شد، گفت: در سال ۳۵۲ هجری قمری در روز عاشورا به فرمان معزالدوله، مراسم عزاداری برگزار شد و در زمان سلطنت وی این مراسم هر سال برگزار می‌شد، حتی اگر زمان جشنی در تاریخ شمسی با این روز تداخل پیدا می‌کرد زمان آن جشن را جابجا می‌کرد.
وی اظهار داشت: پس از این دوره، این بزرگداشت کم‌رنگ شد تا بار دیگر در دوره صفوی فراگیر شود، طوری که شاه طهماسب، دومین پادشاه صفوی به محتشم کاشانی دستور داد قصیده‌ای درباره حضرت امام حسین(ع) بسراید.
این استاد تاریخ و ادبیات قم در ادامه گفت: اولین فردی که از قم به زیارت حضرت اباعبدالله حسین(ع) رفت، عبدالله ابن جعفربن حسین بود که پس از زیارت کربلا و نجف سالم برگشت اما نخستین فردی که در این مسیر به شهادت رسید، امامزاده محمد عزیزی (سید سربخش) از نوادگان امام صادق(ع) بود.
وی ادامه داد: کاروان ایشان در سفر کربلا در نهروان درگیر شد و سر از پیکر سید سربخش جدا کردند که جنازه ایشان توسط اهل کاروان به قم منتقل شد، بقعه این امامزاده که به سید سربخش معروف بوده در خیابان آذر و در محله درخت پیر قرار داشت که در اثر ساختن خیابان آذر از بین رفته است. خواهر محمد عزیزی، مادر شاهزاده احمد قاسم بود که ایشان نیز قبل از محمد عزیزی در آن بقعه دفن شده بود و امامزاده فعلی سید سربخش، محمد ابن اسماعیل از نوادگان محمد عزیزی است که ایشان در زمان حمله مغول‌ها به قم سر از تنش جدا کردند.
قدیمی‌ترین اسناد تعزیه استان قم
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی نیز در این جلسه گفت: با توجه به سیار بودن تعزیه در قم، ساختمان و یا مکانی وجود ندارد که از آن بتوان برای بررسی تاریخ تعزیه قم بهره گرفت اما قدیمی‌ترین سند مربوط به تعزیه قم، قدمتی در حدود ۲۴۰ سال دارد.
حسن قراگوزلو به سه مورد از قدیمی‌ترین اسنادی که مورد تعزیه قم وجود دارد اشاره کرد و اهمیت این اسناد را از آن روی بسیار بالا دانست که با توجه به سیار بودن تعزیه در قم، ساختمان و یا مکانی وجود ندارد که از آن بتوان برای بررسی تاریخ تعزیه قم استفاده کرد.
وی ابراز کرد: قدیمی‌ترین سند که قدمتی در حدود ۲۴۰ سال دارد، استفتایی از میرزای قمی در مورد اشکال داشتن یا نداشتن بازی مردان در نقش زنان در تعزیه است. سند دوم، نسخه‌ای از تعزیه‌ای از شیخ رمضان از اهالی محله شاه قلندر، مربوط به سال ۱۲۵۶ هجری قمری است، سند سوم نیز تلگرافی از تهران به قم در مورد قرار دادن محدودیت‌هایی برای اجرای تعزیه حر، در شهر قم است.
نظر شما