موردی از ایدز و هپاتیت در اهداکنندگان مستمر خون نداشته ایم

به گزارش خبرنگار مهر، علی‌اکبر پورفتح‌اله در حاشیه مراسم آغاز ساخت پنج مرکز بزرگ اهدای خون در تهران در جمع خبرنگاران افزود: اینکه در پنج سال گذشته در میان اهداکنندگان مستمر هیچ موردی از HIV و هپاتیت B و C نداشته‌ایم، نشان‌دهنده این است که این بیماری ها بیشتر در اهداکنندگان باور اول دیده می‌شود. بنابراین ما باید به سمتی برویم که اهداکنندگان بار اولی را از چرخه انتقال خون حذف کرده و به سمت اهداکنندگان مستمر رویم.

سالانه ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار اهدای خون داریم

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با اشاره به شاخص ۲۵ درصدی اهدای مستمر خون در کشور افزود: این سرمایه را مدیون دوران جنگ هستیم، چراکه در آن دوران رشد لوگاریتمی اهدای خون را به دلیل حفظ همبستگی داشتیم. این در حالی است که اکنون افرادی که از دوران جنگ اهدای خون را انجام می‌دادند، در حال خارج شدن از جرگه اهدای خون به دلیل محدودیت سنی بعد از ۶۰ سال هستند. بنابراین باید نسل جدیدی را برای اهدای خون بسازیم.

پورفتح‌اله با اشاره به ساخت پنج مرکز بزرگ اهدای خون در پایتخت گفت: کاری که امروز شکل گرفت، این بود که پنج زمین را در اختیار انتقال خون قرار دادند و براساس گزارش کارشناسی ارزش زمین‌های واگذاری شده از سوی شهرداری به سازمان انتقال خون ۱۳۰ میلیارد تومان است. همچنین بانک صنعت و معدن، ساخت این مراکز را تقبل کرده و تفاهم‌نامه‌ای را با این بانک با ارزش ۱۰ میلیارد تومان برای ساخت مراکز امضا کرده‌ایم.

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه از نظر تعداد اهداکنندگان خون شاخص ما ۲۷ واحد به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت است، گفت: سالانه ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار اهدای خون داریم که این شاخص خودکفایی است؛ بنابراین ما به دنبال افزایش خون نیستیم، بلکه به دنبال افزایش اهداکنندگان مستمر و رساندن شاخص ۵۲ درصدی اهدای مستمر به ۹۰ درصد هستیم.

شاخص اهدای خون مستمر باید به ۹۰ درصد برسد

پورفتح‌اله در همین زمینه افزود: در این راستا دو پروژه پایلوت در حال اجرا داریم که نتایج آن تا پایان سال اعلام می‌شود. همچنین در حال حاضر در اردبیل و کردستان صددرصد خون را از اهداکنندگان داوطلب و مستمر تامین می‌کنیم که امیدواریم بتوانیم به زودی این موضوع را به کل کشور تامین داده و شاخص اهدای خون مستمر را به ۹۰ درصد برسانیم.

وی در ادامه با بیان اینکه ما نمی‌خواهیم پایگاه‌های اهدای خون جدیدی تاسیس کنیم، بلکه درصدد محدود کردن مراکز اهدای خون هستیم، گفت: این ۵ مرکز بزرگ نیز در راستای همین اقدام است. یکی از مشکلات ما این است که مراکز اهدای خونی با میزان اهدای بسیار کم، داریم. این در حالی است که به گفته سازمان بهداشت جهانی مراکز اهدای خون باید در سال ۱۵ هزار واحد اهدای خون داشته باشند، اما ما مراکزی داریم که سالانه ۳ الی ۴ هزار اهدای خون دارند و این نه اقتصادی است و نه می‌تواند استانداردهای بالا را تامین کند. بنابراین هدف ما از ساخت این پنج مرکز نیز همین است که بتوانیم حجم اهدای خون در این مراکز را به بالاتر از ۲۰ هزار واحد برسانیم.

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه ما به جز مرکز اهدای خون وصال، مرکز انتقال خون استاندارد نداریم، گفت: براین اساس ما ۱۱ مرکز اهدای خون داریم که همه آنها در کانکس هستند و از استانداردهای لازم برخوردار نیستند. حال ساخت این ۵ مرکز این امکان را فراهم می‌کند که بتوانیم استانداردها را ایجاد کنیم.

