پیام‌نما

لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ مَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ * * * هرگز به [حقیقتِ] نیکی [به طور کامل] نمی‌رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید؛ و آنچه از هر چیزی انفاق می‌کنید [خوب یا بد، کم یا زیاد، به اخلاص یا ریا] یقیناً خدا به آن داناست. * * * لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّی تُنفِقُواْ / آنچه داری دوست یعنی ده بر او

۶ خرداد ۱۳۸۵، ۱۲:۴۳

اخلاق اسلامي؛ ويژگيها و امتيازات/ اخلاق الهي- 1

اخلاق الهي رابطه انسان با خالق هستي است/ برخورداري از اخلاق الهي آرامش و سعادت ابدي انسان را موجب مي شود

اخلاق الهي رابطه انسان با خالق هستي است/ برخورداري از اخلاق الهي آرامش و سعادت ابدي انسان را موجب مي شود

خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه: اخلاق اسلامى روابط مختلف انسان با خدا، خود و محيط را تنظيم مى‏ كند. به واسطه اخلاق اسلامى در مي يابيم كه چگونه رفتارى در رابطه با خدا، خويش و محيط داشته باشيم تا به مراتب والاي انساني دست يافته و به هدف غايى خلقت يعنى تقرب خداوند، آرامش و سعادت ابدى برسيم. مهمترين اين روابط ، رابطه انسان با خالق هستي است كه به عنوان اخلاق الهي از آن تعبير مي شود .

به گزارش خبرگزاري مهر، معرفت انسان به خداوند دو گونه است معرفت فطرى غير اكتسابى و معرفت حصولى. خداوند انسان را به طور فطري خداشناس و خداپرست آفريده است. انسان به اقتضاى فطرت خويش به وجود خداوند آگاه بوده و به سوى آن ذات هستي گرايش دارد.

انسان علاوه  بر شناخت و گرايش فطرى به خداوند، گرايشات فطرى ديگرى نيز دارد. گرايش انسان به لذات حسى نيز فطرى است و توجه او به امور محسوس از ويژگى ‏هاى ذاتى او است .

هر گاه انسان در توجه به محسوسات و گرايش به لذات حسى افراط كند، فطرت او پوشيده مى ‏شود و از آگاهى فطرى غافل خواهد بود، خداوند عقل را به انسان عطا فرموده است تا در اين مواقع راهنماى او باشد، انسان با عقل خويش مى‏تواند ترديدها را از خود دور سازد و آگاهى فطرى خويش را باز يابد.

معرفت انسان به وجود خداوند و صفات او هر گاه به يارى قوه عاقله و به واسطه مفاهيم كلى و دلايل عقلى صورت گيرد، معرفتى حصولى است و به دست آوردن اين معرفت نيازمند حركتى اختيارى براى شناخت حقيقت است.

اخلاق روابط انسان را به گونه ‏اى تنظيم مى‏ كند كه او را به كمال برساند. خوبى و بدى اعمال نيز بستگى به تأثير آنها در رسيدن به كمال دارد. عملى كه اثر مثبت دارد يعنى انسان را به كمال نزديكتر مى ‏كند عمل درست و خوب است و عملى كه دور كننده انسان از كمال باشد نادرست و بد است.

بنابراين تلاش براى شناخت خداوند از نظر اخلاق به دلايل مختلف ضروري است . شناخت كمال انسان وابسته به شناخت خداست كمال انسان قرب خداوند است، چگونه مى ‏توان اين كمال را شناخت بى آنكه خدا را شناخته باشيم.

كمال انسان، بالاترين رتبه معرفت به خداوند است. بالاترين مرتبه معرفت به خداوند كه براى انسان امكان‏پذير است كمال نهايى اوست .

انبيا اين مرتبه از معرفت به پروردگار و اوصاف او را دارا هستند. اديان الهى راه رسيدن به اين مرتبه را به انسان معرفى كرده ‏اند راهى كه از مسير تهذيب نفس و انجام اعمال متناسب با توانايى‏ ها و كمالات انسان مى‏گذر، راهى كه ترسيم كننده فضايل انسانى است و روابط و اعمال انسان را به گونه ‏اى تنظيم مى ‏كند كه بيشتر انسانها و بلكه همه آنها امكان رسيدن به هدف غايى خلقت را بيابند.

تشخيص درستى و خوبى اعمال، نيازمند شناخت آثار و نتايج آنها نسبت به هدف حقيقى و اصلى است پس بدون شناختن هدف امكان ارزيابى اخلاقى اعمال وجود ندارد.

يك عمل نسبت به يك هدف داراى ارزش مثبت و نسبت به هدفى ديگر داراى ارزش منفى است. براى آنكه ارزش حقيقى عمل را بشناسيم، بايد هدف حقيقى و اصيل را بشناسيم.

شناخت هدف غايى انسان، امكان طبقه بندى اهداف واسطى را فراهم مى ‏كند و ما را قادر مى‏ سازد كه ارزش هر عمل را نسبت به اهداف واسطه و هدف غايى بسنجيم. البته تشخيص آثار و نتايج تمام اعمال براى انسان امكان ‏پذير نيست. به همين دليل راه ‏شناسى علاوه بر اتكاء بر وجدان اخلاقى، نيازمند راهنايى الهى است و خداوند انبيا را براى همين امر مبعوث كرده است.

راه‏ شناسى، يعنى شناختن راه رسيدن به كمال، نيازمند شناخت راهنماى حقيقى است بدون شناخت پيامبران راه وصول به كمال به طور دقيق و مشخص شناخته نمى ‏شود. پس دليل ديگر براى ضرورى بودن شناخت خداوند ضرورت شناخت نبوت و انبياء الهى است. بدون شناخت خداوند و صفات حكمت و لطف الهى نبوت شناخته نمى ‏شود و جستجو براى شناخت پيامبر راستين معنا نمى ‏يابد.

بنابراين خداشناسى به معناى شناخت وجود و صفات خداوند، از ديد اخلاق امرى درست، خوب و واجب است. ريشه و علت تمايل انسان به شناخت خداوند كمال خواهى او است، انسان به طور فطري خواستار كمال و خواهان برترين كمال است. 

کد خبر 331503

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha