به گزارش مهر، قهرمانان داستان پتربورگي را مي توان صاحب منصبان، بشردوستان، كارگران و يا انقلابيون برشمرد اما بنا به قول ديمتري كاراتي يف، مهم ترين قهرمان چنين اثري را مي بايست خود پتربورگ (پترزبورگ) دانست؛ شهري با فضايي مرموز و تار.
از " سواركار مفرغي " است كه اسطوره پتربورگي ادبيات روسي آغاز مي شود و بعدها در نثر گوگول، داستايوفسكي، ماندلشتام و ديگران ادامه مي يابد. پايتخت روسيه بزرگ براي پوشكين بيش از همه با تصوير خالق آن - پيوتر (پتر) كبير نخستين امپراتور روس - مرتبط است.
اين منظومه را از مهم ترين و درخشان ترين آثار اين جريان ادبي به حساب مي آورند كه در زمان حيات شاعر منتشر نشد. تزار نيكالاي كه خود مامور سانسور پوشكين بود اجازه انتشار اين اثر را نداد ؛ چرا كه در اين اشعار، رابطه پوشكين با تزار روس (پيوتر كبير) را دوپهلو مي ديد.
پوشكين شعرهاي متفاوتي درباره پيوتر نوشت و در بسياري از آنها او را سرمشقي براي تزار نيكالاي قرار داد و با خاطرنشان كردن اين كه پيوتر روح بزرگي داشت و حتي دشمنان خود را مي بخشيد نيكالاي را پند مي داد تا بلكه او هم برخوردهاي انساني را پيشه كند.
در حقيقت حدس تزار درباره سواركار مفرغي درست بود. پوشكين در اين اثر از طرفي امپراتوري روس را پرشكوه، زيبا و باعظمت تصوير مي كند و در مقابل روي ديگر سلطه پيوتر را نيز نشان مي دهد. روي ديگر اين سلطه چنين بود كه او در حقيقت دلسوز مردم نبود و اگر غضب مي كرد و يا تصميمي آني مي گرفت بر استخوان ها و خون مردم هم مي ايستاد و آن كار را به انجام مي رساند. در بخشي از اين اشعار مي خوانيم :
مردمان، خشم خدا را مي نگرند
و در انتظار مكافات اند
اي دريغ، همه چيز نابود مي شود
هم سرپناه و هم خوراك
ديگر از كجا بياوريم؟
در آن سال هولناك
تزار مرحوم، هنوز با افتخار
هنوز در روسيه حكم مي راند.
" سواركار مفرغي " سروده الكساندر پوشكين با ترجمه حميدرضا آتش برآب به صورت دوزبانه همراه با تصاوير رنگي از دوره تاريخ تزاري روسيه در 118 صفحه از سوي نشر هرمس منتشر شده است.
نظر شما