به گزارش خبرنگار اقتصادي مهر، ميدل ايست مانيتور معتقد است در حال حاضر مسائل مربوط به پرونده هسته‌اي ايران نگران‌كننده‌ترين ريسك بلندمدت بازار نفت محسوب مي‌شود، چرا كه چشم‌پوشي از روزانه 3.9 ميليون بشكه توليد و 2.4 ميليون بشكه صادرات نفت ايران قابل تصور نيست.
براساس اين گزارش، در صورتي كه پرونده هسته‌اي ايران به حادترين وضعيت خود يعني اعمال تحريم‌هاي اقتصادي عليه اين كشور برسد، بازار رنجور نفت با موج جديد بي‌ثباتي‌هاي شديد مواجه خواهد شد.
در صورت اعمال تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران، اين كشور مي‌تواند عرضه نفت خود به بازارهاي جهاني را قطع كند و در حالي‌كه مازاد توليد نفت كشورهاي اوپك مجموعا و در خوش‌بينانه‌ترين حالت يك ميليون بشكه از صادرات نفت ايران كمتر است، فشار بر بازار نفت تا حد متلاشي شدن آن بالا خواهد رفت.
در واقع، با توجه به سرسختي ايران تنها اهرم فشار غرب بر ايران براي كنار گذاشتن فعاليت‌هاي هسته‌اي اعمال تحريم‌هاي اقتصادي عليه اين كشور است؛ كه نقش تاثيرگذار ايران در بازار نفت احتمال وقوع اين گزينه را نيز شديدا كاهش مي‌دهد.
نشريه ميدل ايست مانيتور تصريح مي كند: در بدبينانه‌ترين حالت، در صورت اعمال تحريم اقتصادي عليه ايران و تلافي ايران با قطع صادرات نفت، اقتصاد ايران شديدا آسيب خواهد ديد، زيرا درآمدهاي نفتي حدود 80 درصد صادرات ايران و 20 درصد توليد ناخالص داخلي اين كشور را تشكيل مي‌دهد.
با اين وجود، نمي‌توان از وقوع چنين پديده‌اي و تاثير ناگوار آن بر جامعه جهاني بي‌اعتنا گذشت. علاوه بر اهرم ايران در كنار كشيدن صادرات نفت خود از بازارهاي جهاني، عامل فشار مهمتر ايران تسلط اين كشور بر مهمترين تنگه نفتي جهان يعني تنگه هرمز است.
براساس اعلام نشريه ميدل ايست مانيتور، روزانه 17 ميليون بشكه نفت صادراتي كشورهاي حاشيه خليج فارس به منظور رسيدن به بازارهاي جهاني خصوصا كشورهاي اروپايي و آسيا از تنگه باريك هرمز مي‌گذرند. در واقع، بيش از يك پنجم نفت مصرفي در سطح جهان براي رسيدن به مقصدهاي خود نيازمند عبور از تنگه استراتژيك هرمز است، كه اين امر بر اهميت موقعيت استراتژيك ايران در منطقه از يك سو و در بازار جهاني انرژي از ديگر سو، افزوده است.
بنابراين، ايران در صورت احساس خصومت جامعه جهاني با خود به راحتي مي‌تواند مقابله به مثل كند و علاوه بر بستن شيرهاي نفت خود، تنگه هرمز را نيز بر روي كشتي‌هاي نفت‌كش ببندد؛ چه بازار جهاني نفت حتي اگر بتواند 2.4 ميليون بشكه نفت صادراتي ايران را جبران كند، از نفت محبوس در هرمز نخواهد توانست چشم بپوشد.
از ديد ميدل ايست مانيتور، برگ برنده ديگر ايران، روابط استراتژيك اين كشور با روسيه و چين است. ايران روابط نزديكي با اين دو كشور داراي حق وتو در شوراي امنيت سازمان ملل دارد و وابستگي بازار نفت به ايران و قدرت و موقعيت سوق‌الجيشي ايران در دخالت در بازار نفت، روسيه و چين را نسبت به مخاطرات رويارويي با ايران نگران ساخته است.
فارغ از مساله هسته‌اي ايران و تاثير آن بر بازار نفت، اين بازار حياتي هم‌اكنون با مخاطرات قدرتمندي روبرو است. از يك سو شفافيت اطلاعات در اين بازار بسيار اندك است، به طوريكه نگراني نسبت به اغراق در اعلام رقم واقعي عرضه نفت همچنان وجود دارد.
هرچند تقاضاي نفت چين در سال 2005 تا حدودي روند آرامي در پيش گرفت و فقط 2.5 درصد افزايش يافت، اما با توجه به پيش‌بيني رشد خارق‌العاده تقاضاي نفت در دو بخش صنعت و خودروهاي سواري در چين طي چند سال آينده، بازار نفت تا پايان دهه جاري نخواهد توانست از زير فشار شديد تقاضاي چين شانه خالي كند.
پيش‌بيني رشد توليد نفت ونزوئلا در ميان‌مدت دشوار است، احتمال مقابله كشورهاي مسلمان با آمريكا و قطع صادرات نفت به آن هر چند ناچيز است اما وجود دارد، عراق همچنان از افزايش عرضه نفت خود ناتوان است، ناآرامي در دلتاي نفتي نيجريه ادامه دارد، و نمي‌توان از رخ ندادن كاهش‌ها و قطع‌ها در توليد نفت كشورهاي عمدتا بي‌ثبات توليد كننده نفت، همچون آنچه در نيجريه رخ داد، در آينده مطمئن بود.
نظر شما