برای دولت موجب شرمساری است که جوان تحصیل کرده ما دارای شغل نباشد

به گزارش خبرگزاری مهر، رئیس جمهور در دیدار رمضانی سران قوا و مسئولان و مدیران ارشد نظام با رهبر معظم انقلاب، ضمن تشریح دستاوردهای دولت یازدهم، مهمترین مساله پیش روی کشور را اشتغال دانست و تصریح کرد: برای دستیابی به اهداف به اتحاد و ایستادگی نیاز داریم.

متن کامل این سخنرانی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله طیبین الطاهرین و صحبه المنتجبین

وإذا سألک عبادی عنی فإنی قریب أجیب دعوة الداع إذا دعان فلیستجیبوا لی ولیؤمنوا بی لعلهم یرشدون

خداوند بزرگ را شکرگزاریم که بار دیگر می توانیم از نعمت ماه پربرکت رمضان استفاده کنیم و ان شاء الله بتوانیم میهمان آن میزبان رحمان و رحیم باشیم.

بسیار خوشحالیم که این  فرصت پیش آمد تا کارگزاران نظام بار دیگر میهمان مقام معظم رهبری باشند. معمولا

چنین جلسه‌ای در طول  سال‌ بی نظیر و کم نظیر است و  می‌توان در این جمع مسایل مهم را به عرض حضار رساند و اگر در این جمع  اتفاق دیدگاه و نظر باشد، بی تردید راه برای دستیابی به اهداف ملی بسیار آسان خواهد بود.

دولت در شرایطی که کار خود را آغاز می کرد با مشکلاتی روبه‌رو بود که در بوجود آمدن آن مشکلات سهم و نقشی نداشت و شاید در تاریخ دولتهای گذشته این شرایط کم‌نظیر بود. تورم افسار گسیخته، رکود عمیق ، نظام بانکی بهم‌ریخته، بازار متلاطم در کالا و ارز، مشکلات در زمینه آسیب های اجتماعی و در کنار آن تحریمی که حتی برای تامین کالاهای اساسی و دارو و نیازهای ضروری جامعه با مشکلاتی روبرو بودیم.

دولت در آغاز کار 2 راه موازی را پیش خود قرار داد. یکی حل و فصل مسایل و معضلات داخلی و مسیر دوم حل و فصل مسأله هسته‌ای برای برداشتن تحریم. هیچگاه دولت در این مسیر راه‌ اول را به دوم گره نزد و هر دو مسیر را با چارچوب ها و رهنمودهای مقام معظم رهبری و تدبیر کارشناسان طی می‌کردیم.

البته موفقیت در هر کدام در دیگری تأثیر داشت.

از آغاز راه، احساس می‌شد حل مشکلات اقتصادی از همه مهم‌تر است و در بسیاری موارد مشکلات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و حتی سیاست خارجی با آن گره می‌خورد. از این باب کار را در زمینه اقتصادی آغاز کردیم. مهم‌ترین مسأله برای ما ایجاد ثبات و آرامش در بازار بود؛ آرامشی که مردم بتوانند برای فردا و زندگی خود برنامه‌ریزی کنند و کارآفرینان و اهل تلاش و سرمایه  بتوانند با نگاه به آینده وظایف خود را انجام دهند.

در این مسیر، اولین راه برای ثبات و آرامش، کنترل و مهار تورم بود و این کار از روز اول فعالیت دولت آغاز شد. مهار تورم، از 40.1 به تدریج تا 34.7 تا پایان شش ماهه اول و در سال دوم یعنی سال 93 رساندن نرخ تورم به 15.7 و در سال بعد یعنی پایان 94  به 11.9. کاهش با ثبات و پایدار تورم، آرزوی 40 ساله ملت ایران بود و بحمدالله ما در این حدود سه سال در این مسیر گام برداشته‌ایم.

سال گذشته در ماه رمضان وقتی اعضای دولت خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم ایشان فرمود که کاهش تورم کافی نیست و ما باید به تورم یک رقمی دست پیدا کنیم. ان شاء الله در ماه آینده ما به تورم یک رقمی دست خواهیم یافت و این مسیر را تا پایان دولت ادامه خواهیم داد که این بدان معناست که کشور می‌تواند شاهد یک آرامش و ثبات در بازار کالا و در بازار ارز باشد.

