به گزارش خبرنگار مهر، «شب نیمه شعبان كه ميلاد موفور السرور حضرت حجت(عج) است، احتمال دارد شب قدر نيز باشد، و در روایات به برخى اعمال ليالى قدر در اين شب نيز سفارش گرديده است.(۱)همان‌گونه كه در برترى شب‌هاى قدر فرموده‌اند كه فإنّها ليلة آلى اللّه على نفسه الا يردّ سائلا له فيها ما لم يسأل معصية.(۲) در فضيلت شب نيمه شعبان نيز نبى مكرم اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود كه خداوند در شب نيمه شعبان به اندازۀ موى گوسفندان قبيلۀ بنى كلب بندگانش را مى‌آمرزد: يغفر اللّه ليلة النصف من شعبان من خلقه بقدر شعر معزى بنى كلب(۳) و اين سخن، كنايه از فراوانى آمرزيده شدگان در آن شب مبارك است.(۴)
«روايات فراوانى درباره اعمال اين شب وارد شده است. از جمله آن اعمال، صد ركعت نماز با هزار قل هو اللّه است كه در هر ركعت بعد از حمد ۱۰ بار خوانده مى‌شود.»(۵)
در روایت است که هر که احیا دارد این شب را نمیرد دل او در روزی که دلها بمیرند.ابو البختری وهب بن وهب از حضرت امام جعفر صادق از پدرش از جدش از حضرت امیر المؤمنین علیه السلام روایت کرده است که آن حضرت در چهار شب علاقمند بودند آن شبها را به عبادت احیا بدارند و آن چهار شب اول رجب و شب نیمه شعبان و شب عید فطر و شب عید قربان بود.(۶)
فرموده است: (صلى الله عليه وآله) در روايتى پيامبر اكرم«شب نيمه شعبان در حال استراحت بودم كه جبرائيل مرا صدا زد. بلند شدم و به قبرستان بقيع رفتم. جبرئيل خطاب به من گفت: اى رسول خدا! مى‌دانى امشب چه شبى است؟ امشب شبى است كه اگر كسى از اشقيا باشد و از خدا كمك بخواهد، خدا نامش را از شمار اشقيا محو مى‌كند و در زمره شهدا مى‌نويسد. امشب شبى است كه درهاى آسمان به روى بندگان باز مى‌شود. باب التّوبه، باب الرّضوان، باب الإحسان، باب المغفره و....»(۷)
كلام نورانى ديگرى از امام صادق عليه السّلام نشان مى‌دهد نيمۀ شعبان نيز در حدّ خويش، شب قدر و واجد يكى از درجات تقدير امور است. ايشان در برابرى اين سنت با ليالى مباركه قدر فرمود: انّها الليلة التي جعلها اللّه لنا أهل البيت بإزاء ما جعل ليلة القدر لنبينا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم (۸)؛ همان‌طور كه خداوند به پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شب قدر مرحمت فرمود، به ما اهل بيت نيز نيمه شعبان را عطا كرد.
امام باقر عليه السّلام در پاسخ پرسشى دربارۀ فضيلت شب نيمه شعبان فرمود كه با فضيلت‌ترين شب پس از ليلة القدر شب نيمه شعبان است كه خداوند در اين شب فضل خويش را بر بندگانش ارزانى مى‌دارد و با منّ و كرم خود آنان را مى‌آمرزد، پس براى نزديكى به خداى سبحان در اين شب بكوشيد چون خداوند سوگند ياد كرده است كه هيچ سائلى را-تا وقتى كه امر ناپسند و گناهى نخواسته است-محروم نگرداند: هي أفضل ليلة بعد ليلة القدر؛ فيها يمنح اللّه تعالى العباد فضله و يغفر لهم بمنّه. فاجتهدوا في القربة إلى اللّه (تعالى) فيها، فإنّها ليلة آلى اللّه تعالى على نفسه ألا يرد سائلا له فيها، ما لم يسئل معصية و. . . فاجتهدوا في الدعاء و الثناء على اللّه (عزّ و جلّ) .(۹)
