به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر ، هوا نيز مانند ساير منابع محيط زيست ، داراي ظرفيت محدود است و تحمل تخليه مواد زائد و سمي مختلف را ، تا حدي كه امروزه بشر به آن تحميل كرده است ، ندارد.
كلانشهر تهران و شهروندان ساكن در اين " ابر كشور " ، چند سالي است كه با معضل آلودگي هوا و پيامدهاي منفي آن دست و پنجه نرم مي كنند تا شايد ابرهاي سياه از بالاي سر آنان رخت بر بندد و آسمان آبي جايگزين آن شود.
روپايي كه تحقق آن دور از دسترس نيست اما قطع به يقين در شرايط كنوني كه هر روز شاهد ورود بي رويه انواع وسايل نقليه ، از موتورسيكلت گرفته تا خودروهاي تقريبا غير استاندارد توليد داخل هستيم كه باعث شده روز به روز بر حجم آلودگي هواي شهر افزوده شود ، شايد اين رويا همچنان يك آرزوي دست نيافتني باشد!
البته ناگفته نماند كه در كنار ورود بي رويه وسايل نقليه اي كه سوخت آنها بنزين است ، بايد به تردد ماشين هاي دودي دهه هاي 40 ، 50 ، 60 و... نيز اشاره داشت كه همچنان اگزوز آنها ، گازهاي سمي توليد مي كند و هيچ كس قادر نيست طرح و برنامه ايي براي خروج " خودروهاي فرسوده " ارائه دهد كه به مرحله اجرا رسيده باشد!
بر اساس آنچه كه عنوان مي شود ، هر گونه تغيير در ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي عناصر تشكيل دهنده هوا را ، " آلودگي هوا " مي گويند و اين وضعيت تنها مشكل تهران نيست . بلكه همه كشورها با توجه به مسئله افزايش جمعيت ، توسعه شهرها ، افزايش وسايل نقليه و گسترش ترافيك شهري ، توسعه سريع و نامتعادل اقتصادي ، استفاده نامناسب از سيستم ها و دستگاههاي صنعتي ، افزايش مصرف انرژي و عدم رعايت مقررات زيست محيطي ، با مشكل آلودگي هوا مواجه هستند.
در حال حاضر بيش از يك ميليارد نفر از جمعيت جهان در هواي آلوده و ناسالم تنفس مي كنند كه شهروندان تهراني نيز از اين قائده مستثني نيستند. هر سال حدود 3 ميليون نفر در اثر آلودگي هوا و بيماري هاي قلبي و تنفسي ناشي از آن ، مي ميرند كه 80 درصد اين جمعيت را مردم فقير جهان تشكيل مي دهد و البته بيشتر آنان ، زنان و كودكاني هستند كه از چوب و فضولات حيواني براي پخت و پز و گرم كردن خانه ها استفاده مي كنند.
انسان به هنگام تنفس ، همراه با دريافت اكسيژن هوا ، گازها و ذرات مضر نيز تنفس مي كند كه اين امر موجب بروز انواع اختلالات تنفسي مي شود.
همچنين ، آلودگي هوا سبب ايجاد حساسيت هاي پوستي و چشمي و بروز بيماري هاي خطرناك در انسان مي شود كه بدون شك ، روند رو به افزايش آلودگي هوا ، موجب تشديد اين قبيل بيماري ها مي گردد...
هر ساله مقدار زيادي گازهاي سمي و ميلياردها تن CO2 به دليل استفاده نامناسب از سوخت هاي فسيلي مانند نفت ، زغال سنگ ، گازوئيل و بنزين در صنايع ، وسايل خانگي ، تجاري و وسايل نقليه موتوري ، وارد جو مي شود. البته مهم ترين منبع آلودگي در شهرهاي بزرگ ، وسايل نقليه موتوري هستند . به ويژه خودروهاي قديمي و فرسوده كه با مصرف زياد بنزين ، مقدار زيادي آلاينده وارد جو مي كنند.
بر اساس آمار و ارقام منتشره ، ميزان مصرف زغال سنگ ، نفت و گاز طي سال 1950 ميلادي ، به ترتيب 1074 ، 470 و 170 ميليون تن بوده است كه در اثر آن 1612 تن كربن در هوا منتشر شده است. اين وضعيت در سال 200 ميلادي ، به ترتيب 2298 ، 3529 و 2207 ميليون تن بوده كه در اثر آن 6443 تن كربن منتشره شده است.
