نگاه متفاوت مجلس و دانشگاه ها به افزايش ظرفيت رشته هاي علوم پزشكي

رئيس كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس در گفتگو با خبرنگار دانشگاهي مهر گفت: وزارت بهداشت عنوان مي كند كه قريب 15 درصد به ظرفيت پذيرش دانشجو در دانشگاه هاي علوم پزشكي اضافه شده است ولي ميزان افزايش ظرفيت پذيرش دانشجو در دانشگاه هاي علوم پزشكي قابل قبول نيست و مي تواند شرايط بحراني ايجاد كند به همين دليل كميسيون آموزش و تحقيقات در شرف بررسي اين موضوع است.

دكتر "علي عباسپور تهراني فرد" افزود: دانشگاه هاي علوم پزشكي در سال 74 بيش از 3 هزار و 600 دانشجو در رشته هاي پزشكي، دندانپزشكي و داروسازي جذب كردند ولي اكنون اين ميزان به پائين تر از 2 هزار و 400 نفر رسيده است.در سال گذشته فقط 2 هزار و 100 نفر در رشته هاي پزشكي، دندانپزشكي و داروسازي پذيرفته شد كه با اعتراض و پيگيري كميسيون آموزش و تحقيقات 300 نفر به آن اضافه شد.

عباسپور در خصوص رابطه ميان افزايش ظرفيت دانشجو و شاخص هاي استاندارد آموزشي اضافه كرد: نسبت استاد به دانشجو در تمام دنيا از 1 به 10 تا 1 به 18 متغير است. اكنون نسبت استاد به دانشجو در دانشگاه هاي دولتي كشور به اين شاخص ها نزديك شده است اما از سوي ديگر در برخي از موارد مانند دانشگاه هاي علوم پزشكي علي رغم پائين بودن نسبت استاد به دانشجو ( 1 به 8 ) كيفيت آموزش و پژوهش هر دو پائين است.

وي گفت: ما معتقد نيستيم كه هر سال افزايش ظرفيت داشته باشيم. مي خواهيم به سمتي حركت كنيم كه دانشكده هايي كه از امكانات موجود خود به طور بهينه استفاده نمي كنند، ظرفيتي معادل با امكانات داشته باشند.

نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي اظهار داشت: دانشگاه هاي علوم پزشكي در اين سال ها بر خلاف قانون عمل كرده اند و ظرفيت هاي خود را علي رغم افزودن امكانات تغييري نداده اند. به طوريكه در زمان انقلاب با جمعيتي معادل 36 ميليون نفر همان ميزان دانشجوي پزشكي پذيرش مي شده كه اكنون با جمعيتي معادل 70 ميليون نفر.

در همين حال معاون آموزشي وزارت بهداشت در گفتگو با مهر خاطر نشان كرد: وزارت بهداشت تلاش كرده است ظرفيت هاي گروه پزشكي در مقاطع و رشته هاي مختلف را مطابق برنامه چهارم توسعه كشور تعيين كند، مگر در مواردي كه مطالعات نشان مي دهد بايد محدوديتي در پذيرش برخي رشته ها و مخصوصاً رشته هاي تخصصي ايجاد شود.

دكتر "محمدعلي محققي" افزود: خوشبختانه وزارت بهداشت نسبت به پيش بيني هاي برنامه توسعه در مورد توسعه رشته هاي علوم پزشكي جلوتر است و در برخي از زمينه ها اين امر چندين برابر پيش بيني انجام شده است. به عنوان مثال رشته فوريت هاي پزشكي به دليل نياز كشور يك توسعه جهشي در سال تحصيلي آينده خواهد داشت و در طول برنامه اين روند به نوعي ادامه پيدا خواهد كرد تا اين نياز كشور مرتفع شود.

وي ياد آور شد: در مورد ظرفيت گروه پزشكي دو نوع نگرش وجود دارد كه يك بخش آن تكاليف وزارت بهداشت از نظر توسعه كمي رشته هاي عمومي و تخصصي علوم پزشكي است و نگاه دوم بر اساس مطالعه و نياز كشور است.

