خبرگزاری مهر- گروه استانها: خراسان جنوبی از دیرباز مهد آثار باستانی و اندیشمندان علم و ادب بوده است. شهرستان‌های خراسان جنوبی هرکدام با داشتن جاذبه‌های گردشگری منحصر به فرد، استان را به دنیایی تاریخی گرانبها مبدل کرده‌اند.
نهبندان یکی از شهرستان‌های کوچک استان بوده که از حیث داشتن بافت‌های تاریخی زبانزد عام است و به شهر دیرینه‌های پایدار و آسبادها معروف شده است. قلعه بزرگ نهبندان از آثار دوره اسلامی بوده که با خشت و چینه بنا شده است. این قلعه داخل شهرستان نهبندان قرار داشته و بر اساس اشیاء سفالی پیدا شده در آن، سابقه تاریخی قلعه به دوران قبل از اسلام می‌رسد.
قلعه‌ها شاه دژ، موزه مردم‌شناسی، حوض انبارها، مزار بی‌بی مریم، آرامستان گبر‌ها، خانهٔ سالاری، مزار سید علی و روستای کویری دهسلم از جمله جاذبه‌های با ارزش نهبندان است.
بی‌شک این جاذبه‌ها نقش مهمی در جذب گردشگر، معرفی نهبندان و انتقال فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه به مسافران داخلی و خارجی است.
شناسایی ۲۲۹ اثر تاریخی در نهبندان
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهبندان در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهر، از شناسایی ۲۲۹ اثر تاریخی در نهبندان خبر داد و گفت: از این تعداد ۵۶ اثر در فهرست ملی به ثبت رسیده است.
حسین شبانی با اشاره به آثار طبیعی شهرستان نهبندان، بیان کرد: این شهرستان دارای ۶ اثر طبیعی بوده که برای ثبت برخی از این آثار در فهرست ملی تلاش می‌کنیم.
وی ادامه داد: از این تعداد ۳ اثر طبیعی ثبت ملی شده و امید است مابقی نیز در آینده‌ای نزدیک ثبت شوند.
شبانی جنگل بنه احمد شاهی، نخلستان قدیمی دهسلم، کوه‌های مینیاتوری، کویر لوت، جنگل بنه ابراهیم اباد، و جنگل بنه اسپنب را از جمله آثار طبیعی نهبندان دانست.
وی با بیان اینکه جنگل بنه احمد شاهی با وسعت پنج هزارو ۵۰۰ هکتار در سال جاری ثبت ملی شد، افزود: کویر لوت و کوه‌های مینیاتوری نیز در سال جاری در فهرست اثار ملی ثبت شدند.
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهبندان ادامه داد: سه اثر دیگر از این آثار طبیعی نیز در شرف ثبت ملی هستند.
وی در توضیح جنگل بنه نهبندان، اظهار کرد: این جنگل‌ها در دشت بی‌بی مریم، در ۷۰ کیلومتری شمال شهر نهبندان و نزدیکی روستای افضل آباد قرار داشته و معدن غنی طبیعی به شمار می‌روند.
استقبال ۲۷۳ هزار مسافر از جاذبه‌های گردشگری نهبندان
شبانی با بیان اینکه این آثار طبیعی و تاریخی همه ساله توجه زیادی از گردشگران را به خود جلب می‌کند، افزود: در سال گذشته نیز ۲۷۳ هزار مسافر و گردشگر در اقامت گاه‌های این شهرستان اسکان داشته و خدمات گرفته‌اند.
وی بیشترین بازدید را مربوط به قلعه شاهدژ، خانه تقوی روستای دهسلم و کوه‌های مینیاتوری دانست و گفت: امید است در نوروز پیش رو نیز استقبال خوبی از این آثار توسط مسافران نوروزی انجام شود.
شبانی ادامه داد: در سال جاری ۱۱۰ گردشگر خارجی در قالب تورهای متعدد وارد شهرستان نهبندان شده و از آثار طبیعی و تاریخی آن نیز دیدن کرده‌اند.
وی ادامه داد: برنامه ریزی‌ها و اقدامات لازم در راستای جذب گردشگر انجام شده و امید است با تجه به ملی شدن برخی از اثار درسال جاری، میزان بیشتری از گردشگران را داشته باشیم.
پیش بینی افزایش ۱۵ درصدی مسافران نوروزی
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهبندان با بیان اینکه پیش بینی می‌شود در نوروز امسال ۱۵ درصد افزایش مسافر داشته باشیم، اظهار کرد: تاکنون تبلیغات رسانه‌ای زیادی در این زمینه انجام شده است.
وی با اشاره به برنامه‌های پیش بینی شده برای مسافران نوروزی، اظهار کرد: بازارچه صنایع دستی در ورودی نهبندان برای مسافران نوروزی ایجاد می‌شود.
شبانی با بیان اینکه همچنین یک بازارچه صنایع دستی در مسجد ابوالفضل (ع) روستای دهسلم ایجاد می‌شود، افزود: کاوران استقبال از نوروز از ۲۷ اسفندماه جاری حرکت کرده و در لحظه تحویل سال، درمسیر تردد مسافران به اجرای برنامه‌های محوری می‌پردازد.
وی برگزاری جشن «چوب بازی» با اجرای گروه خوانندگی سلم آبادی را از دیگر برنامه‌های پیش بینی شده دانست.
