دكتر عباس خير آبادي - استاد دانشگاه فردوسي مشهد در گفتگو باخبرنگارفرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : اگرچه كساني ترجمه شاهنامه را خوانده اند اين اثر را بعد از ايلياد و اديسه هومر به عنوان دومين اثر حماسي جهان بر مي شمرند ولي ترجمه تنها بار معنايي لغت و محتواي اثر را مي رساند ولي در انتقال اصالت كلمه ناتوان است ولي اين به معناي برتري ايليادو اديسه هومر در حماسه جهان نيست .
وي ادامه داد : زماني كه شاهنامه سروده شد با توجه به اين كه دردها و رنجهاي قوم ايران را به تصوير كشيده بود ، مورد استقبال مردم قرار گرفت و فرهنگ ايران را تا به امروز زنده نگه داشت و باعث تغذيه روحي مردم شد .
خيرآبادي اظهارداشت : حماسه و اسطوره پهنه روياهاي يك قوم است كه آن را در وجود قهرماناني فراتر از مردم عادي جستجو مي كند و فردوسي در واقع داستان رستم , سهراب , اسفنديار و ... را خلق نكرد بلكه هنر او در بيان شيوا و دلپذيرش بود كه توانسته آن داستانها را به نظم در آورد . و چنان روحي در آن برود كه تا ابد اين قهرمانها را جاويد نمايد .
وي در خصوص پرده خواني مذهبي و الهام آنها از داستانها شاهنامه خاطر نشان ساخت : مروجان ديني به وسيله پرده خواني هاي مذهبي با بهره گيري از قصه هاي شاهنامه به ترويج مذهب شيعه پرداختند و در شرايطي كه شيعه تحت فشارهاي اجتماعي و سياسي بود به كمك داستانهاي اين كتاب ارزشمند توانستند ايمان ، دين ، مذهب ، آيين و مليت ايران را در كنار يكديگر گرد آوري كنند .
خيرآبادي درخصوص جنبه هاي اجتماعي ديگر شاهنامه به بحث ورزشهاي باستاني اشاره داشت و افزود : در طي تاريخ مردم مبارزي كه با حكومتهاي وقت مخالف بودند و از داشتن سلاح منع مي شود و به نوعي براي كسب آمادگي به ورزشهاي باستاني پناه بردند و به كمك اشعار حماسي فردوسي روحيه رزمي خود را تقويت كردند .
وي قرآن را به لحاظ فصاحت و بلاغت به عنوان تنها اثر قابل مقايسه با شاهنامه بر شمرد و تاكيد كرد : فردوسي توانست سخن را به پايه اي برساند كه كسي در جايگاه شعر حماسي به او نرسد و شايد نزديكترين اثر به شاهنامه ، گرشاسبنامه اسدي توسي باشد كه در مقام و رتبه ، شايد نسبت 100 به 20 بتوان به آنها نسبت داد .
خير آبادي در خاتمه به مهر ياد آور شد : درحال حاضرهيچكس را نمي توان پيدا كرد كه حماسه سراي خوبي باشد چرا كه الان عصر حماسه نيست و اگر حماسه ديگري هم ظهور كند نمي تواند همپاي شاهنامه باشد . هم چنين اگر فردوسي هم 50 سال قبل از دوره خودش متولد چنين حماسه ماندگاري را نمي توانست خلق كند چرا كه در خلق اين اثر شرايط و اوضاع جامعه بسيار حائز اهميت است اگر چه در توانا بودن فردوسي بحثي نيست .
نظر شما