اصلاحات در صندوق بين‌المللي پول

به گزارش خبرنگار اقتصادي مهر به نقل از رويترز، رودريگو راتو رئيس صندوق و 184 كشور عضو آن در ماه آوريل از اصلاح سهميه‌هاي عضويت كشورها (حق راي) در صندوق خبر داد و قرار است متن اين اصلاحيه در نشست مشترك بانك جهاني و صندوق در ماه سپتامبر در سنگاپور منتشر شود.

در واقع،‌ صندوق زماني تن به اصلاح ساختار خود داد كه اقتصادهاي نوظهور آسيايي هشدار دادند در صورت عدم اعطاي نقش بيشتر به آنها در مديريت صندوق، از فعاليت خود در صندوق خواهند كاست.

حق راي هر كشور در صندوق را سهميه يا حق عضويت آن كشور تعيين مي‌كند. حق عضويت وجوهي است كه كشورها به صندوق مي‌پردازند و عمده منابع مالي صندوق نيز از آن تامين مي‌شود و هر كشوري كه سهم بيشتري به صندوق پرداخته باشد، تسلط بيشتري بر سياست‌هاي آن خواهد داشت.

هيئت اجرايي صندوق بين‌المللي پول هر پنج سال يك بار سهميه‌هاي كشورها را بازنگري مي‌كند و هر گونه تغيير در سهميه هر كشور همچون ساير تصميمات مهم، بايد به تصويب 85 درصد اعضا برسد.

ايالات متحده آمريكا با در اختيار داشتن 17.4 درصد كل حق عضويت داراي حق وتو در صندوق است و پس از آن ژاپن با 6.2 درصد، آلمان با 6.1 درصد، و فرانسه و انگلستان نيز هر يك با در اختيار داشتن 5 درصد حق عضويت، ديگر قدرت‌هاي بزرگ صندوق محسوب مي‌شوند.

سهميه يا حق راي هر كشور اساسا بر اساس قدرت اقتصادي آن كشور و سهم آن از اقتصاد جهاني تعيين مي‌شود و سهميه هر عضو، تعهد مالي آن نسبت به صندوق و ميزان حق راي آن را تعيين مي‌كند. كل سهميه‌ها در پايان ماه مارس 2006 حدود 308 ميليارد دلار بود.

اشكال مهم فرمول سهميه‌ها اين است كه به اقتصادهاي كوچك و آزاد معطوف است و كشورهاي بزرگ و در حال رشد را ناديده مي‌گيرد. مثلا در حالي كه اقتصاد چين دو برابر مجموع اقتصادهاي هلند و بلژيك است، اما اين دو كشور سهميه بيشتري نسبت به چين در صندوق دارند.

در روند افزايش سهميه‌ها در ژانويه 1999 مجموع سهميه كشورها در صندوق بين‌المللي پول 45 درصد افزايش يافت كه به معناي رشد اقتصاد جهاني، افزايش مخاطرات بحران‌هاي مالي و آهنگ سريع آزادسازي تجاري بود.

ژانويه 2008 موعد ديگر افزايش سهميه كشورهاي عضو صندوق است. هيئت اجرايي 24 عضوه صندوق كه مسائل جاري آن را اداره مي‌كند در كنترل اروپايي‌ها است كه هشت عضو در آن دارد و آفريقا دو عضو، خاورميانه سه عضو، آسيا پنج عضو، آمريكا چهار عضو دارند و روسيه و ايالات متحده آمريكا نيز ديگر اعضاي آن هستند.