سه مدرسه نهبندان آماده پذیرایی از مسافران نوروزی
مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهبندان با اشاره به تمهیدات در نظر گرفته شده برای مسافران نوروزی اظهار کرد: سه مدرسه با ظرفیت ۴۰ اتاق برای پذیرایی از گردشگران نوروزی آماده شده است.
وی با اشاره به مرمت برخی از آثار طبیعی نهبندان، گفت: مرمت پایگاه بیابان لوت روستای دهسلم از صفر تا صد و برخی مرمت‌های اضطراری نیز از جمله اقدامات انجام شده است.
شبانی کمبود اعتبار را از مشکلات مرمت بناهای تاریخی دانست و گفت: امید است در سال آینده با تخصیص اعتبار قسمت‌هایی از بناهای تاریخی که نیازمند مرمت هستند، نیز بازسازی شوند.
تالاب کجی نمکزار نهبندان؛ پدیده‌ای منحصر به‌فرد در شرق کشور
تالاب کجی و دریاچه نمک در شمال غربی روستای چاه دراز و در ۷۵ کیلومتری نهبندان و در حاشیه محور ارتباطی بیرجند به زاهدان قرار گرفته است. وسعت تالاب بیش از ۲۲ هزار هکتار است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نهبندان گفت: تالاب کجی نمکزار نهبندان یک تالاب نمکی و فصلی است که معمولاً در بازه زمانی اواسط پاییز تا اواسط بهار آبگیری شده و طراوت و زیبایی خاصی به آب و هوا و چشم انداز منطقه می‌دهد.
محمد کاظم شکرگزاربا بیان اینکه این تالاب در نوع خود در سطح استان و شرق کشور منحصر به فرد است، بیان کرد: با توجه به شرایط زیستگاهی مناسبی که ایجاد شده، روز به روز به جمعیت پرندگان مهاجر و زیبایی دوچندان تالاب افزوده خواهد شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نهبندان تالاب کجی نمکزار را یکی از نقاط زیبای گردشگری طبیعی در استان خراسان جنوبی برشمرد.
وی با بیان اینکه تالاب کجی نمکزار، محل امنی برای پرندگان مهاجر آبزی است، تصریح کرد: این تالاب همه ساله در فصول مهاجرت تعداد زیادی از پرندگان مهاجر را در خود جای می‌دهد.
وی گفت: تالاب کجی دارای برآمدگی‌های خشکی همراه با پوشش گیاهی مناسب برای تخمگذاری پرندگان است و هر ساله خصوصاً در فصل مهاجرت، گونه‌های مختلفی از پرندگان آبزی و کنار آبزی شامل آبچیلیک پاسبز، آبچیلیک پاسرخ، حواصیل خاکستری، حواصیل سفید، خوتکا و اردک سرسبز در آن به چشم می‌خورند.
شکر گزار وجود چنین تالابی در این منطقه خشک را که در مسیر مهاجرت پرندگان آبزی و نیمه آبزی قرار دارد و همه ساله پذیرای تعداد کثیری از گونه‌های مختلف پرندگان است را مهم و با ارزش خواند و آنرا در زمره مناطق مناسب جهت حفاظت معرفی کرد.
وی این تالاب را یکی از زیبا‌ترین مکانهای طبیعت گردی برای روزهای پایانی سال و تعطیلات عید نوروز دانست که هر ساله مورد بازدید مسافران نوروزی و گردشگران از راههای دور و نزدیک قرار می‌گیرد.
شاهدژ؛ بزرگ‌ترین شهرسنگی مخروبه شرق ایران
قلعه تاریخی شاهدژ به نوعی مجتمعی بزرگ از عناصر و اجزای معماری مختلف با کارکردهای گوناگون است که در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.
وجود بعضی عناصر مانند گذرها و کوچه‌ها، آب انبارها و ارگ در کنار اطاقک های متعدد و متنوع نشان دهنده این است که در حقیقت این محل کار کردی شبیه پادگان بزرگ نظامی داشته که برای مدت طولانی مورد استفاده قرار گرفته است.
اجزاء تشکیل دهنده این اثر متنوع بوده و دارای کارکردهای گوناگون نظیر دفاعی، مسکونی، حکومتی، خدماتی و عام المنفعه بوده‌اند.
اولین عنصر معماری که هنگام ورود به قاعه به چشم می‌خورد، باروی آن است که به همراه برجها کارکرد دفاعی داشته و دور تا دور قلعه وجود داشته‌اند.
وسعت زیاد و گسترش فراوان آثار تاریخی، دارا بودن عناصر و اجزای گوناگون مانند بارو، برجها، آب انبارها، ارگ، کوچه‌ها و گذرها، خانه‌ها و فضای های مسکونی با ویژگی حیاط مرکزی، استفاده زیاد و انبوه از مصالح سنگی که باعث بوجود آمدن شکلی همگون و هماهنگ با محیط پیرامون شده، تنوع محیطی و قرار گیری فضاهای معماری در شیب‌های تند و کند طبیعی کوه، چشم انداز گسترده و زیبا به مناظر پیرامون، قرار گیری در کنار مسیر اصلی ترانزیتی کشور، سهو لت در دسترسی، استفاده از سنگ به عنوان مصالح قالب که آن نیز در بخشهای زیادی به صورت خشکه چین و بدون استفاده از ملات بکار گرفته شده از مهم‌ترین شاخص‌های گردشگری این قلعه سنگی است.
قلعه شاهدژ نهبندان با شماره ۱۹۳۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
نظر شما