خبرگزاری مهر، گروه استانها – اسما محمودی: استان کرمان در حالی تنها چند ماه از سال آبی جاری را پیش رو دارد که خشک‌سالی و کمبود بارندگی امسال نیز گلوی بزرگترین استان کشور را می‌فشارد و صرفه‌جویی در مصرف آب تنها گزینه برای رفع مشکل کم‌آبی در روزهای آینده استان کرمان است.
هرچند در روزهای ابتدایی فصل پاییز صحبت‌هایی از بروز پدیده ال نینو در کرمان شد و حتی جلساتی هم برای مقابله با این پدیده تشکیل شد، اما در سال جاری نه‌تنها میزان بارش افزایش چشمگیری نداشت بلکه الگوی خشک‌سالی در کرمان تکرار شد و بارندگی در استان به متوسط بارندگی نیز نزدیک نشده است.
متوسط بارندگی در استان کرمان ۱۴۰ میلی‌متر است درحالی‌که در سال جاری تاکنون این رقم به ۶۰ میلی‌متر رسیده است و به نظر می‌رسد این میزان بارندگی نمی‌تواند نیازهای آبی استان را در فصل‌های پیش رو به‌خصوص در ماه‌های انتهای تابستان سال آینده تأمین کند
متوسط بارندگی در استان کرمان ۱۴۰ میلی‌متر است درحالی‌که در سال جاری تاکنون این رقم به ۶۰ میلی‌متر رسیده است و به نظر می‌رسد این میزان بارندگی نمی‌تواند نیازهای آبی استان را در فصل‌های پیش رو به‌خصوص در ماه‌های انتهای تابستان سال آینده تأمین کند.
هرچند طرحهای مدیریت مصرف آب در کرمان در حال اجرا است اما همچنان منابع آبی در استان با فقر آبی مواجه هستند و ادامه این وضعیت استان را ازنظر تأمین آب شرب و کشاورزی با مشکل مواجه خواهد کرد.
در حالی سالانه برداشت ۱.۱ میلیارد مترمکعبی در کرمان همچنان ادامه دارد که اجرای طرحهای آبیاری مکانیزه در استان به‌کندی پیش می‌رود و در بسیاری از دشت‌های استان نیز به دلیل شور شدن آب امکان اجرای این طرح‌ها از بین رفته است.
به گفته رئیس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان کرمان میزان بارندگی در کرمان در مقایسه با سال گذشته افزایش نسبی داشته است اما این افزایش اندک است و نمی‌تواند تأثیری بر روی سفره‌های آب‌های زیرزمینی در حال خشک شدن کرمان بگذارد.
حمیده حبیبی اظهار داشت: طبق پیش‌بینی طولانی‌مدتی که انجام‌شده است از ابتدای فصل بارش‌ها در کرمان مشخص بود که میزان بارندگی در استان کرمان، در مقایسه با سال‌های دیگر رشد قابل‌توجهی نخواهد داشت.
میانگین دما در کرمان افزایش یافت
وی گفت: حتی در سال جاری شاهد افزایش میانگین دما در استان بودیم و زمستان گرم‌تری نسبت به سال‌های قبل داشتیم.
وی ادامه داد: امسال هیچ تأثیری از پدیده ال نینو در کرمان روی نداده است و اگر هم در آینده تأثیر داشته باشد تنها در مدت‌زمان بارش خواهد بود که در زمان محدودی همان مقدار خواهد بارید که قرار بود در طول سال روی دهد.
حبیبی افزود: به متوسط بارندگی کرمان در سال جاری هنوز نزدیک نشده‌ایم اما نسبت به سال گذشته وضعیت تاکنون بهتر بوده است.
این در حالی است که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان در گفتگو با مهر، ضمن ابراز نگرانی از بارش‌های اندک در سال جاری گفت: درحالی‌که بارندگی در برخی از استان‌های غربی چشمگیر بوده است اما وضعیت در استان کرمان مطلوب نیست و تأثیری روی منابع آبی استان کرمان نداشته است.
در سال جاری طبق آخرین آمار به‌طور متوسط ۶۰ میلی‌متر باران باریده است که این میزان نمی‌تواند بعد از ۱۷ سال خشک‌سالی تأثیری روی قنات‌ها، رودخانه‌ها و منابع آب‌های زیرزمینی بگذارد
محمدرضا بختیاری گفته است که در سال جاری طبق آخرین آمار به‌طور متوسط ۶۰ میلی‌متر باران باریده است که این میزان نمی‌تواند بعد از ۱۷ سال خشک‌سالی تأثیری روی قنات‌ها، رودخانه‌ها و منابع آب‌های زیرزمینی بگذارد.
وی ادامه داد: امیدواریم در ماه بهمن و اسفندماه که معمولاً بیشترین بارندگی رخ می‌دهد میزان بارش‌ها در کرمان افزایش یابد.
وی استان را همچنان درگیر با خشک‌سالی دانست و افزود: هنوز با ترسالی فاصله زیادی داریم و مشکلات کم آب وجود دارد.
وی سفره‌های آب زیرزمینی را مهم‌ترین منبع تأمین آب در استان کرمان دانست و افزود: در بسیاری از دشت‌ها، سطح آب به‌شدت کاهش‌یافته است و کشاورزان به کف شکنی چاه‌ها اقدام می‌کنند و وضعیت مناسبی وجود ندارد در این دشت‌ها هنوز هم مشکل عمده وجود دارد.