انتقال خون ایران همگام با استانداردهای اروپا

پورفتح‌اله از بهره‌برداری این پنج مرکز تا ۱۴ ماه آینده خبر داد و افزود: استاندارد و بحث کیفیت مرکز اهدای خون دارای رتبه است، البته به این مفهوم نیست که پایگاه‌های ما استاندارد نیستند، بلکه خوشبختانه مراکز انتقال خون از استاندارد بالایی برخوردار بوده و قاطعانه می‌گویم که انتقال خون ایران استانداردهای اروپا را کسب کرده است؛ چراکه ما پلاسمای مازاد خود را به اروپا می‌فرستیم و برای این کار باید استانداردهای یکسانی با کشورهای اروپایی داشته باشیم. همچنین ما از سوی بازرسان وزارت بهداشت کشورهایی که پلاسمایمان را برای تولید دارو به آنجا می‌فرستیم، مرتبا ارزیابی می‌شویم.

وی با بیان اینکه هدف، ساخت مراکز بزرگ اهدای خون است، گفت: مراکزی که بیش از ۲۰ هزار واحد اهدای خون را انجام می‌دهند، می‌توانند استانداردهای بهتری هم داشته باشند. بنابراین ساخت این مراکز نیز با همین هدف انجام می‌گیرد؛ به طوری که مراکز کوچک را ادغام کرده و مراکز بزرگ‌تر داشته باشیم تا بتوانیم خدمات بهتری را به مردم ارائه دهیم.

پورفتح‌الله با بیان اینکه ما باید به سمت اهدای خون داوطلبانه برویم و به خطر صفر اهدای خون برسیم، گفت: این مهم محقق نمی‌شود مگر با اهداکنندگانی آگاه و مستمر.

وی ادامه داد: در سال ۲۰۰۰ در کشورهایی در آفریقا ۲۷ درصد جمعیت‌شان دچار HIV بودند؛ بطوریکه قرار بود از نقشه جغرافیا حذف شوند؛ چراکه جامعه‌ای که ۲۷ درصدش مبتلا به HIV باشند جامعه‌ای مرده محسوب می‌شوند اما گروهی از کارشناسان سازمان بهداشت جهانی به این کشورها رفته و کلوپ‌های ۲۵ در ۲۵ را تبلیغ کردند و براساس آن تعهد اهدای خون را در جوانان ایجاد کردند تا آنها متعهد شوند که ۲۵ بار تا ۲۵ سالگی اهدای خون را انجام دهند و اگر افراد پرخطری داشتند، اهدای خون انجام ندهند. اکنون با این کار میزان ابتلا به HIV در این کشورها به ۳ تا ۴ درصد رسیده است و سیری نزولی یافته است. بنابراین سازمان بهداشت جهانی مدل ۲۵ در ۲۵ را برای همه کشورها توصیه می‌کند و می‌گوید که این موضوع می‌تواند تحول ایجاد کند.

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه ما باید نسل جوان‌مان را بسازیم و آنها را با انتقال خون پیوند دهیم، گفت: شعار امروز سازمان بهداشت جهانی، خودمراقبتی است. بحث خودمراقبتی در اهداکنندگان خون بسیار حساس‌تر است؛ چراکه علاوه بر خود باید از سلامت گیرنده خون نیز مراقبت کنند. بنابراین باید اهدای خون را به سمت اهداکننده‌ای که کاملا داوطلبانه و ایثارگرانه این کار را انجام می‌دهد، سوق دهیم. به این صورت می‌توانیم خطر صفر انتقال خون را تضمین کنیم.

پورفتح‌اله همچنین اظهار کرد: بنابراین با ساخت اهداکنندگان خون، جامعه را ساخته و آن را متحول می‌کنیم. با این کار می‌توانیم نسلی را ایجاد کنیم که امروز اهداکننده است و فردا اگر پول داشته باشد، خیر بیمارستان‌ساز می‌شود.

وی با بیان اینکه در دوران جنگ تحمیلی سالانه با رشد پنج برابری اهدا مواجه بودیم، گفت: کشورهای اروپایی که امروز اهدای داوطلبانه دارند، می‌گویند که مراکز اهدای خون بعد از جنگ جهانی آغاز شد، چراکه حفظ همبستگی مردم را تقویت کرد.