ارزيابي "مهر" از آخرين تحولات هسته اي : پرونده اي همچنان در قامت " آژانس" / توقف ايران و آمريكا در شوراي امنيت/ آغاز ديپلماسي مبهم و تاريك/آخرين برگهاي برنده آمريكا در قمار بزرگ

به گزارش "مهر" قفل سه هفته اي پرونده ايران در شوراي امنيت و ناهماهنگي و مخالفت چين و روسيه با آمريكا در اين زمينه، نشان داد پيچيدگي هاي نظام بين الملل بسياربيبشتراز آن است كه آمريكا بتواند با قدرت عريان و يكجانيه گرايي خود كه از دوران جنگ سرد برجا مانده است، ايران هسته اي را از سر راه خود برداشته و مهار كنند، اين ريسك بزرگ كه  هر روز بر ابعاد آن افزوده مي شود و شكل يك "قمار بزرگ" براي آمريكا پيدا كرده است ، از اين جهت قابل تامل است كه افكارعمومي جهان شاهد اين مطلب است كه آمريكا با همه توان به ميدان مقابله و انزواي ايران آمده است و با عجله اي كه آمريكا از خود نشان داده است، هر روز تاخير و تعلل در اين پرونده مستقيما حيثيت و پرستيژ بين المللي آمريكا را زير سئوال مي برد.

 اينكه آمريكايي ها مرتبا بر عامل "زمان" در حل موضوع هسته اي ايران اصرار دارند، درك همين موضوع و قماري بزرگي است كه آنها امروز بدان دست زده اند.

به نظر مي رسد توازن قواي نه چندان باثباتي بر موضوع هسته اي ايران بخصوص در معادلات منطقه اي آن سايه افكنده است آمريكا به شدت در پي برهم زدن آن است،  آزمايش غيرمنتظره موشك اتمي پاكستان(هاتف 2) تلاشي براي بهم زدن اين توازن به ضرر ايران به چشم مي آيد، اين آزمايش درست در اول فرودين 85 ، يعني روزي كه قرار است اعضاي شوراي امنيت براي چهارمين بار در مورد موضوع هسته اي ايران به گفتگو بنشينند، انجام شد.

درادامه تحركات محافل نزديك به آمريكا ، در روزهاي گذشته شاهد آن بوديم كه "سعود الفيصل"  وزير امور خارجه عربستان درباره موضع كشورش در قبال فعاليتهاي صلح آميز هسته اي ايران تصريح كرده بود: آنچه براي ما هميشه اهميت داشته است، عاري بودن منطقه خاورميانه از سلاحهاي كشتار جمعي است و بارها ابراز اميدواري كرديم تا ايران به تلاشهاي عربي و خليجي(فارس) در مسير عاري كردن منطقه از سلاحهاي كشتار جمعي بپيوندد.

بي شك ارائه يك چشم انداز خطرناك از خاورميانه هسته اي و درگير منازعات و رقابت هاي اتمي در شرايط فعلي، بهترين كمك به استراتژي آمريكا است تا پرونده ايران را به سود خود در شوراي امنيت، ورق و رقم بزند.

به همين خاطر در شرايط فعلي بايد بازهم منتظر چالش آفريني هايي ازقبيل آزمايش موشكي پاكستان -كه عملا به برهم خوردن وضعيت فعلي به ضرر ايران منجرمي شود- بود.اقمار و متحدان آمريكا در منطقه خاورميانه، ژنرال هاي تركيه و حكومت هاي عربي حاشيه خليج فارس، پاكستان، افغانستان و..هرلحظه آبستن حادثه اي خواهد بود تا آرامش و سكون منطقه را به نفع آمريكا و به ضرر ايران برهم بزند.

شدت گرفتن حركات تروريستي در بلوچستان يا هر نقطه حساس و مرزي،  با اين رويكرد كه  فشار پرونده هسته اي را كه به درون مرزهاي جمهوري اسلامي بكشاند، مي تواند كاملا به نفع آمريكا تفسير شود.

