مسائل امنيتي و هسته اي محور مذاكرات لاريجاني در آنكارا خواهد بود / در مسئله تحريم و يا اقدام نظامي عليه ايران، تركيه در آسيب پذيرترين موضع قرار دارد

به گزارش خبرگزاري مهر، همانطوركه قبلا درمحافل خبري اعلام گرديد"علي لاريجاني" دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان روز دوشنبه براي ديدارازتركيه عازم اين كشورمي شود گفته مي شود كه اين مذاكره كننده ارشد ايراني 8 مه (فردا دوشنبه ) ديدار يك روزه  خود را براي بررسي مسائل هسته اي صرف خواهد كرد.

اظهار نظرهاي گوناگوني در اين باره صورت گرفته، اما وزارت خارجه تركيه تمام اين اظهارات را صرفاً گمانه زني توصيف مي كند.از آنجايي كه اين ديدارپس ازديدار"كاندوليزا رايس" وزيرامورخارجه آمريكا ازاين كشور و همچنين اظهارات قبلي مقامات اين كشور درباره ميزان و نقش تركيه در موضوع هسته اي ايران صورت مي گيرد، حساسيت هاي بيشتري را بر انگيخته است.

"آرزو جلالي فر" كارشناس مركز بين المللي سازمان تحقيق استراتژيك در امور خاورميانه در تركيه در گفتگو با مهر به تببين ابعاد اين سفر پرداخته است.

به گفته اين كارشناس همانگونه كه برآورد شده است دو مسئله مهم يعني مسئله هسته اي ايران و زمينه هاي همكاري دو كشور درباره  PKK يا حزب كارگران كردستان طي ديدار لاريجاني مورد گفتگو قرار خواهد گرفت .

جلالي فر با اشاره  به تحركات اين دو گروه  طي ماههاي اخير آن را مسئله مشترك دو كشورمي داند وبراين باور است كه آنها  همكاري هايي در اين زمينه داشته اند و در صدد برقراري تدابير پيشگيرانه در اين زمينه هستند.

وي همچنين با اشاره به اخبار منتشره در چند روزه گذشته در رابطه با اين دو گروه و همچنين سياست سكوت ايران در قبال اين خبرها گفته كه پ ك ك و پژاك دردستور كار خواهند بود و به باور اين كارشناس در اين باره، دو كشور ممكن است استراتژي هاي جديدي داشته باشند.

اين تحليلگر ترك بر اين عقيده است گرچه اين دو گروه براي ايران هم مسئله هستند، اما همكاري خوب ايران در اين زمينه براي بدست آوردن حمايت تركيه در مورد نگراني هاي هسته ايش مي باشد و به ويژه در زماني كه آمريكا از گروهها و اقليتهاي ضد نظام در داخل ايران حمايت مي كند، ممكن است اين يك انتخاب باشد.در كل اين نكته را مي توان گفت كه ايران از همان موضعي كه تركيه در جنگ ايران و عراق داشت، قدردان خواهد بود.

وي همچنين با اشاره به رضايت ايران از سياست بي طرفي تركيه در جنگ عراق عليه ايران مي گويد كه برخي از تحليلگران بر اين باورند كه پيام ايران به تركيه حاوي دو امر مهم يعني همكاري مؤثر درباره  پ ك ك و دوم همكاري در زمينه تكنولوژي هسته اي با تركيه خواهد بود.

تحليلگر ترك درادامه مي افزايد : اين همكاري از آن پس مطرح مي شود كه "فيروز دولت آبادي" سفير ايران در آنكارا پيشنهاد غني سازي در خاك تركيه را داد و اين يك پيشنهاد غير رسمي بود و در ميزگردي در رسانه ها مطرح گرديد، به طوري كه وزارت خارجه تركيه آن را جدي نگرفت .

چندي پيش  وزيرامور خارجه آمريكا به تركيه سفركرد، تحليلگر ترك درگفتگو با مهردرباره ارتباط سفرلاريجاني با سفر رايس مي گويد : از آنجايي كه روابط بين تركيه و آمريكا از زماني كه پارلمان اين كشور اجازه استفاده از پايگاه اين كشور در جنوب را به نيروهاي آمريكايي براي گشودن جبهه دومي عليه صدام از شمال عراق را نداد، دچار بحران شده است و ديدار اخير رايس به عنوان گامي مثبت براي ترميم روابط لطمه ديده به خاطر مسئله ذكر شده تلقي مي شود و آمريكا در صدد است تا از اين مسئله زماني كه مي خواهد با ايران تقابل كند به عنوان برگي برنده استفاده كند.