محققي اضافه كرد: وضعيت نيروي انساني در شرايط جديد، پيش بيني نياز به اين نيروي انساني، متدها و راهكاري هاي علمي توسعه رشته هاي علوم پزشكي و تغييراتي مانند آن كه عمدتاً ناظر بر كيفيت و جنبه هاي علمي است بخش عمده اي از نگاه دوم به توسعه رشته هاي علوم پزشكي را تشكيل مي دهد.

معاون وزير بهداشت خاطر نشان كرد: معاونت آموزشي وزارت بهداشت تعامل مثبتي با كميسيون هاي آموزش و تحقيقات و كميسيون بهداشت مجلس شوراي اسلامي داشته و اطلاعات را به آنها منعكس كرده است.

وي يكي از جهت گيري هاي مهم وزارت بهداشت را توانمند سازي و توسعه كيفي رشته ها و توانمند شدن دانش آموختگان برشمرد و گفت: كشور در شرايط آينده نيازي به تربيت كاردان در رشته مامايي نخواهد داشت كه همين موضوع براي رشته هايي مانند كارداني بيهوشي، اتاق عمل و راديولوژي مصداق پيدا مي كند و اگر مطالعات آن را تأييد كند و مقاطع كارداني اين رشته به تدريج با كارشناسي همان رشته ها جايگزين مي شوند.

از سوي ديگر مسئولان دانشگاه هاي علوم پزشكي معتقد هستند كه افزايش ظرفيت پزشكي عمومي استراتژي مثبتي نيست.

دكتر "حسن بهبودي" رئيس دانشگاه علوم پزشكي گيلان معتقد است: ظرفيت پذيرش دانشگاه ها بايد با نگاه به آينده شغلي فارغ التحصيلان تغيير كند و با توجه به تعداد فارغ التحصيلان موجود در رشته پزشكي عمومي اين تعداد بيش از حد نياز كشور بوده و نيازي به افزايش ظرفيت در اين رشته احساس نمي شود.

وي افزود: تغيير ميزان ظرفيت پذيرش دانشجو بايد با توجه به نياز كشور و توانمندي دانشگاه ها صورت گيرد. وضعيت بهداشتي يك منطقه در سال هاي آتي بايد مورد توجه جدي قرار گيرد به همين دليل افزايش ظرفيت پذيرش در رشته هايي مانند بهداشت محيط و يا بهداشت حرفه اي مي تواند در ارتقاي سطح بهداشتي بسيار موثر باشد.

وي در خصوص مشكلاتي كه برخي از فارغ التحصيلان رشته پزشكي عمومي با آن مواجه اند، گفت: هم اكنون تعدادي از فارغ التحصيلان رشته پزشكي عمومي براي كار در مراكز دولتي مشكل دارند. اين عده يا جذب بخش خصوصي شده و يا در برخي مواقع حرفه پزشكي را رها مي كنند بنابراين افزايش ظرفيت در اين رشته استراتژي مثبتي نيست.

معاون آموزشي دانشگاه علوم پزشكي تبريز به عنوان يكي از دانشگاه هاي علوم پزشكي تيپ يك وزارت بهداشت خواستار بررسي كارشناسي وضعيت ميزان ظرفيت پذيرش دانشگاه ها بر اساس نياز كشور و كاريابي فارغ التحصيلان شد.

دكتر "سيد كاظم مدائن" در گفتگو با خبرنگار دانشگاهي مهر افزود: دانشگاه ها بر اساس تيپ بندي مختلف رسالت هاي متفاوتي نيز دارند و دانشگاه علوم پزشكي تبريز به عنوان دانشگاه تيپ يك بايد به سمت افزايش دوره هاي تكميلي و فوق تخصصي حركت كند. افزايش دوره هاي كارداني در اين دانشگاه زيبنده نيست و نبايد توانمندي دانشگاه را براي اين دوره ها صرف كرد.

معاون آموزشي دانشگاه علوم پزشكي تبريز ياد آور شد: ظرفيت رشته هاي دانشگاهي بايد استاندارد شود و مسئله مهم در اين استانداردسازي، نياز سنجي مناسب براي تعيين ظرفيت يك رشته است. بايد براي رشته هاي كه در كشور وجود ندارد و يا كم است ظرفيت سازي شود و در مقابل با كار كارشناسي مناسب ظرفيت رشته هايي كه كشور ديگر كمتر به آنها نياز دارد نيز كاهش يابد.