در بازار ارز نوسانات 300 درصدی را در سال‌های گذشته شاهد بودیم در حالی که قیمت ارز در طول یک سال فقط 5 درصد افزایش پیدا کرده است.

موقعی که در جامعه با تورم مواجه می‌شویم تورم با فشار بر همه افراد جامعه است. بویژه دهک‌هایی که فقر بیشتری را در زندگی خود احساس می‌کنند. فقیرترین دهک جامعه آن دهکی است که تورم بیشتر را احساس می‌کند. از سال 85 تا سال 92 تورم دهک پایین 2.5 درصد بیشتر از دهک بالای جامعه بوده است. البته امروز ما به نقطه‌ای رسیده ایم که آثار تورمی به صورت متعادل در همه ده دهک تقسیم شده و شاهد آن هستیم.

در شرایطی که جامعه دچار تورم است، سرمایه‌گذاری در آن جامعه و حرکت برای رشد اقتصادی هم با مشکلات فراوانی مواجه و توأم خواهد بود. ما بحمدالله در زمینه رشد اقتصادی و خروج از رکود در سال دوم دولت یعنی سال 93 موفقیت قابل ملاحظه‌ای داشته‌ایم. بعد از آنکه دو سال مداوم دارای رکود عمیقی بودیم، رکود منفی 6.8 دهم و در سال 92 منهای 1.9 بود. بعد از دو سال رکود عمیق، توانستیم در سال 93 به رشد 3 درصدی دست پیدا کنیم.

البته در اواخر سال 93 طراحی برخی از کشورها و شرایط اقتصادی جهانی باعث شد که ما با مشکلات جدیدی مواجه شویم و آن کاهش قیمت نفت بود.

در اینجا لازم می‌دانم یک مقایسه‌ای بکنم تا شرایط دولت برای حضار محترم روشن‌تر شود و بتوانیم با کمک هم از همه مشکلات و معضلات به خوبی عبور کنیم. در سال 91 وقتی درآمد نفتی 43 درصد کاهش پیدا کرد و درآمد نفتی ما به 68 میلیارد دلار رسید، یک تلاطم شدید در بازار از نظر قیمت کالا و ارز ایجاد شد به گونه ای که همگان شاهد تورم شدید نقطه به نقطه 45.1 بودند.

در سال 94 قیمت نفت 40 درصد کاهش پیدا کرد اما در عین حال بازار ما نه شاهد تلاطمی بود، نه در زمینه قیمت ارز با مشکل مواجه بودیم و حتی در زمینه رشد اقتصادی که بسیاری از کشورها که به صادرات نفت متکی بودند به رشد منفی رسیدند ما بحمدالله باز هم در پایان سال 94 به رشد یک درصدی دست یافتیم و البته کشورهایی که دارای تنوع در صادرات هستند معمولاً‌ در کاهش قیمت نفت با مشکل زیادی مواجه نمی‌شوند و  همچنین آن کشورهایی که به صادرات نفت متکی هستند و دارای ذخایر بسیار زیاد ارزی نیز می باشند، می‌توانند با ذخایر، جبران کنند. اما کشورهایی که به نفت متکی هستند و دارای ذخایر زیاد نیستند معمولاً با تورم‌های شدید و کاهش شدید پول ملی مواجه می‌شوند. شما در سال گذشته شاهد بودید برخی از کشورها به تورم 3 رقمی رسیدند. اما دولت با حمایت مردم توانست نه تنها از رشد منفی اقتصاد جلوگیری کند بلکه به روند کاهش تورم ادامه دهد و این نشان می دهد اگر در کنار هم ،  همدل و همزبان باشیم در زمینه رشد اقتصادی نیز می‌توانیم به توفیقات خوبی دست یابیم. البته امیدواریم تا پایان امسال به رشد 5 درصدی برسیم و این آغازی برای حرکت جدید در 10 ساله دوم چشم‌انداز است که البته در ادامه صحبت هایم به این نکته دوباره تأکید خواهم کرد که چگونه باید رشد اقتصادی‌مان را به سمت نقطه هدف که در سیاست‌های کلی تعیین شده است هدایت کنیم.