جلالي فر دستوركارديداررايس ازتركيه را تلاش عليه تهديدات تروريستي پ ك ك ، آينده عراق، موضوع هسته اي ايران، تلاش هاي مربوط به خاورميانه بزرگ و مناقشه اسرائيلي - فلسطيني و مسئله قبرس خواند و متذكر مي شود كه تركيه تمايل خود را براي همكاري اعلام و انتظارات خود را نيز از آمريكايي ها مطرح كرده و با وجود اشتراك نظر در زمينه ارزشهاي بين المللي تركيه مخالفت خود را با تكثير سلاح هاي هسته اي اعلام كرده است.

وي ضمن اصولي خواندن موضع آنكارا درباره موضوع هسته اي ايران در ديدار رايس با مقامات اين كشوروتاكيد تركيه بر حق ايران براي استفاده از انرژي هسته اي درچارچوب آژانس گفت كه آنكارا در موضع خود درباره تحريم اي اقتصادي ايران شفاف  بوده است و حمايت خود را از راه حل ديپلماتيك اعلام كرده است.

وي همچنين درباره تحريم بر اين باور است كه مخالفت تركيه با اين امر به اين دليل است كه اين اقدام، تركيه و همچنين سيستم حمل و نقل  بين دوكشور را مي تواند تحت تاثير قرار دهد.به گفته وي اهميت نفت و گاز از ديگر عوامل مخالفت تركيه با تحريم ايران است.

اين كارشناس مسائل استراتژيك همچنين اظهار داشت: آمريكا از طريق "راس ويلسون" سفير خود در آنكارا و رايس از تركيه خواسته است تا در كنار جامعه بين المللي قرار گيرد، اما اين محرمانه نيست كه آمريكا انتظار همكاري بيشتر از سوي تركيه را دارد.

وي همچنين با اشاره به بي طرفي تركيه در مسئله عراق و همچنين با توجه به اينكه آمريكا وتركيه دو متحد استراتژيك و تركيه عضو ناتو است، مي گويد: آنكارا توازن را در موضع اخير ديپلماتيك خود با آمريكا از يك طرف و همچنين مخالفت با تهاجم به ايران از سوي ديگر حفظ خواهد كرد و به عقيده اين روزنامه نگار تركيه  به عنوان همسايه ايران، درمورد اقدام نظامي و تحريم اقتصادي در آسيب پذيرترين موضع قرار دارد.

 به گزارش مهر، راس ويلسون سفير آمريكا در آنكار چند هفته قبل اعلام كرد كه واشنگتن خود را آماده مي كند تا نمايندگي هايي در ايران بازكند و سفير ايران نيز اعلام كرد كه تهران آماده پذيرش غني سازي در خاك تركيه است. در همان زمان فيروز دولت آبادي گفت كه ايران آماده پذيرش نمايندگان تركيه براي بازديد از تاسيسات هسته اي ايران است.

جلالي فر در رابطه با نقش آنكارا در زمينه موضوع هسته اي ايران اظهار داشت : اظهارات "راس ويلسون" سفير آمريكا در تركيه در نشستي با روزنامه نگاران در "آدنا" صورت گرفت. اين اظهارات درباره انتصاب ديپلمات هايي بود كه آگاه به مسائل برنامه هاي هسته اي ايران و تركيه هستند كه سفير آمريكا آن را به عنوان يك تلاش براي بازسازي حضور ديپلماتيك آمريكا در آن سوي مرزها توصيف كرد.

وي همچنين با اشاره به اظهارات و تلاش رايس در كنگره درباره ايران و تاسيس دفاتر جديد، اين تلاش ها را نه صرفاً درباره نگراني هاي مربوط به موضوع هسته اي ايران مي داند، بلكه به عقيده اين كارشناس، تركيه اين تلاش ها را براي درك بهتر آن چيزي كه در ايران مي گذرد، ارزيابي مي كند.

در بخش پاياني اين گفتگو اين كارشناس چنين مي گويد: آمريكايي ها در كنسولگري هايشان در استانبول و سفارتشان در آنكارا افرادي را براي اين منظور در نظر گرفته اند كه مي توانند فارسي صحبت كنند و يا درباره ايران مطالعه كرده اند و هدف از چنين ابتكاري فراهم آوردن ويزا براي ايرانياني است كه درصدد مسافرت به آمريكا هستند، اما وي با اشاره به اينكه ايراني ها بيش از 25 سال است كه از سفارت و كنسولگري آمريكا در تركيه براي اخذ ويزا استفاده مي كنند بر اين باور است كه آمريكا با چنين اقدامي نه در فكر حل مشكل ايراني هاست، بلكه به تعبير وي، در رويكردي صادقانه به اين مسئله، آمريكا توجه خود را به تغيير نظام سياسي در ايران بيشتر كرده است.