امير حسن چهلتن : ادبيات عامه پسند ، به مجامع جدي و دانشگاهي راه پيدا نمي كند

امير حسن چهلتن ، رمان نويس معاصر در گفت و گو با خبرنگار ادبي " مهر "  با بيان اين مطلب ، از رسانه هاي كتبي و شفاهي كشور خواست تا در قبال ادبيات ، موضع شفاف تري داشته باشند وبه اين حوزه تخصصي ، از ديدگاه هاي شخصي ، جناحي و سياسي نگاه نكنند.
وي با اشاره به اين كه ادبيات جديد ما فرم و قالب خود را از فرهنگ هاي ديگر گرفته است ، افزود : در داستان از " هدايت " و در شعر از " نيما " به بعد تئوري هاي جديدي در ادبيات تعريف و ترسيم شد ، البته ما بايد به اين مطلب بپردازيم كه يك نويسنده ايراني چگونه مي نويسد و تا چه اندازه خود را به حفظ زبان فارسي متعهد مي داند؟
نويسنده رمان " تالار آئينه "  يادآور شد : ادبيات و كتاب در كشور ما متاسفانه از مشكلات عمده اي رنج مي برد و اگر اين مشكلات برطرف نشود ، به راحتي مي توان گفت كه ادبيات ، به ورطه روزمرگي و روزمره زدگي كشيده خواهد شد.
اين رمان نويس با برشمردن برخي از مشكلا تي كه برسر راه كتاب و ادبيات وجود دارد ، افزود : معلوم نيست كساني كه در

معلوم نيست كساني كه در   وزارت  ارشاد ، كتاب ها را قبل از انتشار مورد بازبيني قرار مي دهند ، تا چه اندازه از بضاعت ادبي و فرهنگي برخوردار هستند و در اين زمينه ، هيچ گاه توضيح قانع كننده اي ارائه نشده است

نام گوينده : امير حسن چهلتن

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي كتاب ها را قبل از انتشار مورد بازبيني قرار مي دهند ، تا چه اندازه از بضاعت ادبي و فرهنگي برخوردار هستند و در اين زمينه ، هيچ گاه توضيح قانع كننده اي ارائه نشده است.
چهلتن كه پيش از اين ، " دخيل بر پنجره فولاد " و " " ديگر كسي صدايم نزد " را نوشته است ،  با انتقاد از اين كه رسانه ها با  كتاب و ادبيات برخورد ابزاري دارند ، تصريح كرد : مسلما كشورهايي هم وجود دارند كه دررويارويي با مشكلاتي كه برخي از آنها را به اختصار گفتم ، به مراتب وضعيتي حادتر از ما دارند ، البته ما نبايد براي بهبود شرايط در فرهنگ و ادبيات ، با اين نمونه ها كاري داشته باشيم و همواره براي دستيابي به نقطه مطلوب ، تلاش كنيم.
اين رمان نويس گفت :  كتاب و اثر نويسنده را بايد در دسترس مخاطب ، يعني  كتاب فروشي هاي مستقل  ديد ، زيرا شبكه هاي  انحصاري توزيع كتاب ، عموما آثار كم ارزش و سطحي را تبليغ و توزيع مي كنند و به ذائقه خوانندگان ضربه مي زنند.
چهلتن در ادامه صحبت هاي خود با خبرنگار ادبي "مهر" افزود : همه نويسندگان يك جامعه فرهنگي بايد در شرايطي برابر قرار بگيرند تا بتوانند به سهولت ،  به توليد و ارائه رهيافت هاي فكري شان ادامه دهند.
پديد آورنده كتاب هايي چون : " تهران ، شهر بي آسمان " و " عشق و بانوي نا تمام "  درباره روند رو به رشد انتشار كتاب هاي عامه پسند و سطحي خاطرنشان كرد : بايد به مخاطب اجازه داد تا دست به گزينش بزند و كتابي را بخواند كه مي پسندد ، در همه جاي دنيا نوعي ادبيات عامه پسند وجود دارد ، اين نوع آثار در غرب ، به عنوان ادبيات " بست سلر " معروف است و از فروش بالايي برخوردارند ، اما براي ناقدان و خواص ، جذاب نيستند.
وي افزود : در غرب نويسنده اي با نام " دانيل استيل " وجود دارد كه حتي سوپرماركتي ها هم كتاب هايش را عرضه مي كنند ، با خواندن پشت جلد برخي از كتاب هاي اين نويسنده متوجه مي شويم كه سر از چاپ پنجاه و چندم و شمارگاني ميليوني در آورده است! اما مسلما اين اثر ، هرگز نمي تواند به دانشگاه و مجامع علمي و جدي راه پيدا كند و بررسي آن به عنوان تز فارغ التحصيلي يك دانشجو مطرح باشد ، در كشور ما هم از اين دست آثار، فراوان  هست ...
چهلتن با بيان اين كه ادبيات ماندگار ، ادبياتي نيست كه در شمارگان وسيع منتشر شود و مورد اقبال عمومي قرار بگيرد ، تصريح كرد : همين امروز هم آثار " ويليام شكسپير "  شمارگان بسيار محدودي دارند ، اما پنج قرن است كه در ادبيات جهان حضور دارد و ميليونها كتاب و نقد و تحليل درباره ديدگاه ها و آثارش عرضه شده است.
اين رمان نويس گفت : اعتقاد جامع شناسان ادبيات اين است كه بست سلرها بعد از چند دهه عمر هنري شان به پايان  مي رسد و سريع تر از آن كه خودشان تصور كنند ، فراموش مي شوند.
چهلتن خاطرنشان كرد : در بين منتقدان اين نظريه وجود دارد كه اگر ما بخواهيم به طور مثال ، جامعه قرن نوزدهم روسيه را بشناسيم ، مي توانيم به آثار داستايوفسكي مراجعه كنيم ، اما براي شناختن جامعه قرن بيستم آمريكا ، كتاب هاي داستايوفسكي هيچ كمكي به مخاطب خود نمي كند و بايد به سراغ آثار " ويليام فاكنر " رفت ، نويسنده اي كه شمارگان كتاب هايش از سي هزار جلد فراتر نمي رود ... اما عميق و بحث انگيز است وظرائف زندگي بشر در آن حلاجي مي شود.
اين نويسنده با اشاره به اين كه برخي از داستان ها و كتاب ها مطلقا جنبه سرگرمي دارند و بخش هايي از اوقات مخاطب خود را پر مي كنند ، گفت : ما در جايگاه نويسنده ، نمي توانيم مدام از آدم ها بخواهيم كه تفكر كنند و دنياي درون و برون را تجزيه و تحليل نمايند ، زيرا كتاب هم  قادر است مانند ساير ابزارهايي كه در اختيار بشر امروز است ، اسباب تفريح و لذت انسان ها را فراهم كند ، درست مانند زماني كه يك نفر به تماشاي مسابقه فوتبال مي رود و يا در محيطي سرسبز ، قدم مي زند ، در چنين وضعيتي ، نبايداز فرد ، انتظار تفكر و عميق نگري داشت.

