تولید زباله در تهران بسیار بالاست و به طور میانگین تهرانی‌ها روزانه هفت هزار و ۵۰۰ تن زباله تولید می‌کنند، آماری که در مناسبت‌های مختلف مانند روزهای نزدیک به نوروز یا شب یلدا افزایش چشمگیری پیدا می‌کند. حسین جعفری، مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره برخی آمارهای عجیب و غریب زباله‌ای به‌ویژه در شب یلدا صحبت کرده است که در پی می‌خوانید.
* تهرانی ها آمار عجیب تولید ۷ هزار و ۵۰۰ تن زباله را در یک شب دارند. آماری که گفته می‌شود در مناسبت‌های خاص به صورت صعودی بالا می‌رود. شب یلدا یکی از مناسبت‌هایی است که حرف اول را در آن شب نشینی و خوردن میوه‌های سرخ رنگ می‌زند. این شب نشینی چقدر بار تولید زباله را بالا می‌برد؟
واقعیت این است که بررسی آماری پسماندهای تولید شده در دو سال گذشته نشان می‌دهد ما شاهد افزایش قابل توجه پسماند بعد از شب یلدا هستیم. این افزایش در روز قبل از شب یلدا ۵ تا ۸ درصد، در شب یلدا بین ۱۶ تا ۲۵ درصد و در روز بعد از شب یلدا هم بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است که آمار بسیار بالایی است.
*یکی از ویژگی‌های شب یلدا، شب نشینی و حضور در کنار خانواده است. تهرانی‌ها با این تولید زباله مانع از حضور چند رفتگر در کنار خانواده می‌شوند؟
برنامه خدماتی در سطح شهر، جدول زمانبندی مشخصی دارد که تعداد کارگران در دو شیفت شب و روز این عملیات را انجام می دهد، اما در مناسبت‌های ویژه‌ای که شاهد افزایش چشمگیر تولید زباله هستیم، دفعات حمل پسماند افزایش چشمگیری پیدا می‌کند. بیش از ۱۵ هزار کارگر و ۲۵۰۰ خودرو مسئول حمل زباله‌ها هستند و دیشب بارها و بارها از کوچه پس‌کوچه‌های تهران به سمت کهریزک رفتند.
*یکی از انتقادهای همه فعالان حوزه پسماند، زباله‌های مرطوبی است که می‌توان با فرهنگسازی بهتر، بخش اعظم این رطوبت را گرفت. با توجه به شب یلدا و شرایط حاکم بر آن، قطعا مشکل اصلی را همین رطوبت بازی می‌کند، درست است؟
صادقانه باید بگویم ما از یکسری چیزها گریزی نداریم. ما زباله‌هایی داریم که ذات آن مرطوب است، مانند پوست هندوانه و مرکبات. این میزان زباله در صورت دفع نامناسب تولید شیرابه می‌کند که یکی از مشکلات ما خشک کردن آن و آماده کردنش برای تولید کمپوست است. اما یک سری اقدامات می‌تواند زمینه‌ای فراهم کند که آب این مواد عالی گرفته شود و خسارات را به حداقل برساند.
*در حال حاضر رطوبت، چند درصد از این ۷ هزار و ۵۰۰ تن زباله را به خودش اختصاص می دهد و در خوش‌بینانه ترین حالت مردم چقدر می‌توانند رطوبت زباله‌ها را کاهش دهند؟
حدود ۳۰ تا ۳۵ زباله‌های موجود رطوبت است که این آمار بسیار بالا و عجیب و غریب است که در صورت فرهنگسازی درست و همراهی مردم می‌توان ۲۰ تا ۲۵ درصد آن را کاهش دهیم. یعنی فقط با رعایت چند نکته کوچک آمار زباله تهران به کمتر از ۶ هزار تن برسانیم.
*۳۰ درصد عدد بسیار بالایی است، اگر بخواهید به یکی از فوت و فن های طلایی اشاره کنید، چه مثالی می‌زنید؟
جالب است بدانید که اگر ما تفاله چای را مستقیما در سطل زباله بریزیم، مجبوریم در سیستم پردازش، رطوبت آن را با هزینه‌های بسیار جدا کنیم، ضمن اینکه هر چقدر هم با دقت این کار صورت بگیرد، مشکل محیط زیستی ایجاد می‌کند، اما اگر این تفاله را داخل ظرف آبگیری بریزم، پس از یک ساعت فاقد رطوبت خواهد بود. در این صورت ما ۲۰۰ تن زباله تهران را کم می‌کنیم. مثال دیگری می‌زنم. ما با کنار گذاشتن رودربایستی با خودمان و فروشنده‌ها می‌توانیم روی زباله تهران هم اثر مستقیم بگذاریم. ما ایرانی‌ها آدمهای تعارفی هستیم اگر تنها زندگی می‌کنیم یا زوج جوانی هستیم نیازی نیست یک کیلو از هر میوه بخریم، این باعث می‌شود کلی میوه که حاوی رطوبت بالاست در یخچال‌های ما فاسد شود که هم اسراف است و هم پدر ما را در پسماند در می‌آورد. مثال ساده دیگری می‌زنم؛ سبزی خوردن. استفاده درست از سبزی خوردن می‌تواند تا ۶۰۰ تن تولید زباله را کاهش دهد. ما در تهران روزانه هزار تن سبزی استفاده می‌کنیم که ۶۵ تن آن دورریز است، یعنی ساقه و ریشه و گل و لای. اگر به جای خرید کلی سبزی از سبزی پاک شده استفاده کنیم ۶۰۰ تا ۶۵۰ تن زباله تهران کم می‌شود. آن‌هایی که این سبزی را تولید می‌کنند هم می‌توانند به جای هدر دادن مازاد سبزی، آن را برای غذای دام به کار ببرند. یا می‌خواهیم برای شب یلدا خرید کنیم عادت داریم هر خرید را داخل یک نایلون مشخص بریزیم. نایلون یکی از بدترین زباله ها است در حالی که می توانیم با کاستن از تعداد نایلون ها آلودگی را کاهش دهیم.
نظر شما