27 اسفند 84  آمريكا در ادامه تلاش هاي ديپلماتيك خود براي انزواي ايران و پيش بردن طرح خود در شوراي امنيت، استراليا و ژاپن را باخود همراه كرد و وزراي خارجه اين دوكشور به همراه " رايس"  مشتركا بيانيه اي عليه ايران صادر كردند:  وزيران امور خارجه سه كشورژاپن، آمريكا و استراليا در افتتاحيه يك نشست و گفتگوي امنيتي، نگراني شديد خود را از فعاليتهاي هسته اي صلح آميز جمهوري اسلامي ايران ابراز كردند

موافقت رسمي ايران با مذاكره با آمريكا در خصوص عراق در آخرين روزهاي سال 84 ،  شرايط را بيش از قبل پيچيده تر كرد، مقامات آمريكايي ابتدا با ترديد و بعد از چندي با احتياط به اين موضوع پرداختند، سناتورهاي دموكرات از اين گفتگوها حمايت كردند ولي طيف جمهوري خواهان جنگ طلب موضعي خشن در اين زمينه اتخاذ كرد. 

از سوي ديگر، قفل شدن شوراي امنيت در موضوع ايران به غرب به خوبي فهماند كه "بازي با ايران"، يك بازي ساده و راحت و قاطع نيست، به نظر مي رسد بخش هايي مهمي از تصميم گيران در نظام سياسي غرب  در حال چيدن مهره هاي خود بر اساس يك بازي فرسايشي طولاني با ايران هستند.

رايس، وزير خارجه آمريكا نتوانست ريشه هاي كينه و عداوت آمريكا را با جمهوري اسلامي پنهان كند و تلويحا با گفتن اين سخنان، اثبات كرد كه موضوع هسته اي ، صرفا يك بهانه گيري سياسي است، رايس در جنجالي ترين اظهار نظر خود در مقطع پس از ارجاع ايران به شوراي امنيت گفت : " ما ازسوي هيج كشوري به اندازه ايران به چالش كشيده نشده ايم. ايران با سياست هايش خاورميانه اي را توسعه مي دهد كه 180 درجه با آنچه ما مي خواهيم تفاوت دارد ايران كشوري است كه به نظر مي رسد در مخالفت با خواست جامعه جهاني، مصمم به توسعه تسليحات هسته اي است."

به گزارش خبرنگار"مهر" در مورد اختلاف نظر روسيه و چين با آمريكا و اروپا، نبايد اسير تحليل هاي خوش باورانه بود، محور اختلافات بر سر زمان "مهلتي  " به ايران براي تعطيل كليه فعاليت هاي هسته اي و پذيرش و تصويب پروتكل الحاقي داده خواهد شد، نگراني روسيه و چين از اعمال فشار به ايران از اين جهت است كه اقدامات چكشي شوراي امنيت باعث خروج ايران از N.P.T و قطع كليه بازرسي ها شود و در نتيجه راه براي اقدامات نظامي آمريكا عليه ايران، كه با منافع چين و روسيه و چيدمان قدرت آنان در منطقه منافات دارد،  باز شود.

آمريكايي ها در اين مقطع (توقف ايران و آمريكا در شوراي امنيت)، به دنبال درگيركردن ايران در جنگ رواني خود هستند، جان بولتون سفير ايالات متحده در سازمان ملل سخن از ارسال يك به اصطلاح " پيام روشن" به ايران و دريافت عكس العمل ايران در مقابل اين پيام زد، " بولتون" سفيرآمريكا ضمن اعلام انعطاف ازسوي كشورش درباره دادن زمان بيشتربه ايران گفت :تصور  نمي كنم  درباره اختصاص بيش از يك ماه براي اين مسئله توافقي وجود داشته باشد، اما آمريكا در اين زمينه تا حدودي انعطاف پذير است. وي مدعي شد:"هدف اصلي در اين نشست اين است كه ايراني ها دراشتباهاتي كه در 18 سال گذشته مرتكب شده اند ، تجديد نظر كنند ، بنابراين فكر مي كنم ما هرچه زودتر اين پيام را به آنها بفرستيم و هر چه زودتر پاسخ آنها را بشنويم ، بهتر خواهد بود."