به عنوان نمونه می خواهم  به چند بخش اقتصادی اشاره کنم تا ببینیم در سال گذشته یعنی سال 94 علی‌رغم همه مشکلات اقتصادی که دولت داشته، چگونه توانسته حرکت مناسبی را داشته باشد.

به بخش کشاورزی اشاره می‌کنم. تولیدات کشاورزی ما در سال 92  رقمی معادل 97 میلیون تن بوده و در سال گذشته یعنی 94 این رقم با 15.5 درصد رشد که رشد قابل ملاحظه‌ای است، به 112 میلیون تن رسیده است به گونه ای که به لحاظ مواد غذایی ما توانسته ایم 90 درصد نیازهای خود را در این زمینه تامین کرده و روی پای خود بایستیم.

در زمینه ذخایر مواد غذایی استراتژیک مثل گندم و برنج، ذخایر سال 94 ما نسبت به 92، 3 برابر بوده و این در همان‌راستای اقتصاد مقاومتی است که تکانه‌های خارجی نتواند برای مسایل داخلی ما مشکلی را بوجود آورد. در خصوص گندم، ما در سال 92، 4.7 دهم میلیون تن گندم داشتیم و در سال گذشته یعنی سال 94، 8.1 میلیون تن و در سال جاری تولیدات گندم ما، طبق پیش‌بینی ها 10 میلیون تن است که تقریباً با نیازهای کشور مساوی خواهد بود.

در زمینه کارهای زیربنایی کشاورزی، مثل شبکه‌های آب، زهکشی، در طول 2 سال گذشته رشد ما 112 درصد بوده و در زمینه سامانه آبیاری مدرن و قطره‌ای 168 درصد رشد داشته ایم و در زمینه آبخیزداری رشد ما 43 درصد بوده که این ارقام نشان می دهد در سال گذشته با شرایط سخت اقتصادی، بخش کشاورزی ما 5.4 دهم رشد داشته است.

دولت یازدهم همچنین حرکت بسیار خوبی در زمینه نفت و گاز داشته است.  فازهای 12، 15، 16، 17 پارس جنوبی نهایی و افتتاح شده و 3 تا 4 فاز دیگر هم تا پایان امسال افتتاح خواهد شد. تولید گاز نیز طی این مدت، 140 میلیون متر مکعب در روز افزایش پیدا کرده و البته این افزایش ادامه خواهد یافت که برای مسایل زیست‌محیطی هم برای ما بسیار مهم است. در سال 92، 43 درصد سوخت نیروگاه‌های ما مایع بوده، در سال گذشته 18 درصد از سوخت مایع استفاده شده و امسال ان شاء الله این رقم به 9 درصد می رسد که این به معنای حل یک معضل مهم به نام آلودگی هوا مخصوصاً در کلانشهرها است. از نظر تولید نفت ما در غرب کارون در سال 92، 70 هزار بشکه در روز تولید داشتیم و درشرایط حاضر 120 هزار بشکه تولید داریم و با ادامه این روند تا آخر دولت این رقم افزایش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت و در مجموع در زمینه گازرسانی به روستاها که در گذشته یعنی در سال 92، 55 درصد روستاهای ما دارای گاز بودند، امروز 68 درصد دارای گاز هستند.

همچنین تا اواسط سال 96 در مجموع 95 درصد جمعیت کشور به گاز دسترسی خواهند یافت.

در زمینه مبارزه با فساد و قاچاق درحوزه  نفت و تولیدات نفتی، ما شاهد کنترل بسیار خوبی در دو سال گذشته بودیم، اولاً بخش بزرگی از گازوئیل که قاچاق می‌شد از طریق کنترل پیمایشی، ناوگان بار و مسافر، در سال گذشته حدود 9 درصد مصرف گازوئیل کاهش پیدا کرد یعنی در واقع قاچاق کاهش پیدا کرده است.

همچنین در زمینه مسأله نفت با متمرکز کردن فروش نفت در شرکت ملی نفت ایران، مفاسدی که در گذشته به نام دور زدن تحریم با آن مواجه بودیم و در یک موردش شما شاهد بودید که 2 میلیارد و 700 میلیون دلار پول مردم هنوز هم به جیب جامعه و خزانه برنگشته و معلوم نیست چگونه خواهد شد، امروز با تمرکز و شفافیتی که در این زمینه وجود دارد، ما دیگر شاهد چنین مشکلات و فسادهای بزرگ در جامعه نخواهیم بود.