بختیاری گفت: بسیاری از دشت‌ها به دلیل کاهش سطح آب در سفره‌های آب زیرزمینی نشست کرده‌اند و سطح زمین نیز در حال افت کردن است.
وی ادامه داد: طرح همیاران آب در کرمان برای مقابله با خشک‌سالی در حال اجرا است که موجب شده میلیون‌ها مترمکعب آب صرفه‌جویی شود بااین‌وجود چون بخش عمده‌ای از آب در بخش کشاورزی به دلیل آبیاری سنتی هدر می‌رود هنوز هم باکم آبی مواجه هستیم.
وی تأکید کرد از مجموع آب‌های استحصالی در استان کرمان ۷۵ درصد در بخش کشاورزی هدر می‌رود و یا اینکه به دلیل استحصال نشدن راهی کویر می‌شود.
۴۵ درصد ظرفیت سدهای کرمان آبیاری شد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمان ادامه داد: یکی از طرحهای قابل توجه، خاموش کردن یک ماه موتورپمپ‌های کشاورزی در شهرستان‌های مختلف استان کرمان بود که از این طریق ۱۶۱ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی شده است و امیدواریم این میزان در روزهای پیش رو افزایش یابد.
وی افزود: در این طرح کشاورزان در فصول بارندگی از برداشت آب خودداری می‌کنند و درنهایت سفره‌های آب زیرزمینی تقویت می‌شوند.
وی به وجود هزاران چاه غیرمجاز در کرمان اشاره کرد و ادامه داد: بخش قابل‌توجهی از آب‌های موجود در استان توسط این چاه‌ها از چرخه مصرف بهینه خارج می‌شوند و بر مشکلات خشک‌سالی می‌افزایند.
بختیاری افزود: مجموع بارندگی‌ها در سال جاری موجب شده تنها ۴۵ درصد از ظرفیت سدهای استان آبگیری شوند که با توجه به اینکه بخش قابل‌توجهی از سال آبی در استان گذشته نگران‌کننده است.
حفر بزرگترین تونل انتقال آب خاورمیانه در کرمان
رئیس مجمع نمایندگان استان کرمان نیز در گفتگو با مهر خشک‌سالی را چالش عمده در استان کرمان دانست و افزود: متأسفانه میزان بارندگی‌ها در سال جاری نیز جوابگوی کمبودها نبوده است درواقع به دلیل خشک‌سالی ۱۷ سال گذشته، ما به سال‌ها بارندگی با شرایط مطلوب نیاز داریم تا بخشی از مشکلات رفع شود اما در سال جاری میزان بارندگی به متوسط بارش نرسیده است.
محمدمهدی زاهدی اظهار کرد: یکی از کارهای مهمی که در استان باید انجام شود اجرای طرحهای تأمین آب در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است که خوشبختانه در استان کرمان تمام این طرح‌ها در دستور کار قرار دارد.
اگر مشکل تأمین آب در کرمان حل نشود در پنج سال گذشته مردم این استان برای تامین آب شرب نیز با مشکل مواجه می‌شوند
وی گفت: اگر مشکل تأمین آب در کرمان حل نشود در پنج سال آینده مردم این استان برای تامین آب شرب نیز با مشکل مواجه می‌شوند.
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در خصوص انتقال آب صفا رود به کرمان گفت: با پیگیری استاندار کرمان و همکاری نمایندگان استان هم‌اکنون بزرگترین تونل انتقال آب در خاورمیانه در حال حفر شدن است و کاربر روی این پروژه در حال انجام است و روزانه ۱۵ متر از این تونل آماده می‌شود.
وی گفت: امیدواریم با اجرای این طرح آب شرب کرمان تأمین شود اما باید فکری نیز به حال آبیاری سنتی در کشاورزی استان کرمان کرد.
زاهدی گفت: آبیاری سنتی در شرایطی که حتی یک قطره آب در کرمان حکم زندگی را دارد منابع آب در استان را هدر می‌رود و باید برای رفع این مشکل درزمینهٔ آبیاری مکانیزه، اصلاح الگوی کشت و فرهنگ‌سازی بین کشاورزان اقدام کرد.
باوجود تمام اقدامات صورت گرفته اما خشک‌سالی در استان کرمان آرام و مرموز پیش می‌رود و هرسال خسارت‌های بیشتری به استان وارد می‌کند.
طرحهای آبیاری مکانیزه جدی گرفته شود
درصورتی‌که در استان کرمان در بهترین شرایط متوسط بارندگی رخ دهد این میزان ۵۸ درصد متوسط بارندگی در کشور است اما شاهد هستیم که طرحهای آبیاری مکانیزه در سایر استان‌های کشور که از بارندگی مطلوبی هم برخوردارند، گسترش بیشتری یافته و این نشان از کم‌کاری‌های صورت گرفته در این بخش در سال‌های گذشته دارد.
طی ۳۰ سال گذشته سه دوره خشک‌سالی در کرمان روی‌داده است که خشک‌سالی اخیر از مدت و شدت بیشتری برخوردار بوده است.
برداشت‌های منفی از دشت‌های استان کرمان موجب شوری آب‌های زیرزمینی و یا تخریب کامل ذخیره‌گاه‌های آب زیرزمینی شده است و این وضعیت به‌خصوص در دشت‌های کرمان، زرند، سیرجان و رفسنجان تشدید شده است.
نظر شما