تعداد بسياري از جوانان امروز را مي توان يافت كه هنوز آثار رجبعلي اعتمادي را مي خوانند ، اما حتي يك بيت از اشعار حافظ را نخوانده اند ! آيا در چنين شرايطي بايد بگوييم كه چون كارهاي " ر- اعتمادي " شمارگان و مخاطب بيشتري دارد ، پس او موفق تر از بقيه است ؟

چهلتن تصريح كرد :  متاسفانه سطح مطالعه در كشور ما بسيار پايين است و ما ايراني ها عادت به خواندن كتاب نداريم.
وي در ادامه افزود : تعداد بسياري از جوانان امروز را مي توان يافت كه هنوز آثار رجبعلي اعتمادي را مي خوانند ، اما حتي يك بيت از اشعار حافظ را نخوانده اند ! آيا در چنين شرايطي بايد بگوييم كه چون كارهاي " ر- اعتمادي " شمارگان و مخاطب بيشتري دارد ، پس او موفق تر از بقيه است ؟ اين طرز سنجش ، در حوزه هاي تخصصي مانند ادبيات جوابگو نيست.
چهلتن در ادامه صحبت هاي خود گفت : نگاه  مردم كوچه و بازار به ادبيات و هنر نبايد ملاك ما  باشد ، آنها از بين دو تابلوي نقاشي هم اثري را مي پسندند كه برايشان ملموس باشد ، اما از زواياي تخصصي و كارشناسي آن غفلت مي كنند ، بنابراين عاميانه نويس ها و كساني كه آثار خود را در شمارگان وسيع منتشر مي كنند ، نبايد از اين اتفاق چندان  هم خرسند باشند ، زيرا حيات هنري آنها  در مقطع زماني محدودي تعريف شده است.
امير حسن چهلتن با تاكيد بر لزوم بهره گيري از وسائل ارتباطي جديد در دنياي مدرن افزود : امكاني كه اينترنت در اختيار ما مي گذارد ، سرعت انتقال اثر است كه پيشتر در دنياي كتاب محقق نمي شد و نويسنده با ارسال اثر مكتوب خود به نقاط مختلف در داخل يا خارج از كشور ، اعلام حضور مي كرد، آژانس هايي نيز وجود دارند كه در امر ارسال كتاب ، فعال هستند .

وي گفت : علاقه مند امروز ادبيات ، به سايت هاي ادبي مراجعه مي كند و از تازه ترين اتفاقاتي كه در اين وادي مي افتد ، مطلع مي شود ، پس وسائل ارتباطي جديد فقط تسريع و تسهيل مي كنند و قرار نيست اتفاقي فراتر از اين كه هست ، رخ دهد.
اين رمان نويس تصريح كرد : ادبيات ما به سرعت به سمت شفاف شدن به پيش مي رود ، البته  در ادبيات قرن نوزدهم در سطح جهان ، نوعي تك صدايي حاكم بود و اين نويسنده بود كه خوب و بد را با شخصيت سازي هايش تعيين مي كرد و داناي كل نامحدودي وجود داشت و در برخي مواقع ، نويسنده خود را جانشين خدا معرفي مي كرد ، اما در ادبيات قرن بيستم وضعيت به صورت ملموسي متحول شد  و ادبيات به سمت چند صدايي شدن رفت ، اين ادبيات نسبي گرا و متكثر ، همان چيزي است كه امروز مخاطبان ادبيات از نويسنده ها مي خواهند و طبيعي است كه تا حدود زيادي جاي خود را در جهان امروز بازمي كند.
" چيزي به فردا نمانده است ... " ، " مهر گياه " و " روضه قاسم " از ديگر آثار منتشر شده امير حسن چهلتن است.