رئيس دانشگاه علوم پزشكي لرستان تعيين ظرفيت پذيرش دانشگاه هاي علوم پزشكي را نيازمند نيازسنجي مناسب و دقيق دانست و گفت: استان لرستان و همچنين بسياري ديگر از نقاط محروم كشور كمبودهايي در مورد نيروهاي بخش سلامت دارند كه فضاهاي خالي نيازمند تربيت دانشجو آن هم با ظرفيت مناسب است.

دكتر "قدرت الله شمس" افزود: با توجه به كمبودهايي كه در سطح استان وجود دارد ظرفيت پذيرش دانشجو در رشته هاي پزشكي عمومي و پرستاري بهتر است افزايش يابد. اما افزايش ظرفيت پذيرش در همه رشته ها نبايد صورت گيرد زيرا برخي رشته ها به اشباع و به مرز تكميل ظرفيت رسيده اند كه از آن جمله مي توان به رشته هاي مامايي و علوم آزمايشگاهي اشاره كرد.

وي اظهار داشت: رشته هايي كه به تازگي در دانشگاه علوم پزشكي لرستان راه اندازي شده است نيز ظرفيت كافي دارد و افزايش ظرفيت در پذيرش آن موجب مي شود فارغ التحصيلان در كاريابي با مشكل مواجه شوند. رشته هايي مانند بهداشت و مبارزه با بيماري ها در حال حاضر در وضعيت مشابه به اين رشته ها قرار دارند.

رئيس دانشگاه علوم پزشكي لرستان اضافه كرد: ايجاد دوره هاي دستياري تخصصي مهمترين نياز مناطق محروم است اما مسئله مهم در ايجاد اين دوره ها برقراري امكانات و استاد كافي از اهميت بيشتري برخوردار است.دانشجوي يك دوره دستياري تخصصي بايد به تناسب فضاي فيزيكي، تجهيزات و اساتيد آن رشته تخصصي تربيت شود.

رئيس دانشگاه علوم پزشكي زابل نيز افزايش ظرفيت در اين دانشگاه را عامل ماندگاري مردم در منطقه سيستان دانست و گفت: دانشگاه علوم پزشكي زابل تواني بيش از ظرفيتي كه برايش درنظر گرفته شده دارد و مي تواند در برخي رشته ها بيش از 2 برابر ظرفيت موجود دانشجو بپذيرد و به شكل مناسب آنها را آموزش دهد.

دكتر "عباسعلي معين" افزود: دانشگاه هاي علوم پزشكي وظيفه توليد علم و ارائه خدمات بهداشتي و درماني را به منطقه تحت پوشش خود دارند. در حال حاضر نيز دانشگاه علوم پزشكي زابل با ظرفيت مازاد در هيچ كدام از رشته هاي موجود در دانشگاه مواجه نيست.

وي با اشاره به ضرورت توسعه استان سيستان و بلوچستان در ابعاد آموزشي و بهداشتي خاطرنشان كرد: با توجه به ديرينه منطقه و بحث توسعه محور جنوب شرق و استان سيستان و بلوچستان و توجه به مسايل سياسي، اقتصادي و امنيتي و ضرورت نگهداري مردم در منطقه ظرفيت دانشگاه هاي اين منطقه بايد افزايش پيدا كند.

رئيس دانشگاه علوم پزشكي زابل افزود: اين دانشگاه در رشته هاي بهداشتي با توجه به شاخص هاي بهداشتي موجود در منطقه با افزايش ظرفيت پذيرش دانشجو توان اجرايي كردن آن شاخص ها را دارد.

معين اظهار داشت: مسئولان بلندپايه كشوري قول مساعد داده اند در صورتيكه درصد دانشجويان بومي اين دانشگاه از 40 درصد كنوني به 60 درصد افزايش پيدا كند بخشي از هزينه هاي سرباري دانشگاه كاهش بيابد.

شهريار مشيري" - عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي به عنوان يكي از موافقان افزايش ظرفيت پذيرش دانشجو در گروه علوم پزشكي گفت: ايران به ازاي هر ميليون جمعيت 6 هزار نفر دانشجو دارد اين درحالي است كه در سطح استانداردهاي بين المللي بايد اين رقم به 10 هزار نفر برسد.