در زمینه حمل و نقل تحرک بسیار خوبی در بخش خطوط ریلی اتفاق افتاده و این جزو تأکیدات مقام معظم رهبری بود که در مسأله ریل اهمیت خاصی داده شود و ما بتوانیم حمل و نقل بار را از طریق خطوط ریلی انجام دهیم. افرایش 475 کیلومتری خطوط راه آهن و آماده شدن 700 کیلومتر دیگر، یک تحول بسیار بزرگ در زمینه ریل خواهد بود.

یکی از درآمدهای آتی کشور ترانزیت کالاها خواهد بود و ما در 2 سال گذشته 2.4 میلیون تن ترانزیت کالا از طریق ریل  و 28.8 دهم میلیون تن از طریق جاده‌ای داشتیم و از نظر هوایی در طول 2 سال گذشته 91 درصد ترانزیت هوایی از آسمان ایران، افزوده شده است.

اینها به عنوان نمونه‌هایی در زمینه تحول اقتصاد در سال‌هایی بود که با مشکلات زیادی نیز روبرو بودیم. در زمینه تجارت خارجی، سال گذشته شاهد یک تحول بسیار مثبت بودیم به گونه ای که بعد از  60 سال برای اولین بار، صادرات غیرنفتی ما بر واردات غیرنفتی پیشی گرفت.

حدود 924 میلیون دلار صادرات ما بیش از واردات بود، به طور متوسط در هفت الی هشت سال گذشته اگر مقایسه کنیم، همواره تراز تجاری ما به طور متوسط منهای 25 میلیارد دلار بوده، اما برای اولین بار، تراز تجاری مثبت شد. امسال هم در دو ماهه اول، تراز تجاری ما مثبت خواهد بود و ان‌شاء الله تا پایان سال این روند تداوم می یابد. ما مشکلات و مسایل داخلی و نیازهای اقتصادی جامعه را بدون توجه به اینکه در زمینه مذاکرات هسته‌ای به کجا خواهیم رسید، دنبال کردیم و ادامه دادیم و همین موفقیت‌ها، در نتیجه مذاکرات هسته‌ای بسیار تأثیرگذار بود. اگر در زمان مذاکرات هسته‌ای ما نمی‌توانستیم تورم را مهار کرده و به رشد اقتصادی برسیم و یا در بحث اشتغال، حرکت نویی را ایجاد کنیم، مسلماً در زمینه مذاکرات هم با مشکلات بیشتری مواجه می‌‌شدیم.

اما در مسیر دوم یعنی مذاکرات هسته‌ای، ملت ما بعد از 12 سال به موفقیت قابل ملاحظه‌ای رسید، البته این موفقیت در سایه رهنمودهای مقام معظم رهبری، در تمام مراحل مذاکرات، ایستادگی، صبوری، تحمل و حمایت مردم و حضور افراد با تجربه و کارکشته و صاحب صلاحیت در مذاکره با قدرت‌های بزرگ بود.

ما حقوق هسته‌ای ملت ایران را در این مذاکرات تثبیت کردیم. قطعنامه‌های ظالمانه‌ای که علیه مردم ایران بود، در سایه این مذاکرات و این توافق لغو کردیم و به  تحریم ظالمانه‌ای که علیه ملت ما در طول چند سال، به مردم ما فشار می‌آورد، پایان دادیم.

اولین قدم پس از تحریم، دستیابی به بازار صادراتی نفت ما بود که دیگران غصب کرده بودند. ما بحمدالله در طول چند ماه، تقریباً به همان شرایط قبل از تحریم، نزدیک می‌شویم. صادرات نفت خام ما که کمتر از یک میلیون بشکه بود در سال 92 حدود 957 در برخی از ماه‌ها 970 و یا کمتر از یک میلیون بشکه بود، امروز صادرات نفت خام ما به 2 میلیون بشکه افزایش پیدا کرده است.

