اظهارات صریح اسفندقه در آئین نکوداشتش/ آرزویم ایران بدون جناح است

به گزارش خبرنگار مهر، بیستمین مراسم شب شاعر برای نکوداشت مرتضی امیری اسفندقه شامگاه یکشنبه ۶ دی با حضور شاعران و جمعی از مدیران فرهنگی کشور در سازمان رسانه ای اوج برگزار شد.

سعید حدادیان در این مراسم گفت: مهمترین شاخص در وجود این شاعر بزرگوار، استادپذیری و استاد محوری است؛ و حتی بعد از درگذشت استادان، همواره از آنها یاد کردن است. این خیلی مهم است که از محضر اساتید استفاده کنیم. در گذشته، اشعاری که شاعران نوپا و نوظهور می سرودند، به این زودی‌ها چاپ نمی‌شد اما امروز کتاب جوانان چاپ می‌شود، به چند جلسه می‌روند و می بینیم که هیچ خبری از استاد در آثارشان نیست.

وی افزود: زمانی که دست آقای اسفندقه سوخت، شاید اتفاق مهمی نیفتاده بود ولی خیلی از شاگردانش به بیمارستان آمدند عجیب‌تر صحنه‌ای بود که دیدم جوانی که به سن رشادت رسیده بود به پهنای صورت، گریه می کرد. این عاطفه‌ای است که امیری اسفندقه به وجود آورده است.

حدادیان ادامه داد: سالها پیش در مجلسی بودیم که جوانان شعر می‌خواندند. غزل بعضی از این جوان‌ها همه چیز داشت الا غزل. اما اسفندقه مرتب به‌به و چه‌چه می‌کرد، ما هم تعجب کرده بودیم. نکته در اینجاست که بعضی اوقات ما فراموش می‌کنیم وقتی دخترخانم یا آقاپسری وارد انجمن شعری می‌شود نیاز به تشوق دارد. از طرف دیگر بعضی از اساتید شعر شاعران جوان را سلاخی می‌کنند و فراموش می کنند شاعر جوان باید قدم به قدم رشد کند.

این مداح اهل بیت ادامه داد: معلم بودن ذاتی اسفندقه هم از دیگر ویژگی‌های او است. شاید نتوانیم به حاج علی انسانی، یا استاد موسوی گرمارودی و یا یوسفعلی میرشکاک تلفن بزنیم و یا به راحتی آنها را ببینیم اما مرتضی اسفندقه همیشه در دسترس جوان‌ها است و جلسات انجمن ادبی دانشگاه تهران به همت او بود که از سال ۷۹ پا گرفت. به یاد دارم وقتی که اسفندقه در حضور مقام معظم رهبری قصیده خود درباره امام علی(ع) را خواند حضرت آقا فرمودند این شعر، استاد دیده است.

حدادیان گفت: اسفندقه بر شعر اخوانیه تاکید زیاد دارد و دلیلش این است که از خانواده شهداست و معتقد است در جلسات شعرخوانی، همه شاعران با هم برادر و خواهر هستند بنابراین ایشان اصرار دارد تا بانوان نیز در این گونه جلسات شعر بخوانند.

اسفندقه واقعا استاد است

در بخش دیگری از این برنامه، علی انسانی از شاعران و مداحان اهل بیت گفت: این روزها لقب استاد به طور سخاوتمندانه ای اعطا می‌شود اما آقای اسفندقه واقعا استاد است. جایگاه شعری اش را همه می بینند و آیندگان هم خواهند دید. اسفندقه آن زمانی که باید به میدان می آمد، آمد و ویژگی های خواص را دارد. حدود ۲۰ سال پیش تر که در التزام رکابش برای سفری به کیش رفته بودیم ادب، تواضع و گرمی تبع رفتار او را به وضوح دیدم.

این شاعر اهل بیت در بخشی از سخنانش با اشاره به اینکه هر شاعر حداقل باید ۲۰ هزار بیت از اساتید حفظ باشد، گفت: سعی کنیم به جوانان بیشتر توجه کنیم. ما این روزها جوانان شاعری داریم که برای خانه، زندگی، عروسی و مسائل اقتصادی شان مشکل دارند. اگر نمک پرورده انقلاب شوند و عزتشان نیز حفظ شود بسیار خوب است.

