خبرگزاری مهر – گروه استانها: شهر کرمان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است، در کهن‌ترین نقشه‌های ایران اگر نگاه کنید نام این شهر به چشم می‌خورد، شهر کرمان در عرصه تاریخ وقایع مهمی را گذرانده و نتیجه این تحولات ساخت‌وسازهاییاست که در گوشه و کنار شهر کرمان به‌جای مانده است و حالا پس از گذر از اعماق تاریخ این شهر با کلکسیونی از آثار تاریخی متعدد مواجه است که البته به دلیل بی‌توجهی در نگهداری و مرمت آنها بسیاری از این بناها به سمت تخریب گام برداشته‌اند.
وجود بناهای متعدد تاریخی در کرمان که ثبت ملی نیز شده‌اند اما در حال تخریب هستند، عدم توسعه شهری طی سال‌های گذشته و منفعل بودن در مقابل مرمت و بازسازی بناهای تاریخی، شهر کرمان را به وضعیتی کشانده است که علیرغم اینکه از داشته‌های متعدد و پتانسیل‌های زیادی درزمینهٔ تاریخی بهره می‌برد اما از بسیاری از شهرهای تاریخی دیگر کشور عقب‌مانده است.
بسیاری از شهرهای هم‌جوار استان کرمان که دارای داشته‌های کمتر از این شهر هستند اما با دید باز عمومی در مردم و از سوی دیگر با تلاش مسئولانشان هم‌اکنون در دنیا به‌عنوان مراکز اصلی گردشگر پذیری شهرت یافته‌اند اما گویی این روحیه در کرمان دری کم یاب است
اگر به لیست درخواست‌های مردم در سال‌های گذشته از مسئولان نگاهی بیندازیم، عمران شهری کرمان یکی از مهم‌ترین درخواست‌هایی بود که مطرح می‌شد و حتی توسعه عمران شهری کرمان ازجمله شعارهایی بود که در زمان مسئولیت بسیاری از مدیران کرمان داده اما انجام نشد با این وجود طی ماههای اخیر بنا به آمار با حضور بخش خصوصی و جذب اعتبارات داخلی و خارجی پروژه‌های مختلفی در شهر کرمان در حال انجام است.
کمتر جایی از شهر کرمان را می‌توان رصد کرد و اثری از طرح‌های عمده عمرانی را مشاهده نکرد، احداث ده‌ها پروژه خیابان‌های غیر هم‌سطح به‌خصوص در میدان آزادی شهر کرمان که در قالبی یک طرح دوساله از ماههای قبل کلید خورده است، پروژه بام کویر و بازسازی بازار بزرگ تاریخی شهر کرمان و باغ فتح آباد، پل‌های متعدد شهری در معابر اصلی شهر کرمان، پروژه صاروج، پروژه شش دروازه، بازسازی و تحول در بافت تاریخی شهر کرمان، احداث تله کابین شهر کرمان و پروژه بام کرمان و احداث هتل دریکی از زیباترین مناظر شهر کرمان ازجمله طرح‌هایی است که در حال اجرا می‌باشند.
اما در مقابل تمام این پروژه‌ها سیاه نمایی‌هایی نیز رخ می‌دهد که بیشتر از اینکه سدی باشد در مقابل اقداماتی که در شهر کرمان صورت می‌گیرد موجب تعجب مردم می‌شود.
در کرمان کمتر زمانی بوده است که بتوان استانداری، شهرداری و میراث فرهنگی را در یک مسیر برای توسعه شهر دید، اگر نگاهی به سال‌های گذشته بیندازیم در دولت‌های قبل اکثراً عدم تأمین اعتبار و پویایی مسئولان و اختلاف بین شهرداری و میراث فرهنگی بسیاری از طرح‌های عمرانی را به تعطیلی کشانده است.
همین مسائل موجب شده که کرمان مدت‌ها از سایر شهرهای اطراف عقب بماند و باوجود صدها اثر تاریخی در شهر اما درزمینهٔ جذب سرمایه و حتی ایجاد فرهنگ عمومی جذب توریست بسیار عقب بمانیم.
حالا که به نظر می‌رسد بسیاری از طرح‌ها در مسیر توسعه کرمان در حال اجرا است، حاشیه‌سازی‌ها به‌جایی رسیده که گاه حتی شیوع آنفلوانزا در کرمان را نیز به حفاری‌های پروژه میدان آزادی ربط داده می‌شود و گفته می‌شود پایه‌های این پروژه بزرگ شهری به قبرستان جذامی‌ها رسیده و بیماری در شهر گسترش‌یافته است و یا اینکه، اجرای پروژه پل غیر هم‌سطح در نزدیکی گنبد جبلیه موجب ترک‌خوردگی در این بنای تاریخی شده است و یا اینکه پروژه تله‌کابین صدها درخت را قطع کرده و یا اینکه پروژه بام کرمان موجب تخریب کوه و کوه خواری می‌شود و یا اینکه ۴۰ خانه تاریخی در کرمان تخریب‌شده است و پروژه صاروج بخشی از میدان تاریخی را تخریب کرده و ...
تمام این شایعات در حالی در قالب پیام‌های گاه مضحک در شبکه‌های مجازی گسترش می‌یابد که هدف پشت پرده این شایعات بیشتر زیر سؤال بردن اقدامات عمرانی شهر کرمان با دیدگاه‌های غیرشهری است.
انفعال عمیق تاریخی در مقابل توسعه کرمان
و حال اگر شایعه سازان به اهدافشان برسند، مردم کرمان می‌مانند و شهری تاریخی که البته بسیاری از بناهای تاریخی آن در حال تخریب هستند و عمران شهری که نتوانسته است هم گام با بسیاری از شهرهای دیگر پیش برود، شهری یک‌میلیونی می‌ماند و انفعال عمیق تاریخی که سال‌هاست بر شهر سایه افکنده که اکثراً نیز ریشه در نگاه‌های سیاسی و منفعت طلبانه دارد.
در روزهای اخیر نیز مخالفت‌ها با پروژه بام کرمان گسترش‌یافته است و سعی می‌شود با شعار مقابله با تخریب کوه‌ها از اجرای این طرح جلوگیری شود.
مردم از پروژه های عمرانی حمایت می‌کنند
در مقابل شایعات گسترده اما اگر پای حرف مردم بنشینید، آنها چیز دیگری می‌خواهند. محمد ایران‌منش یکی از بازاریان شهر کرمان است که در بازار تاریخی شهر فعالیت دارد، وی در گفتگو با مهر مرمت و بازسازی بازار شهر کرمان را یکی از دلایل رونق بیش از گذشته در بازار کرمان می‌داند و می‌گوید: اگر منصفانه بازار کرمان را با گذشته نه‌چندان دورش مقایسه کنید می‌بینید که تغییرات گسترده‌ای در بازار روی‌داده است و حتی اقبال مردم کرمان و گردشگران خارجی نیز به بازار افزایش‌یافته است.
وی گفت: راسته‌بازار قلعه محمود در حالی، در حال تخریب و متروکه رهاشده بود که با ساخت‌وسازهای پروژه صاروج حالا راسته‌بازار رونق گرفته است و بسیاری از مردم کرمان حجره‌هایی را که سال‌ها رهاشده بودند را خریداری و یا اجاره کرده‌اند و کار در آنها رونق دوباره گرفته است.
راسته‌بازار قلعه محمود در حالی در حال تخریب و متروکه رهاشده بود که با ساخت‌وسازهای پروژه صاروج حالا راسته‌بازار رونق گرفته است و بسیاری از مردم کرمان حجره‌هایی را که سال‌ها رهاشده بودند را خریداری و یا اجاره کرده‌اند و کار در آنها رونق دوباره گرفته است
وی به نابسامانی سال‌های گذشته اشاره کرد و افزود: سایه‌بان‌های متعدد و درب‌های غیر هم‌شکل و کف بسیار نامناسب بازار امروز شکل و شمایل دیگر و سازمان‌یافته‌ای گرفته و حتی مسیر گردشگری در بازار کرمان تعریف‌شده و هنوز هم کار و فعالیت در این قسمت از شهر ادامه دارد.
محمد کسمایی دیگر شهروند کرمانی است که در اطراف میدان آزادی کرمان فعالیت تجاری دارد، وی به خبرنگار مهر می‌گوید: اجرای این پروژه موجب تغییر مسیر خیابان‌های مرکز شهر شده است و همین مسئله مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است اما تا این مشکلات را تحمل نکنیم درنهایت نمی‌توان توسعه شهر را مشاهده کرد.
وی گفت: تنها خواسته ما تسریع در اجرای چنین پروژه‌هایی است که اجرای آنها موجب اخلال در نظم شهری می‌شود اما اینکه بخواهیم با شایعه‌پراکنی توسعه شهر را متوقف کنیم درواقع خیانت به شهر و مردم است.
کسمایی ادامه داد: کار در چنین پروژه‌هایی باید چند شیفته انجام شود تا سریع‌تر نیز تمام شود اما ماهیت چنین اقدامات عمرانی در شهر بروز مشکلاتی برای شهروندان است که باید آن را به‌عنوان سهم مشارکت عمومی در اجرای پروژه‌ها در نظر گرفت.
زهرا خسروی از شهروندان کرمانی است که خود را معلم معرفی می‌کند، وی که محل سکونتش در خیابان مدیریت است هرروز از میدان مشتاق شهر کرمان می‌گذرد.
وی می‌گوید: اجرای طرح بدنه‌سازی میدان تاریخی مشتاق که به طرح شش دروازه هم شهرت دارد چهره میدان مشتاق را با استفاده از معماری سنتی تغییر می‌دهد و میدان ارگ و مشتاق را شبیه یکدیگر می‌کند و نمای این بخش از شهر را تغییر می‌دهد.
این فرهنگی ساکن کرمان افزود: با استفاده از روش‌های سنتی معماری در کرمان اطراف این میدان بدنه سازی و موجب رونق میدان تاریخی می‌شود، درواقع با این اقدام، زمینه برای جذب گردشگر در میدان تاریخی مهیا می‌شود اما متأسفانه در خبری تصویری از این میدان منتشرشده بود که هیچ ارتباطی با میدان نداشت و تنها سعی شده بود در مقابل اقدامات گسترده عمرانی در کرمان سیاه نمایی شود و این‌گونه القا شود که در اجرای این طرح ساختمانی تاریخی در حال تخریب شدن است درحالی‌که هدف این پروژه رونق بناهای تاریخی اطراف میدان است.
توسعه شهرهای تاریخی باید با تلفیق سنت و مدرنیه شکل گیرد نه با بی‌تفاونی
مهیا سالاری دانشجوی غیربومی که در کرمان زندگی می کند در خصوص وضعیت شهر گفت: در شهرهایی چون شیراز و اصفهان و تبریز سعی شده است با تلفیق معماری سنتی و مدرن و همچنین رونق بناهای تاریخی صنعت گردشگری را احیا کنند و همین امر از این شهرها در کنار تاریخی بودن شهرهای مدرنی نیز ساخته است که مورد توجه قرار دارند اما در کرمان هیچ کاری در خصوص عمران شهری در گذشته صورت نگرفته است و بناهای تاریخی نیز مرمت نشده‌اند.
این دانشجو افزود: درواقع سرمایه شهر کرمان در حال هدر رفتن است و کاری برای استفاده از این حجم بالای موقعیت‌ها و فرصت‌های بی‌نظیر وجود ندارد اما خوشبختانه در ماههای اخیر اقدامات فراوانی برای بهبود وضعیت کرمان انجام شده است.
علی زمانی، کارشناس شهرسازی در گفتگو با مهر اظهار داشت: شهر کرمان دارای طرح‌های مصوب است و طرح‌هایی که در شهر اجرا می‌شود در چارچوب‌های تعیین‌شده است که سال‌ها موردمطالعه قرارگرفته است.
وی افزود: درواقع برای پیشرفت هر شهر نیاز به سرمایه‌گذاری و استفاده از پتانسیل‌های تاریخی برای توسعه شهر است نه اینکه شهر را به حال خود رها کرد و تنها شعار شهر تاریخی را دارد.
اجرای طرح‌های عمرانی بدون مجوزهای لازم از سوی میراث فرهنگی و یا سایر سازمان‌های مرتبط امکان‌پذیر نیست و ده‌ها دستگاه ناظر بر این امر نظارت می‌کنند
وی گفت: اجرای طرح‌های عمرانی بدون مجوزهای لازم از سوی میراث فرهنگی و یا سایر سازمان‌های مرتبط در شهر و خارج از شهر امکان‌پذیر نیست و ده‌ها دستگاه ناظر بر این امر نظارت می‌کنند.
زمانی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین نیازهای توسعه شهری در کنار پای‌کار آمدن مسئولان درواقع ایجاد فرهنگ عمومی برای همکاری و همراهی با مسئولان است که باید در این خصوص یک عزم عمومی در جامعه ایجاد شود.
وی گفت: کرمان با توجه به اینکه سال‌ها درزمینهٔ عمران شهری به حال خود رهاشده است حالا باید گامهای بلندی را بردارد و مسلماً در این مسیر باید صبر تحمل و حوصله را نیز چاشنی کارکرد.