البته تولید نفت ما هم از 2.7 به 3.8 میلیون بشکه رسیده است و این حرکت بسیار خوبی در تولید نفت است. در میعانات هم از 386 هزار بشکه به 596 هزار بشکه در میعانات گازی رسیده ایم که این تحول بسیار مثبت در زمینه نفت، گاز و میعانات است.

در زمینه تجارت خارجی، برای واردات کالاهای حساس و اساسی دچار مشکل بودیم و گاهی ناچار می شدیم فقط از یک کشور و با کیفیت پایین و قیمت بالا آن کالاها را خریداری کنیم. نمونه‌هایی وجود دارد که قیمت یک کالای حساس بعد از برجام به یک دهم تقلیل پیدا کرده است. بعضی از موارد به نصف، بعضی‌ها چند درصد کاهش پیدا کرده و این بازار، پیش روی همه افراد کارآفرین جامعه ما قرار گرفته است.

امروز روابط بانکی ما با دنیا، استفاده بانک‌های ما از سیستم سوئیفت و همچنین در زمینه اعتبارات اسنادی، قدم‌های بسیار خوبی برداشته شده است. گر چه در زمینه بانک، هنوز ما به نقطه مطلوب مورد نظرمان دست نیافته‌ایم و باید به فعالیت خودمان در این زمینه ادامه دهیم.

در این جا لازم می‌دانم بر این نکته تأکید کنم که در زمینه برجام، با توجه به اینکه دشمنان ما نمی‌خواستند این توافق حاصل شود و امروز که حاصل شده است، نمی‌خواهند که از فضای بوجود آمده مردم ما به خوبی استفاده کنند، ما نیازمند اتحاد، وحدت، همبستگی، مقاومت و ایستادگی برای دستیابی به همه اهداف هستیم.

آنجا که لازم است باید با اجماع ملی، طرف مقابل خودمان و 1+5 را به اجرای دقیق تعهدات مجبور سازیم. آنها گر چه به ظاهر در زمینه بانک می‌گویند ایران از بعضی از استانداردها بخاطر چند سال فاصله عقب افتاده و باید جبران کند و برخی از بانک‌ها نگران برای آینده خودشان هستند، اما این بهانه‌ها از نظر ما قابل قبول نیست و ما باید به تلاش خودمان برای دستیابی به همه اهدافمان با اتحاد، وحدت و انسجام و با فعالیت دیپلماسی، سیاسی و اقتصادی ادامه دهیم و به همه اهدافمان دست پیدا کنیم.

نکته‌ای که می‌خواهم از بحثم نتیجه‌گیری کنم این است که ما در هر دو مسیر حل و فصل مشکلات اقتصادی داخلی و مسأله هسته‌ای، پیش رفتیم و امروز، روزی است که باید زمینه را برای اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه که از طرف مقام معظم رهبری به ما ابلاغ شده، آماده کنیم.

مهمترین مسأله پیش‌روی کشور اشتغال است. وضعیت اشتغال، در طول 10 سال گذشته شرایط خوبی نداشته به گونه ای که از سال 1385، تا 91، تقریباً اشتغال ما ثابت بوده یعنی اشتغال خالص جدیدی تقریباً نداشتیم. در سال 1384 شاغلین ما 20 میلیون و 619 هزار نفر و در سال 91 این رقم 20 میلیون و 628 هزار نفر شده است. تقریباً در طول 7 سال اشتغال ما ثابت بوده و اشتغال جدیدی نداشتیم. طی 3 سال گذشته یکی از افتخارات دولت یازدهم این است که ما یک میلیون و 340 هزار اشتغال خالص جدید ایجاد کردیم. امروز مرکز آمار اعلام می‌کند که بیش از 22 میلیون شاغل داریم.

یعنی سالانه حدود 450 هزار نفر اشتغال جدید داشتیم که البته این رقم در سال 94، 667 هزار بوده است. ما برای اینکه بتوانیم اشتغال را ثابت نگه داریم سالانه 685 هزار شغل نیاز داریم.

اگر سالانه 685 هزار شغل ایجاد کنیم، نرخ بیکاری روی رقم 11 درصد ثابت می‌ماند، در حالی که در سال گذشته که این همه تلاش کردیم 667 هزار شغل جدید ایجاد شده است.

