به گزارش خبرنگار موسيقي مهر، معيني كرمانشاهي كه براي ياد كرد از هنرمند مرحوم علي تجويدي و برشمردن مولفههاي ترانه هاي بيژن ترقي به روي صحنه رفته بود در اين باره گفت : هنر ترانه سرايي در ايران – به دلايل مختلف و در زمانههاي مختلف – چندان جدي گرفته نشد چون با موسيقي و آواز خواننده توام بود و به اين علت ارزشمند شمرده نميشد.
وي افزود : علاوه بر قبحي كه موسيقي نزد مردم داشت، عامل ديگري نيز سبب شد ترانه سرخورده بشود و آن شوخي دوستانهاي بود كه بين ايرج ميرزا و مرحوم عارف قزويني پيش آمد. ايرج ميرزا ، به عارف كه با ترانه هايش آن همه براي مشروطه زحمت كشيده بود با اين گفته كه "توشاعر نيستي تصنيف سازي" ظلم كرد.
كرمانشاهي كه به گفته خود عمري را در اين كار صرف كرده است اظهارداشت : بايد توجه داشت كه موسيقي وقتي به تنهايي اجرا ميشود حالتي روحاني و آسماني دارد. كلام ترانه سرا وقتي با صداي خواننده به اين موسيقي افزوده ميشود در واقع حالت موسيقي را براي مخاطب شرح ميدهد.
ترقي، نواب صفا، تورج نگهبان و رهي معيري از جمله كساني بودند كه اين ترانه سرا در سخنراني خود به عنوان موفق ترين ترانه سرايان موسيقي معاصر ايران از آن ها ياد كرد.
وي ادامه داد : بسياري از شعراي مطرح آن روزگار دلشان ميخواست ترانه اي بگويند تا پخش آن از راديو سبب شهرتشان بشود اما كار دشوار بود و نميتوانستند. اين بود كه به تخفيف و خوار شمردن ترانه سرايان مشغول شدند و چون در مطبوعات بودند از هيچ كوششي براي اين كار دريغ نكردند.
وي در فرازي ديگر از سخنرانياش ، با گله از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي خواست تا درباره چاپ و خواندن ترانههاي ترانه سرايان بزرگ ايران با احساس مسووليت بيشتري رفتار كنند.
كرمانشاهي در پايان از وضع ترانه سرايي امروز ايران اظهار تاسف كرد و گفت : مادامي كه به ترانه سرايان بزرگ ايران توجه نشود نتيجه اين ميشود كه ميبينيد. ترانههايي كه گاهي فكر ميكنم تنها كساني به آن ها گوش ميدهند كه يا شعور موسيقي ندارند و يا اين كه اصلا اهل شنيدن نيستند.
در ادامه مراسم ، استاد همايون خرم ديگر سخنران اين نكوداشت نيز بحث خود را بر اهميت و كاربرد ترانه در موسيقي تصنيفي ايران متمركز كرد.
وي اظهار داشت : ترانه سرا كارش با شاعر از اين جهت متفاوت است كه او بر احساس متكي است و شاعر به قوه خيال. شاعر به دنبال قوافي و وزن است و متوجه آرايه ها و صنايع ادبي، اما ترانه سرا جز اين ها به هماهنگي شعر با موسيقي نيز ميانديشد و كارش را بر اساس احساس و عشق به سرانجام ميرساند.
سازنده آهنگ "سنگ خارا" كه در اين اثر از ترانه بيژن ترقي بهره برده است در پايان گفت : ترانه سرا اگر عشق در كارش نباشد حكم شعر سعدي را دارد كه ميگويد "صورتي دارد ولي جانش نيست".
بيژن ترقي نيز كه با وجود كهولت سن و بيماري در اين مراسم حاضر شده بود در سخنان كوتاهي گفت : دلم ميخواهد كاري را كه ما كردهايم جوانها ادامه بدهند و از ياد نبرند. كار ما را پخش كنيد كه جوانها ببينند چه بوده و بدانند چرا به اين وضعيت افتاده است.
"احمد پناهي سمناني" – محقق و مولف كتاب ترانه و ترانه سرايي در ايران – نيز در فرصت كوتاهي كه از جلسه باقي مانده بود به سير پيدايي و گوناگونيهاي ترانه در ايران اشاره كرد و از نقش ترانه در مناسبتهاي مختلف سخن گفت.
"اهورا ايمان" – دانش آموخته ادبيات فارسي و پژوهشگر نيز در اين جلسه ويژگيهاي ترانهها واشعار ترقي را برشمرد. به گفته او ترانههاي ترقي ، حتي جدا از آهنگ نيز خواندني هستند و به تنهايي هم اگر خوانده شوند صاحب سياق و سبك و وزن و معنا هستند.
در اين مراسم علاوه بر سخنراني هنرمندان ياد شده ، گروه موسيقي "رهروان عشق" دو ترانه از ميان آثار علي تجويدي با نامهاي "تو بودي" و "پشيمانم" را اجرا كردند.
در پايان نيز از احمد پناهي سمناني، مسعود زرگر، محمدرضا گرگين زاده و حبيب الله نصيري فر با اهداي لوح تقدير به خاطر كوشش در اين عرصه تقدير شد.
نظر شما