بازخواني شخصيت علمي شهيد دكتر مصطفي چمران

به گزارش خبرنگار دانشگاهي مهر، دكتر مصطفي چمران در سال 1311 در تهران، خيابان پانزده خرداد، بازار آهنگرها، سرپولك متولد شد. وي تحصيلات ابتدايي خود را در مدرسه انتصاريه، نزديك پامنار گذراند و پس از آن به در دارالفنون و دبيرستان البرز دوران متوسطه را گذراند. وي تحصيلات دانشگاهي خود را در دانشكده فني دانشگاه تهران ادامه داد و در سال 1336 در رشته الكترومكانيك فارغ التحصيل شد و يك ‏سال به تدريس در دانشكده فني پرداخت.

وي در همه دوران تحصيل شاگرد اول بود به همين دليل در سال 1337 با استفاده از بورس تحصيلي شاگردان ممتاز به امريكا اعزام شد و پس از تحقيقات‏علمي در جمع معروف ترين دانشمندان جهان در دانشگاه كاليفرنيا و دانشگاه بركلي معتبرترين دانشگاه امريكا با ممتازترين درجه علمي موفق به اخذ دكتراي الكترونيك و فيزيك پلاسما شد. 

مدرك دانشگاهي و آكادميك دكتر شهيد چمران

دكتر مصطفي چمران از 15سالگي در درس تفسير قرآن مرحوم آيت‏ الله طالقاني، در مسجد هدايت و درس فلسفه و منطق استاد شهيد مرتضي مطهري و بعضي از اساتيد ديگر شركت مي ‏كرد و از اولين اعضاء انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه تهران بود.

وي در مبارزات سياسي دوران دكتر مصدق از مجلس چهاردهم تا ملي شدن صنعت‏ نفت شركت داشت و از عناصر پرتلاش در پاسداري از نهضت‏ ملي ايران در كشمكش ‏هاي مرگ و حيات اين دوره بود. بعد از كودتاي ننگين 28 مرداد سال 1332و سقوط حكومت دكتر مصدق به نهضت مقاومت ملي ايران پيوست و سخت‏ ترين مبارزه ها و مسئوليت هاي او عليه استبداد و استعمار شروع شد و تا زمان مهاجرت از ايران، بدون خستگي و با همه قدرت خود، عليه نظام طاغوتي شاه جنگيد و خطرناك ‏ترين مأموريت ‏ها را در سخت‏‏ ترين شرايط با پيروزي به انجام رسانيد.

چمران در امريكا با همكاري بعضي از دوستانش براي اولين ‏بار انجمن اسلامي دانشجويان امريكا را پايه ‏ريزي كرد و از مؤسسين انجمن دانشجويان ايراني در كاليفرنيا و از فعالين انجمن دانشجويان ايراني در امريكا به شمار مي ‏رفت كه به دليل اين فعاليت ‏ها، بورس تحصيلي شاگرد ممتازي وي از سوي رژيم شاه قطع شد.

وي پس از قيام خونين 15خرداد سال 1342و سركوب مبارزات مردم مسلمان به رهبري امام‏خميني (ره) در اقدامي جسورانه به همراه بعضي از دوستان خود رهسپار مصر مي ‏شود و مدت دو سال، در زمان عبدالناصر،‌ سخت‏ ترين دوره‏هاي چريكي و جنگ‏ هاي پارتيزاني را مي‏آموزد و به عنوان بهترين شاگرد اين دوره شناخته مي‏شود و فوراً مسئوليت تعليم چريكي مبارزان ايراني به عهده او گذارده مي شود.

بعد از وفات عبدالناصر، ايجاد پايگاه چريكي مستقل، براي تعليم مبارزان ايراني، ضرورت پيدا مي‏ كند و لذا دكتر چمران رهسپار لبنان مي ‏شود تا چنين پايگاهي را تأسيس كند. او به كمك امام موسي ‏صدر، رهبر شيعيان لبنان، حركت محرومين و سپس جناح نظامي آن، سازمان «امل» را براساس اصول و مباني اسلامي پي ‏ريزي كرد. 

دكتر چمران با پيروزي انقلاب اسلامي ايران بعد از 23 سال هجرت به وطن بازگشت و تجربيات انقلابي و علمي خود را در خدمت انقلاب ‏گذارد. وي فعالانه و قاطعانه به سازندگي پرداخت و در شغل معاونت نخست ‏وزير در امور انقلاب به حل كردستان پرداخت و در موضوع «پاوه» قدرت ايمان و شجاعت او بر همگان ثابت شد.

دكتر چمران بعد از پيروزي در كردستان به تهران احضار شد و از طرف امام خميني (ره) بنيانگذار انقلاب اسلامي به وزارت دفاع منصوب شد.

دكتر مصطفي چمران همچنين در اولين دور انتخابات مجلس شوراي اسلامي، از سوي مردم تهران به نمايندگي انتخاب شد. وي سپس به نمايندگي رهبر كبير انقلاب اسلامي در شورايعالي دفاع منصوب شد و مأموريت يافت تا بطور مرتب گزارش كار ارتش را ارائه كند.

ايجاد واحد مهندسي فعال براي ستاد جنگ هاي نامنظم يكي از برنامه هايي بود كه به كمك آن، جاده‏هاي نظامي به سرعت در نقاط مختلف ساخته شد و با نصب پمپ‏هاي آب در كنار رود كارون و احداث يك كانال به طول حدود بيست كيلومتر و عرض يك متر در مدتي حدود يك ‏ماه، آب كارون را به طرف تانك‏ هاي دشمن روانه ساخت، به طوري كه آنها مجبور شدند چند كيلومتر عقب‏نشيني كنند و سدي عظيم مقابل خود بسازند و با اين عمل فكر تسخير اهواز را براي هميشه از سر به دور دارند.

دكتر چمران در سحرگاه سي ‏و يكم خردادماه سال شصت، پس از خداحافظي با رزمندگان در منطقه دهلاويه بر اثر تركش خمپاره به پشت سر به شهادت رسيد.

وي كتاب هايي از جمله  بينش و نيايش، انسان و خدا، خدا بود و ديگر هيچ نبود، كردستان، لبنان، رقصي چنين ميانه ميدانم آرزوست و زيباترين سروده هستي را نيز به رشته تحرير در آورده است.