امروز آمار بیکاری 2 میلیون و 700 هزار است و جوان‌های عزیز ما که در دانشگاه‌ها، یا فارغ‌التحصیل شدند و یا دانشجویانی هستند که در سال‌های آینده وارد بازار کار می‌‌شوند، نیاز  به اشتغال متناسب با تخصص و تحصیل خود دارند. برای اینکه این اشتغال ایجاد شود، ما نیاز به رشد 8 درصدی داریم که مورد تأکید مقام معظم رهبری است. اگر ما می‌خواهیم به رشد 8 درصدی برسیم، باید به جامعه امید دهیم.آنهایی که مردم را از آینده، مأیوس می‌کنند در مسیر حرکت انقلابی جامعه ما نیستند.

باید به کارآفرینان امید دهیم. ما باید سرمایه داخلی و خارجی را جذب کنیم. ما برای اینکه به این اشتغال دست پیدا کنیم، نیاز به یک اقتصاد باثبات، پایدار و اشتغال‌زا و فناوری‌های جدید هستیم. در طول 3 سال، 1500 میلیارد تومان در صندوق کارآفرینی با نرخ سود کم در اختیار کارآفرینانی قرار دادیم که با اقتصاد جدید و با فناوری جدید وارد جامعه شدند.

2 هزار و 400 شرکت دانش‌بنیان شناسایی شده و مورد حمایت قرار گرفته است. 1300 شرکت مورد معافیت گمرکی و مالیاتی قرار گرفته است. ما برای اینکه به فناوری نوین در زمینه اقتصادمان و مبنای اقتصاد ما فناوری‌های جدید باشد، نیاز به یک حرکت در درون داریم.

امروز یکی از مشکلاتی که برای رشد اقتصادی داریم، کمبود تقاضاست. حرکت تولیدی ما بر مبنای بازار جدید در داخل و خارج است. اگر رشد 8 درصدی می‌خواهیم نیازمند رشد بازار 8 درصدی هم هستیم. بدون بازار جدید، نمی‌توانیم رشد اقتصادی داشته باشیم و در کنار آن نیاز به سرمایه‌ داریم. اگر سرمایه‌گذاری جدید نباشد، نه رشد 8 درصدی امکان‌پذیر است و نه اشتغالی که ما نیاز داریم. معضل نسل جوان ما و جامعه ما که به حق مقام معظم رهبری فرمودند که بیکاری تنها موجب شرمساری خانواده‌های آن جوانان نیست، برای دولت هم موجب شرمساری است که جوان تحصیل کرده ما دارای شغل نباشد.

امروز قبل از امنیت حقوقی و اقتصادی، نیازمند امنیت گفتمانی هستیم.

در زمینه  اقتصاد مقاومتی خوشبختانه از پارسال که مقام معظم رهبری دستور دادند، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تشکیل شده و تاکنون 19 جلسه برگزار کرده و 110 طرح را در اولویت قرار داده است. برای اجرای آنها در سال 95، باید وحدت و انسجام ما بیشتر شود و همه ما به آینده امیدوار باشیم و به جامعه امید بدهیم و نباید اعتماد میان مردم و جامعه سست شود. اگر در یک جایی فرد و یا افرادی که حالا به ظاهر هم می‌تواند همین مقررات و آیین‌نامه‌ها مستمسک باشد، حقوق بالاتری برداشت کردند، آن را به عنوان یک مسأله ملی در جامعه تبدیل نکنیم.

من خوشحالم افرادی که نقدی دارند، انتقاد بکنند و دولت گوش شنوایی برای شنیدن نقد و انتقاد دارد، اما در عین حال خوشحالم که بگویم در این دولت، سوءاستفاده‌های میلیارد دلاری نه وجود داشته و نه وجود خواهد داشت و اگر مشکلی هست آن مشکل را همه باید با هم حل بکنیم.

این ماه رمضان است که فرمود: همه شیاطین در غل و زنجیرند به امید اینکه ما هم بتوانیم شیطان نفسمان را زنجیر کنیم و برای آینده ملت‌ و کشورمان  تلاش بکنیم و از نعمت‌هایی که خدا به ما داده به خوبی استفاده کرده و قدردان باشیم.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته