پوكي استخوان شايعترين بيماري متابوليك استخوان است

به گزارش خبرنگار علمي خبرگزا ري مهر ، گرچه ايجاد استئوپوروز يا پوكي استخوان با وضعيت فيزيولوژيك بد ن مرتبط است وبيماري مولتي فاكتوريال است ولي وضعيت تغذ يه اي فرد بسيار بر روند تسريع آن تاثير دارد . مهمترين عوامل تغذ يه اي  موثر در ايجاد آن رژيم غذايي كم كلسيم ، كمبود ويتامين D ، برنامه غذايي پر پروتئين وپر نمك ، مصرف سيگاروالكل و مصرف زياد قهوه مي باشند .
استخوان ها به عنوان منبع ذخيره اي براي كلسيم و فسفر عمل كرده ، و در موارد لزوم كمبودهاي غذايي را جبران مي كنند . در موارد دريافت كم كلسيم ، براي حفظ كلسيم پلاسما و عد م اختلال عمل بافت هاي  وابسته ، توده استخواني كاهش يافته تا كلسيم خون ثابت بماند . ميزان ذخيره استخوان ها با سن نسبت عكس دارد .
اغلب مواد غذايي غيراز لبنيات، داراي ميزان كلسيم كمتر از 20 ميليگرم به ازاي  هر 100 كيلو كالري هستند . بنابراين اگر در برنامه غذايي لبنيات گنجانده نشود ميزان كلسيم دريافتي بدن كمتر از ميزان توصيه شده خواهد بود . ميزان كلسيم مورد نياز روزانه بد ن افراد در سنين مختلف متفاوت است .  واز 800 ميلي گرم براي 1تا5 ساله ها تا 1500 ميلي گرم براي افراد بالاي 65 سال تفاوت مي كند . هر ليوان شير داراي 300 ميلي گرم كلسيم است و اگر يك فرد بزرگسال بخواهد نيازش را فقط با شير جبران كند بايد 2تا 3 ليوان شير دريافت كند . در گروه لبنيات كشك ، پنير و ماست از منابع غني كلسيم مي باشند ، ولي كره ، خامه و سر شير داراي ميزان ناچيزي كلسيم است زيرا كلسيم در چربي محلول نيست .
اگر كسي شير دوست ندارد ويا نمي تواند تحمل كند مي تواند با مصرف بادام ، فند ق و كنجد نياز كلسيم خود را تامين كنند . در ميان سبزيجات نيز تربچه ، جعفري ، كلم و گل كلم منابع خوبي براي كلسيم هستند .  گوشت قرمز ، مرغ و ماهي داراي كلسيم كمتري هستند ولي صدف دريايي منبع خوبي براي كلسيم است . براي تهيه عصاره كلسيم از استخوان ، مي توان استخوان هاي مرغ ، ماهي و گوشت را در محلول آب و سركه جوشاند . كلسيم استخوان در محيط اسيدي از استخوان شسته شده و در محلول حل مي شود . از اين عصاره مي توان در تهيه سوپ ، آش و غذاهاي ديگر استفاده كرد . يك قاشق غذاخوري از اين عصاره حاوي حدود 100 ميلي گرم كلسيم است .   
ويتامين D با اتصال به حمل كننده كلسيم ، انتقال فعال كلسيم از مخاط روده را تسهيل مي كند . اين عمل در موارد دريافت كم كلسيم اهميت بيشتري دارد زيرا جذب  به صورت غير فعال از طريق نفوذ بين سلولي نيز اتفاق مي افتد . نشان داده شده كه روزانه دريافت حدود 1600 واحد بين المللي ويتامين D از تمام منابع براي حفظ سطح سرمي ويتامين D لازم است .