انسانی، در پایان سخنانش با اشاره به شرایط فعلی شاعران گفت: در گذشته مدح اهل بیت و سرودن اشعار آئینی تبعات داشت و به این آسانی نبود. هیچ زمانی بازار ولایت به گرمی امروز نبوده است. شاعران هیچ وقت مثل امروز تشویق نشده و مورد حمایت قرار نگرفته اند. به قول شاعر، دامن دوست به صد خون دل افتاد به دست. شرایط امروز شعر به این دلیل است که بزرگترین حامی ولایت بر مسائل نظارت دارد و خود رهبر انقلاب اهل شعر و ادب هستند و در حضورشان مراسم عزاداری و شعرخوانی برگزار می شود.

قزوه شاعر است، سیاستمدار نیست

مرتضی امیری اسفندقه خود نیز در این مراسم گفت: من بلد نیستم نه سجاده دین آب بکشم و نه سجاده انقلاب را. اما شعر با شیر مادر با هم همراه بوده است و از هر جایی که رد شدم شعر را دیدم.

وی با اشاره به تصویر شهیدانی که در سالن برگزاری وجود داشت، گفت: معتقدم اگر شهیدان نبودند هیچ کدام از رنگ‌های امروز ایران اعم از قرمز، بنفش و... نبودند. در این برنامه به من لقب اخوان شعر انقلاب را اطلاق کردند. اخوان انسان خیلی بزرگی بود و فرجام خیلی خوبی هم داشت که امد و با بچه‌ها آمیخته شد.

این شاعر ادامه داد: در طول سه‌دهه گذشته چند شاعر بزرگ آمده و رفته اند که شعرشان از مرزهای جهانی رد شده و به آن طرف رفته. یکی از آنها قیصر امین‌پور است. دیگری علیرضا قزوه است. قزوه شاعر است، سیاستمدار نیست. بالاخره باید درجه و کسوت رعایت شود. خودم شنیدم که استاد شفیعی کدکنی به او گفت دکتر قزوه.

فروغ و شاملو هم شاعر انقلاب هستند

اسفندقه در ادامه با خوانش شعری از فروغ فرخزاد گفت: من فروغ را یک شاعر انقلابی می‌دانم، شاعر انقلابی، شاعری است که به زیستن معتقد است؛ نه به زندگی؛ نه به زنده بودن بلکه به زیستن به این معنی که قلب تپنده بتپد. شاعری چون فروغ معتقد است بیا قلب را از سینه من در بیاور و در سینه خود بگذار. قلب باید بتپد، در سینه چه کسی، مهم است. وقتی خواستند برای من نکوداشت برگزار کنند تن ندادم اما سعی کردم دلم را با این قضه همراه کنم و حواس را پرت کنم چون وقتی که استاد شفیعی کدکنی یا استاد موسوی گرمارودی برای من اخوانیه گفته اند، بزرگداشتم قبلا برگزار شده است. حالا اگر قرار است برای شاعری بعد از این سه دهه بزرگداشت برگزار شود، او علیرضا قزوه است.

وی با اشاره به عنوان «استاد» در پوستر برگزاری این برنامه گفت: این استاد یک دشمنام است.اگر قرار باشد به خاطر ارزش‌های انقلاب اسلامی کتک بخورم، حاضرم اما آن ارزش ها در شعر بامداد و شعر شاملو هم هست. همه اینها شاعر انقلابند.

این شاعر باسابقه تصریح کرد: شعر فارسی از قرن سوم تا به امروز، شعر انقلاب است. شعر انقلاب هم یک معنای بزرگ و وسیع دارد.

اسفندقه در پایان گفت: بزرگترین آرزوی من این است که در ایرانی زندگی کنم که جناح نداشته باشد، بال داشته باشد اما بال‌بال نزند. به همین خاطر به درون گود آمده ام و حاضرم دشنام بشنوم. من امشب همانطور که سید حسن حسینی در تالار وحدت لقب شاعری را به قیصر امین پور داد، لقب اعطا شده به خودم را به علیرضا قزوه می دهم.