قديمي ترين فرهنگ ايراني دو زبانه در كتابخانه ملي نگهداري مي شود

به گزارش خبرنگار كتاب مهر، كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران مجموعه كم نظيري از 20 هزار نسخه خطي ايراني ، اسلامي ، عربي و لاتين را در خود جاي داده است كه اين گنجينه در تمام ايران بي نظير است.

قدمت برخي از نسخه هاي موجود در اين كتابخانه به بيش از يكهزار سال قبل باز مي گردد ، نسخه هاي قديمي  قرآن كريم ، شاهنامه فردوسي ، ديوان شعراي نامدار فارسي و عربي ، كتابهاي علمي ، فلسفي ، پزشكي ، نجوم تنها بخشي از گنجينه خطي كتابخانه ملي را تشكيل مي دهد.

قديمي ترين نسخه خطي موجود در كتابخانه ملي كتاب " الخلاص " است كه بيش از يك هزار سال قبل نوشته شده و لغتنامه عربي فارسي است كه توسط اديب نطنزي  در قرن پنجم تاليف شده است .

اين كتاب در حدود 150 برگ و در حدود 300 صفحه است كه يكي از اولين فرهنگ هاي زبان فارسي و عربي است كه تاكنون باقي مانده است.

جام جهان نماي كاتبي كتابي در علم جغرافيا كه به زبان تركي نوشته شده و حاوي بيش از50 تصوير و نقشه جغرافيايي است كه حدود عالم را بر اساس مقياس هاي چندين سده قبل نشان مي دهد يكي از گنجينه هاي نفيس اين كتابخانه است.

كتاب " التفهيم " ابوريحان بيروني به همراه تصاوير متععد نجومي، شرح "اشارات" بوعلي كه توسط خواجه نصيرالدين طوسي تحرير شده ، دست نويس كتاب "فصوص ابن عربي" و شرح و حاشيه آن از شيخ بهايي ، نسخه بي نظيري از قرآن بايسنقري ( منسوب به بايسنقر ميرزا ، فرزند شاهرخ تيموري ) در قرن نهم هجري قمري ، نمونه قرآن به خط دختر فتحعلي شاه قاجار، نسخه اي از ذخيره خوارزمشاهي در طب تاليف جرجاني در قرن هفتم قمري ( اين كتاب به صورت مصور تمامي بخش هاي بدن انسان و برخي از حيوانات را با تصاويري دقيق شرح داده است) تنها بخشي از اين كتابها را تشكيل مي دهد.

نسخه هاي خطي انجيل در ايران بسيار نادر و كمياب است و اكثر اين نسخ از اين خارج شده و كتابخانه ملي بعد از سالها تلاش نسخه اي از كتاب انجيل مربوط به 250 سال قبل را كه حاوي چندين مينياتور نفيس است را خريداري كرده است و نسخه خطي ديگري از انجيل را هم نيز به زودي خريداري مي كند.

در اين بخش ز كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در كناب به نمايش گذاشتن نسخ خطي در يك نمايشگاه ويژه ، بخشي نيز به نمايش شاهكارهاي هنر نگارگري ايراني در كتابهايي مانند قرآن كريم ، شاهنامه و ديگر دوادين شعراي گذشته اختصاص دارد.

مرقعات نفيس از شعر ، فرامين سلاطين و ديگر متون كهن هم دراين كتاخانه به نمايش گذاشته شده است .
در كنار آن بخشي نيز به هنر جلد سازي و صافي ايراني اختصاص يافته است كه در آن مي توان قديمي ترين جلدهاي كتابهاي نفيس خطي را مشاهده كرد.

يكي از مهمترين بخش هاي اين مجموعه ضد عفوني ، مرمت ، فهرست نويسي نسخ خطي است كه به صورت مستمر در حال انجام است و با توجه به خريد مداوم نسخ خطي براي كتابخانه ملي و ورود اين كتابها به كتابخانه اين كارها هميشه در حال انجام است.

در بخش ديگري از اين مجموعه از نسخ خطي اسكن ديجيتالي تهيه مي شود كه كار اسكن كردن نيمي از كتابها با "رزلوشن" بالا به پايان رسيده و بقيه هم در حال انجام است.

پروژه تهيه ميكروفيلم ، دركتابخانه ملي با تهيه ميكروفيلم از نيمي از كتابهاي خطي نيمه كاره مانده و به دليل سهولت استفاده و كيفيت بهتر اسكن ديجيتالي نسبت به ميكروفيلم و همچنين استقبال روز افزون از شيوه اسكن ديجيتالي از اين پس تنها از روي اسناد نسخه ديجيتالس تهيه مي شود.