شعر مولانا عشق ورزيدن به اسلام را به مردم آمريكا آموخته است / ايران را خانه اول خود مي دانم

به گزارش خبرنگار دانشگاهي مهر، "كلمن باركس" شاعر و مترجم انگليسي زبان در مراسم اعطاي دكتراي افتخاري به وي در تالار فردوسي دانشگاه تهران گفت: اشعار مولانا يادآور حقيقت و دوستي است و گفتگويي دروني، عشقي سركش و نجابتي سرزنده را به ما آموخته است.

وي افزود: 30 سال است كه بر روي اشعار فارسي كار مي كنم و از انجام دادن اين كار خسته نمي شوم زيرا روحم را تغذيه مي كند و ايران را خانه اول خود مي دانم. ترجمه اشعار فارسي برايم نوعي تفريح عميق و آرامشي متعالي است.

به گزارش مهر، " كلمن باركس" شاعر و استاد بازنشسته زبان انگليسي دانشگاه جورجياي آتن ( 1967 -1997) در 23 آوريل 1937 در چاتانوگا، تنسي واقع در ايالات متحده آمريكا به دنيا آمد و در همان جا نيز رشد يافت.

او مدرك كارشناسي و دكتري خود را در زبان انگليسي از دانشگاه نورث كارولينا در سالهاي  1959 و 1968 و نيز يك مدرك كارشناسي ارشد را از دانشگاه كاليفرينا در بركلي در سال 1961 اخذ كرده است.

پروفسور كلمن باركس جوايز و لوح هاي تقدير مختلفي را تاكنون كسب نموده است و كتب متعددي را تاليف يا ترجمه كرده است كه مشتمل بر شش مجلد از اشعارش نيز مي باشد. ترجمه او از اشعار مولوي بيش از نيم ميليون نسخه در سرا سر جهان فروش داشته است و به زبانهاي عمده جهان ترجمه شده است. او داراي دو فرزند و سه نوه است.

به گزارش مهر، "باركس" سي سال در دانشگاه جورجيا به تدريس نويسندگي خلاق پرداخته است. بعد از ملاقاتي با روبرت بلاي شروع به ترجمه اشعار شاعر عرفاني يعني مولانا نموده است.اين اثر در بيست مجلد منتشر شده است؛ اما جريان تبديل شدن باركس به يك رومي ( مولوي ) شناس به زماني باز مي گردد كه در سال 1976 رابرت بلاي اشعاري از رومي ( مولوي )  را به باركس نشان مي دهد و مي گويد كه اين كلمات بايد از قفس خود رها شوند كه اين جريان را از زبان خود وي نقل خواهيم كرد.

"كلمن باركس" در بياني اظهار داشت كه هرگز نام مولوي ( رومي ) رانشنيده بودم؛ اما در ژوئن 1976 روبرت بلاي يك ترجمه علمي از رومي را به من داد و گفت: اين اشعار را بايد از قفسهايشان خارج كني ، البته منظور او اين بود كه ترجمه انگليسي اشعار مولوي بايد به زباني جذاب ترو روشن تر بيشتر هماهنگ با اصل شعر در بيايد. زبان استادانه ترجمه آربري و نيكلسون سخت متعلق به سبك دوره ويكتوريا و بدون پرواز بود. در پاييز 1976 شروع به كار و بازنويسي برخي از اشعار وترجمه آن به شعر آزاد انگليسي نمودم. كارترجمه بيشتر شبيه يك عمل معنوي بود تا هركارعلمي ديگر ، من نيز استاد زبان فارسي را پيدا كردم واو نيز براي ترجمه هاي تحت لفظي ساده و تازه اي را فرستاد.

در 2 مي 1977 رويايي را تجربه كردم كه طي آن يك معلم در داخل گويي از نور به سوي من آمد. يك سال و نيم بعد آن مرد را در فيلا دلفيا ملاقات كردم. يك استاد صوفي از سريلانكا كه نامش بود. او به من گفت كه كاربر روي اثر رومي را انجام بدهم . او را چهار يا پنج بار در طي نه سال ديدم تا اينكه در هشت دسامبر 1986 او دارفاني را وداع گفت. ارتباط من با او تنها اعتباري است كه براي كار بر روي اشعار رومي دارم.

عمل بازنويسي اشعار را براي مدت هفت سال ادامه دادم تا اينكه يك مجموعه كوچك را به نام در سل 1984 منتشر كردم. به آن كتاب توسط ويليام استافورد شاعر امريكايي جايزه اي داده شد.  مجلدهاي كوچك بعدي ادامه يافت تا اينكه يك مجموعه بزرگتر به نام  باهمكاري  درسال 1995 منتشر شد. كتاب درنشر آمريكا يك پديده تلقي  مي شد. سيصد هزار  نسخه از آن به فروش رسيد و اين شرايط همچنان ادامه دارد.

"كلمن باركس" مي گويد: روي هم رفته همراه با تمام ترجمه هاي رومي كه من بر روي آنها كار كرده ام تقريبا نيم ميليون نسخه فروش  كرده است. اين امر در كشورهايي كه يك كتاب شعر بيش از ده هزار نسخه فروش نمي كند عجيب و غيرمعمول است. شعر يك شكل از هنرحاشيه اي در آمريكا محسوب مي شود اما اين ترجمه اشعار مولوي تمامي دسته بندي ها و پيش فرض ها را شكسته است. آنها به پلي مهم بين فرهنگهاي ما بدل مي شوند. غرب مدتهاي زيادي نسبت به هر چيزي كه اسلامي  و بويژه شكوه شعرجهان فارسي زبان چشم خود را بسته است. اكنون شعر رومي در دبيرستان ها و در سمينارهاي دانشگاهي تدريس مي شود و در مراسم ازدواج و درجمعهاي چند فرهنگي مورد استفاده قرار مي گيرد. من دير به سوي مولوي آمدم. وقتي كه اولين بارترجمه آربري را خواندم سي و نه ساله بودم؛ اما اين سي سال دوره تلمذ عجيب من در نزد استاد شعر مولوي بوده است و اين حرفه شاگردي همچنان ادامه دارد.