وی ادامه داد: استفاده از ساختار قدیمی شهر یک پتانسیل بالا در شهر کرمان محسوب می‌شود که باید با تمام توان از آن بهره گرفت و زمینه خدمات رفاهی و تفریحی برای گردشگرانی که به کرمان می‌آیند را نیز مهیا کرد و در این راستا پروژه‌هایی را تعریف کرد و چهره خموده شهر را تغییر داد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان نیز در این خصوص در گفتگو با مهر اظهار داشت: با برنامه‌ریزی صورت گرفته در شهر کرمان پتانسیل‌های تاریخی که سال‌ها رهاشده بود را رونق داده‌ایم به‌طور مثال می‌توان به باغ فتح‌آباد اشاره کرد.
محمود وفایی ادامه داد: این باغ ویرانه‌ای رهاشده در بیابان بود اما حالا با همت استاندار کرمان به دومین باغ تاریخی شهر کرمان مبدل شده و ماهانه هزاران نفر برای بازدید از این باغ بازدید می‌کنند و یک تنوع و امکان گردشگری ایجادشده است و ورود گردشگران خارجی به این بنا نشان‌دهنده اهمیت بنای باغ است همنین باغ تاریخی بیرم آباد نیز در حال بازسازی است.
وفایی افزود: مرمت بازار بزرگ کرمان یکی از مهم‌ترین طرح‌های صورت گرفته در این مجموعه بود و با نظارت کارشناسان میراث فرهنگی و همت شهرداری یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های مرمت در کرمان رقم خورد و حالا شاهد بنایی آبرومند هستیم که روزانه هزاران گردشگر داخلی و خارجی از آن بازدید می‌کنند.
ضوابط میراث فرهنگی در طرح‌های عمرانی رعایت می‌شود
وی گفت: در تمام طرح‌هایی که انجام می‌شود قبل از اجرا، مطالعات لازم انجام و ضوابط در نظر گرفته می‌شود پس بهتر است مردم نگران نباشند و به مسئولان اطمینان داشته باشند.
وفایی از تغییر کاربری به‌عنوان یکی از رموز کار در کرمان اشاره کرد و گفت: بافت تاریخی کرمان باید مرمت شود و در این مسیر صاحبان خانه‌های تاریخی و بخش خصوصی باید همت کنند و با مرمت این بناها و تبدیل به مکان‌های رفاهی زمینه را برای رونق این بخش از شهر مساعد کنند.
معاون عمرانی استاندار کرمان نیز با اشاره به اجرای ده‌ها پروژه بزرگ و هم‌زمان در کرمان گفت: در همه این پروژه‌ها مطالعات لازم انجام می‌شود و مغایرتی با هیچ سازمانی ندارند.
ابوالقاسم سیف الهی ادامه داد: مثلاً درزمینهٔ گنبد جبلیه تأییدیه‌های میراث فرهنگی گرفته‌شده و هیچ صدمه‌ای هم به این بنا زده نمی‌شود.
در پروژه بام کرمان نیز بخش خصوصی پای‌کار آماده است و با اجرای این پروژه یکی از بزرگ‌ترین مراکز رفاهی و گردشگری در کرمان ایجاد می‌شود که همه مردم کرمان از آن بهره می‌برند درواقع اجرای این پروژه‌ها درگذشته جزو آرزوهای مردم بوده است
وی گفت: در پروژه بام کرمان نیز بخش خصوصی پای‌کار آماده است و با اجرای این پروژه یکی از بزرگ‌ترین مراکز رفاهی و گردشگری در کرمان ایجاد می‌شود که همه مردم کرمان از آن بهره می‌برند درواقع اجرای این پروژه‌ها درگذشته جزو آرزوهای مردم بوده است.
وی ادامه داد: از سال ۶۸ برای اجرای این پروژه برنامه‌ریزی‌شده بود و سرانجام با تلاش‌های صورت گرفته حالا کار آغازشده است و تمام موافقت‌های لازم از میراث فرهنگی و محیط‌زیست گرفته‌شده است و شهرداری هم پای‌کار قرار دارد.
وی با اشاره به مشارکت قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء گفت: این قرارگاه ازجمله پیمانکاران موفق در کشور است و طرح‌های عمده‌ای را انجام داده است و حالا ۱۱ پروژه بزرگ عمرانی در سطح شهر کرمان توسط این پیمانکار در حال اجرا است و مطابق با برنامه‌ریزی در حال پیشرفت هستیم.
اقدامات شبانه‌روزی مسئولان استانداری و شهرداری کرمان برای توسعه عمرانی در حالی در حال انجام است و هرروز پروژه جدیدی توسط شهرداری، کلنگ زنی می شود که در این شرایط به نظر می‌رسد حداقل کاری که می‌توان انجام داد جلوگیری از شایعه‌پراکنی و سیاه نمایی است.
نظر شما