پيامبر گرامى اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نيز شب نيمه شعبان به عايشه فرمود كه در نيمه شعبان اجل‌ها نوشته و ارزاق قسمت مى‌گردد و خداى عزّ و جلّ در اين شب ... بندگانش را مى‌آمرزد و فرشتگان را به آسمان دنيا و از آنجا به زمين نازل مى‌كند و در اين نزول ابتدا در مكه فرود مى‌آيند: اما تعلمين أيّ ليلة هذه؟ إنّ هذه الليلة ليلة النصف من شعبان؛ فيها يكتب اجال و فيها تقسم أرزاق و إنّ اللّه (عزّ و جلّ) ليغفر في هذه الليلة من خلقه أكثر من عدد شعر معزى بني كلب و ينزل اللّه (عزّ و جلّ) ملائكة إلى السماء الدنيا و إلى الأرض بمكة.(۱۰و۱۱)
مرحوم سيد ابن طاووس مى‌گويد: «در روايتى ديدم كه كميل بن زياد نخعى گفته است :به اتفاق جمعى از اصحاب در حضور امير المؤمنين (عليه السلام) در مسجد بصره نشسته بوديم. شخصى از آن حضرت پرسيد منظور خداى سبحان كه مى‌فرمايد: در آن شب مبارك هر كار محكم و استوارى فيصله داده و تفريق مى‌شود: فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ(۱۲) چه شبى است؟ امام على (عليه السلام) فرمود: منظور، شب نيمۀ شعبان است. قسم به كسى كه جان على در دست اوست كسى نيست مگر اين‌كه آنچه تا آخر سال از خير و شرّ بر او جارى مى‌شود در اين شب رقم مى‌خورد. بنده‌اى آن را زنده نگه نمى‌دارد و دعاى خضر را در آن نمى‌خواند مگر آن كه به اجابت مى‌رسد. وقتى كه آن حضرت به خانۀ خود رفت به خانه‌اش رفتم، در زدم، فرمود: كميل! چه چيزى تو را به اين‌جا آورد؟ گفتم: آموختن دعاى خضر.فرمود: بنشين، وقتى اين دعا را حفظ كردى در هر شب جمعه آن را بخوان يا در ماه يك بار يا سالى يك بار يا در عمرت يك بار بخوان كه از جانب خدا يارى خواهى شد و خدا رزقت را خواهد رساند و مشمول مغفرت او خواهى شد. اى كميل! طول معاشرت تو با ما سبب مى‌شود كه خواسته‌ات را به بهترين وجه برآورده كنيم. آنگاه دعا را املا كرد و كميل نوشت و بدين جهت به نام او مشهور شد. در روايت ديگر از كميل نقل شده است كه وى ديد امير المؤمنين (عليه السلام) در شب نيمۀ شعبان اين دعا را در حال سجده خواند. بنابراين، اصل اين دعا مربوط به شب نيمۀ شعبان است.»(۱۳)
منابع:
۱- امالى، طوسى، ص ۲۹۷ ؛ وسائل الشيعه، ج ۸، ص ۱۰۶
۲- فضائل الأشهر الثلاثه؛ ص ۶۱ ؛ بحار الانوار، ج ۹۴ ، ص ۸۶
۳- فضائل الأشهر الثلاثه؛ ص ۶۱ ؛ بحار الانوار، ج ۹۴ ، ص ۸۶
۴- امام مهدی (عج) موجود موعود آیت الله جوادی آملی صص۶۱-۶۰
۵-آفتاب ولایت آیت الله مصباح ص۳۳ به نقل علاّمه مجلسى، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۴۱۳، باب ۳۰، ح۱
۶-مفاتیح الجنان،اعمال شب نیمه شعبان
۷- آفتاب ولایت آیت الله مصباح ص۳۳ به نقل علاّمه مجلسى، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۴۱۳، باب ۳۰، ح ۱
۸- امالى، طوسى، ص ۲۹۷ ؛ مصباح المتهجد، ص ۷۶۲؛ بحار الانوار، ج ۹۴ ، ص ۸۵
۹- امام مهدی (عج) موجود موعود ص۶۱ به نقل از امالى، طوسى، ص ۲۹۷
۱۰--فضائل الأشهر الثلاثه، ص ۶۲ ؛ بحار الانوار، ج ۹۴، ص ۸۹
۱۱- امام مهدی (عج) موجود موعود صص۶۱-۶۰
۱۲- سوره دخان/۴۷
۱۳- عصاره خلقت درباره ی امام زمان (عج) آیت الله جوادی آملی صص۲۵-۲۳
نظر شما