"بي.بي.سي" مجموعه اي ازاظهار نظرهاي طرفهاي درگير در موضوع هسته اي ايران را نقل كرده است كه نقل آن مي تواند قابل توجه باشد، مارك مالوك بروان، معاون دبير كل سازمان ملل متحد در اظهار نظري پيرامون پرونده هسته اي ايران گفته است : "همكاري بسيارنزديكي بين آمريكا، بريتانيا، فرانسه، روسيه و چين، پنج عضودايم شوراي امنيت وجود داشته است؛ با وجود اين مباحثات بسياري صورت خواهد گرفت، زيراحل و فصل چنين امري آسان نيست. اما من فكر مي كنم همه مي خواهند كه از عراق ديگري اجتناب شود."

از سوي ديگر ، البرادعي، مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي عقيده دارد: "من فكر مي كنم ما نيازمنند افرادي با لحن و كلامي ملايم هستيم... همه ازيك توافق سياسي درباره ايران سود مي برند وچنين راه حلي مي تواند براي منطقه اي بي ثبات مثبت باشد."

نيكولاس برنز، معاون وزير امور خارجه اطمينان داد : "ما شاهد بيانيه شوراي امنيت در محكوميت ايران خواهيم بود... اما فراتر از آن، اگر ايران به كلمات و قطعنامه ها واكنش نشان ندهد، آن گاه ما معتقديم كه جامعه جهاني بايد احتمال تحريم هايي عليه ايران را بپذيرد."
سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه موضع تكراري روسيه را بازگو كرد كه:" ما بر اين باوريم كه هيچ راه حل نظامي براي اين بحران وجود ندارد. من با توجه به اظهارات علني وزيران امور خارجه بريتانيا و آلمان، فكر مي كنم كه اين كشورها هم چنين موضعي دارند. من در عين حال فكر نمي كنم كه تحريم، ابزاري براي حل بحران و رسيدن به اهداف باشد."

" پيتر جنكينز"، نماينده بريتانيا در آژانس بين المللي انرژي اتمي، با نشان دادن عصبانيت مقامات كشورش از مقاومت همه جانبه ملت و دولت ايران در برابر زياده خواهي غرب در موضوع هسته اي گفت: "به نظر من مي رسد كه ايرانيان بيش از حد به نتايج احتمالي مقاومت بر سر مواضع كنوني خود دل بسته اند. من مي توانم فكر كنم نتايج بالقوه مي تواند موجب ناكامي حكومت ايران در درك اين مساله شود كه آنان نيازمند اعتماد سازي و به ويژه تعليق كامل كليه فعاليت هاي مربوط به غني سازي هستند."

ژان مارك دلا سابلير، نماينده فرانسه در سازمان ملل متحد اظهار داشت:" اقدامات و كار شوراي امنيت بايد تدريجي باشد و ما هم بايد رهيافتي تدريجي را دنبال كنيم زيرا ما مي خواهيم ايران بار ديگر به تعليق غني سازي اورانيوم برگردد؛ بنابراين، اگر ايران به اين وضعيت برگردد، بايد اقدامات تدريجي و برگشت پذير باشد."

ژانگ يان، مديربخش كنترل تسليحات وزارت امور خارجه چين از تلاش هاي ديپلماتيك همه طرفهاي درگيراستقبال وحمايت مي كند وجامعه بين المللي را به تمرين شكيبايي و خويشتنداري براي دادن زمان بيشتر به تلاش هاي ديپلماتيك فرا مي خواند."
به گزارش "مهر"، حقيقت اين است كه پرونده فعاليت هاي هسته اي ايران از نظر قانوني وحقوقي درقامت "آژانس بين المللي انرژي اتمي" بوده و مي باشد و اينك آمريكا و اروپا با به ميان آوردن همه نيرو، توان و حيثيت وپرستيژ بين المللي خود واستفاده از همه برگهاي برنده خود قصد دارند  آن را در " شوراي امنيت سازمان ملل متحد" مطرح كنند.

 اين بسترنامناسب و شكننده براي بررسي پرونده هسته اي ايران، باعث ايجاد چالش هاي جديد براي طرف غربي شد، اما عملا چيزي را براي  طرف ايراني ، تغيير نداد.