به گزارش خبرگزاري "مهر" به نقل از ايلاف، دكتر نجم عبدالكريم پژوهشگر عرب طي مقاله اي با عنوان" فارابي؛ فيلسوفي مثال زدني براي فيلسوفان متعهد" به زندگي، سيره و آراي فارابي اشاره و اظهار داشت: ابو نصر فارابي معروف به معلم ثاني در نسب وي اختلاف نظر وجود دارد، گاهي او را بيهقي و گاهي فارابي مي خوانند. پدر وي رهبر سپاه فارس بود. اما چيز زيادي از طفوليت فارابي به دست ما نرسيده است آنچه كه به دست آمده پس از سن بلوغ و تحقيقات وي در زمينه رياضيات، ادبيات و فلسفه است . علت القاب وي به معلم ثاني اين است كه وي اقدام به ترجمه و شرح آراي ارسطو كه معلم اول بود كرده است؛ از اين رو به معلم ثاني معروف شد. وي از اولين كساني است كه آراي ارسطويي را شرح داد.
دكتر عبدالكريم ياد آور شد: ازكتابهاي فارابي مي توان به كتاب " آراي اهل مدينه فاضله " اشاره كرد. صاحب كتاب عيون الاخبار مي نويسد: "فارابي در بغداد كتاب مدينه فاضله، مدينه جاهله، مدينه فاسقه، مدينه مبدله و مدينه ضاله را تأليف كرده است و اينها از اقسام مدينه اي است كه فارابي آنها را آورده است." وي در اين كتاب به تكوين جامعه اي فاضل از نوع اجتماعاتي كه قبل از او فلاسفه ديگري چون افلاطون بر آن تفكر و تأمل كرده اند، پرداخت. وي مي خواست شهرش را بر اساس اصول اصلي كه بر پايه فلسفه و آراي وي در سعادت و اخلاق استوار است، بسازد.
نجم عبدالكريم تصريح كرد: فارابي بحث جديدي را در باب فلسفه اسلامي گشود كه همان بحث موجود اول، خداي تبارك و تعالي، بود و تعدادي از صفات وي را آورد. وي مي گويد:" سخن از موجود اول، سخن در نفي شرك از او، نفي ضد او، اينكه يكي است اينكه بلند مرتبه، حكيم، دانا، حق و حي است، سخني بس ژرف و عميق است."
دكتر عبدالكريم ياد آور شد: وي اجتماع را به دو بخش تقسيم مي كند: اجتماع كامل كه با همكاريهاي اجتماعي كه به تحقق سعادت فردي منجر مي شود و اجتماع ناقص كه جز با همكاري كامل نمي شود. فارابي اجتماع كامل را نيز به سه مرتبه تقسيم كرده است: اجتماعي جهاني كه همه آن در دولت واحد و با سيطره حكومتي واحد شكل گرفته است . در مرتبه دوم امتي كه جزوي از يك حكومت آباد با سيطره بر حكومت مستقل است و مرتبه سوم حكومتي كه اهل شهر جزوي از امتي تحت سيطره رئيس هستند. اجتماع ناقص را نيز به سه بخش تقسيم كرده است: اجتماع اهل روستا، اجتماع اهل محل و اجتماع افراد خانواده در منزل.
نجم دكتر نجم ياد آور شد: از فارابي و آراي مدينه فاضله وي سخن گفته شد، اما حقيقتي در اين زمينه وجود دارد و آن اينكه فارابي زاهد زيست و زاهد در گذشت . به متاع دنيا جز آنچه كه قوت روزانه اش باشد، بي اعتنا بود. حقيقت ديگر آنكه فارابي در عصري زيست كه در آن نگراني، ترس، خشم و نارضايتي بسيار به چشم مي خورد و كتاب" آراء مدينه فاضله" نتيجه عوامل سياسي، اجتماعي، اقتصادي، فساد حكومت و تسلط آنها بر ملت بود.
اين پژوهشگر افزود: فارابي بسيار باهوش، نابغه و استثنائي بود؛ در آن زمان پناه بردن به فكر و ايجاد مدينه فاضله كه بر تدين تكيه كند، رايج و شايع نبود. در آن ايام و در آن اجتماع وجود فسق، فجور، فساد و رذيلتها بيداد مي كرد؛ مدينه فاضله فارابي در جهان اسلام پديد آمد. اين فيلسوف در طليعه و پيشتاز مسلماناني قرار دارد كه به وضعيت نظام اجتماعي دعوت مي كند كه در آن دين قدرتي آرماني و ايده آل براي همه بشر به شمار مي رود.
دكتر نجم گفت: فارابي به تعمق و كاوش در فكر اسلامي اقدام كرد، وي كار با عمل را قرينه كرد و بر جموديت و تعصب غضب ورزيد و به انطلاق و تحرر فراخواند تا مراتب سعادت عاليه براي انسان محقق شود. اين مسئله از بزرگترين اهداف اسلام در زندگي انسانها به شمار مي رود. وي به بزرگترين فلاسفه هم حمله مي كند از سقراط گرفته تا فيلسوفان مسلمان عصر ما.
نظر شما