وسايل نقليه موتوري ، با مصرف سوخت هاي فسيلي موجب رها شدن گازهاي منوكسيدكربن ، اكسيدهاي ازت ، هيدوركربورها و سرب در هوا مي شوند.
سرب فلزي سنگين و سمي است كه در تركيب بنزين وجود دارد. اين ماده سمي از طريق تنفس و بلعيدن گرد و غبار حامل سرب همراه با مواد غذايي و يا به دهان بردن اسباب بازي ها توسط كودكان ، وارد بدن مي شود.
سرب در گذشته به وفور در رنگ ها ، لوله هاي آب و قوطي هاي كنسرو ، مورد استفاده قرار مي گرفت و هنووز هم خطر مسمويت از سرب به وسيله رنگ هاي قديمي وجود دارد.
طبق نظريات پزشكي ، اگر بدن داراي كلسيم و آهن لازم نباشد ، به جاي آن سرب جذب مي كند و يك رژيم غذايي فاقد پروتئين ، ويتامين C و روي نيز موجب افزايش ميزان جذب سرب مي شود.
سرب وارد شده به هوا ، مي تواند موجب آسيب هاي مغزي ، به خصوص در كودكان تا 6 سال شود و البته سطح بالاي سرب در بزرگسالان ، موجب مشكلات باروري در مردان و زنان ، اختلالات عصبي ، مشكلات حافظه و درد عضلات مي شود.
بر اساس آنچه كه مدير آموزش شركت كنترل كيفيت هواي تهران اعلام كرده است ، تهراني ها فقط 8 درصد روزهاي سال گذشته هواي پاك تنفس كرده اند و اين در حالي است كه 69 درصد روزها طي سال 83 در شرايط سالم قرار داشت كه اين وضعيت طي سال 84 به 70 درصد رسيد.
همچنين ، در سال 83 حدود 46 درصد روزها در شرايط پاك قرار داشت كه اين شرايط طي سال 84 به 28 درصد كاهش يافت.
البته ، تشديد بروز چنين وضعيتي در تهران ، بيشتر متوجه خودروها است. به طوري كه بر اساس اظهارات مديرعامل سازمان حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران ، آلودگي خودروهاي پايتخت با آلودگي30 ميليون خودرو برابري مي كند.
طبق اعلام كميته اطلاع رساني و تحقيقاتي " آلودگي هوا و اثرات آن بر سلامت " ، سهم سرانه هر فرد در آلودگي هواي تهران كه از وسايل نقليه شخصي استفاده مي كند ، 14 برابر فردي است كه با اتوبوس هاي شهري تردد مي كند.
مطالعات انجام شده نشان مي هد كه هزينه يك كيلومتر مسافت طي شده اعم از بنزين ، تعميرات ، جريمه و عوارض وسايل نقليه شخصي 9 برابر بيشتر از وسايل نقليه عمومي است.
بررسي ها نشان مي دهد تهران طي سال گذشته 300 برابر زماني بيشتر از استاندارد سازمان بهداشت جهاني ، در برابر آلاينده منوكسيد كربن در وضعيت ناسالم قرار داشت.
مطابق استاندارد اوليه سازمان بهداشت جهاني ، در معدل 8 ساعته منوكسيد كربن حتي نبايد يك روز هم در طول سال در وضعيت ناسالم قرار داشته باشيم كه اين امر نشان دهنده آلودگي بالاي هواي تهران است.
در هر حال ، آلودگي هوا يكي از بزرگترين مشكلات پيش روي انسان امروزي است . حيات زمين ما و موجودات آن ، به مبارزه انسان با آلودگي هاي محيط زيست به ويژه مبارزه با آلودگي هوا بستگي دارد.
كنترل جمعيت ، افزايش سطح پوشش گياهي ، پيشگيري از ناوبدي جنگل ها ، استفاده از انرژي هاي تجديد شونده مانند باد ، خورشيد و انرژي گرمايي زمين به جاي سوخت هاي فسيلي و غير قابل تجديد ، ازجمله راههاي مبارزه با آلودگي هوا به شمار مي رود اما بدون ترديد موفقيت برنامه هاي مباززه با آلودگي هوا ، بدون همكاري مردم ممكن و ميسر نخواهد بود.
نظر شما